ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۹۵۰٬۰۰۸ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

و باز هم سفر رمانی فارسی از ناصر یوسفی در حوزهٔ ادبیات کودک و نوجوان است که اواخر سال ۱۳۹۵ از سوی نشر افق منتشر شد و تا سال ۱۳۹۹ به چاپ ششم رسید. این رمان حدود چهارصد صفحه دارد و از برگزیدگان انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نامزد نهاییِ جایزهٔ هدهد سفید است. این رمان روایتی از سه نوجوان است که بر پایهٔ رسمِ کهنِ شهرشان، هر یک به سفری طولانی می‌روند و در مسیرشان با رویدادهای گوناگونی روبرو می‌شوند. یکی از آنها وارد شهری می‌شود که در آن شهروندان مطیع و قوانین کنترل‌گر، مانعِ هر گونه آزادی عمل و اندیشه هستند؛ دیگری با کولی‌ها همراه می‌شود و درمی‌یابد که زندگی می‌تواند راه‌ورسم‌های گوناگونی داشته باشد؛ نوجوانِ سوم به باغی می‌رسد و برخی رویدادها از جمله رفتار دلنشینِ پیرمردی که در باغ روزگار می‌گذراند، او را در اولین مقصد خود ماندگار می‌کند. از درون‌مایه‌های داستان می‌توان به زندگی در جامعه‌ای یکدست در برابر زندگی در جامعه‌ای متنوع و همچنین تأکید بر فرزانگی و تجربه‌اندوزی اشاره کرد. رمان از سوی چند منتقد از جمله محبوبه نجف‌خانی، مترجم آثار کودک و نوجوان، و محمد قزلباش، منتقد ادبی، مورد نقد قرار گرفته‌است. جملات تفکربرانگیز و تأکید بر خودشناسی و توجه به محیط پیرامون از نقاط قوت این رمان هستند. از طرف دیگر، منتقدان به تعلیقِ کُند رمان، حاکم‌بودن نگاه قراردادی و ترویج عناصرِ فرهنگیِ خاص به‌عنوان نقاط ضعف رمان اشاره کرده‌اند.

ادامه مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

تلسکوپ فضایی هابل در ابتدا به دلیل تصاویر ارسالی مبهم، مضحکه خاص و عام شد و در فرهنگ عامه برای آن لطیفه ساختند؟ (در تصویر)
… بعد از این که بریتانیا روابط دیپلماتیک خود را با رژیم عیدی امین، دیکتاتور نظامی اوگاندا قطع کرد، او مدعی شد بریتانیا را شکست داده و فاتح قلمرو امپراتوری بریتانیا شده‌است؟
… در حماسه گیلگمش، خدایان بزرگ به سگ و مگس تشبیه می‌شوند؟
… مردم برای تبرک، پس‌مانده غذای شاهان صفوی را به قیمت گزافی می‌خریدند، چون طبق بینش و ایدئولوژی صفویان، آنها تجلی‌گاه و مظهر زنده خداوند بودند؟
… ایده اولیه مجموعه تلویزیونی سلطان و شبان، رمان کوتاه ستارگان فریب‌خورده از میرزا فتحعلی آخوندزاده است که یکصد و پنجاه سال پیش و به زبان ترکی نوشته شد؟
… صغرا آزرمی نخستین زن پزشک آسیب‌شناس و نخستین مسئول پایگاه زیست‌شناسی سلولی در ایران بود؟

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۵ بهمن ۱۴۰۱ خورشیدی) ۹۵۰٬۰۰۸ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت