آماس جنسی (به انگلیسی: Sexual swellingپوست جنسی یا برآمدگی تناسلی-مقعدی (Anogenital tumescence) به برآمدگی موضعی مقعد و ناحیه تناسلی در برخی از نخستی‌های ماده اشاره دارد که اندازه آن در طول چرخه قاعدگی متفاوت است.[۱][۲][۳] گمان می‌رود که این پدیده یک سیگنال راست‌گرایانه از باروری باشد،[۴] نخستی‌های نر جذب این آماس‌ها می‌شوند و ماده‌های دارای بیشترین آماس و برآمدگی را ترجیح می‌دهند و برای آن رقابت می‌کنند.[۵]

تورم جنسی در بابون همدریا ماده

اگرچه به شدت مورد بررسی قرار گرفته‌است، کارکرد نهایی آماس‌های جنسی ناشناخته باقی مانده‌است. در طول ۵۰ سال گذشته، هشت توضیح اصلی ارائه شده‌است که هر کدام مدعی هستند که کارکرد آماس‌های اغراق‌آمیز را توضیح می‌دهند. با این حال، اعتقاد بر این است که هیچ فرضیه یکسانی برای کارکرد آماس‌های جنسی توضیح داده نمی‌شود. ترکیبی از این نظریه‌ها ممکن است مناسب‌تر باشد.[۶] در راستای این ایده‌آل، جدیدترین گزارش دربارهٔ کارکرد آماس‌های جنسی (فرضیه سیگنال‌های درجه‌بندی شده) چندین نظریه موجود را در تلاش برای ارائه گزارش جامع‌تری از آماس‌های جنسی ترکیب می‌کند.

منابع ویرایش

  1. Deschner, T.; Heistermann, M.; Hodges, K.; Boesch, C. (2004). "Female sexual swelling size, timing of ovulation, and male behavior in wild West African chimpanzees". Hormones and Behavior. 46 (2): 204–215. doi:10.1016/j.yhbeh.2004.03.013. PMID 15256310.
  2. "Hormone Levels and Anogenital Swelling of Female Chimpanzees as a Function of Estrogen Dosage in a Combined Oral Contraceptive". Sage Journals. October 1, 1992.
  3. "Primate Factsheets – Glossary". Wisconsin National Primate Research Center (به انگلیسی). Retrieved 2023-03-11.
  4. Brauch, Katrin; Pfefferle, Dana; Hodges, Keith; Möhle, Ulrike; Fischer, Julia; Heistermann, Michael (2007-09-01). "Female sexual behavior and sexual swelling size as potential cues for males to discern the female fertile phase in free-ranging Barbary macaques (Macaca sylvanus) of Gibraltar". Hormones and Behavior. 52 (3): 375–383. doi:10.1016/j.yhbeh.2007.06.001. PMID 17644098.
  5. Domb, Leah G.; Pagel, Mark (2001-03-08). "Sexual swellings advertise female quality in wild baboons". Nature (به انگلیسی). 410 (6825): 204–206. Bibcode:2001Natur.410..204D. doi:10.1038/35065597. ISSN 0028-0836. PMID 11242079.
  6. Nunn, Charles L. (1999-08-01). "The evolution of exaggerated sexual swellings in primates and the graded-signal hypothesis". Animal Behaviour. 58 (2): 229–246. doi:10.1006/anbe.1999.1159. PMID 10458874.