ابراهیم نادری کازرونی
میرزا محمدابراهیم کازرونی مشهور به نادری (زاده ۱۱۸۰ قمری در کازرون[۱])، پزشک، ریاضیدان، اخترشناس، شاعر، عارف و بازرگان ایرانی بود[۲] که در دوران حکومتهای زندیه و قاجاریه میزیست.
میرزا محمدابراهیم کازرونی | |
---|---|
زادهٔ | ۱۱۸۰ هجری قمری کازرون، ایران |
درگذشت | ۱۲۶۰ هجری قمری شیراز، ایران |
ملیت | ایرانی |
آثار | تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس، دیوان اشعار |
دوره | زندیه، قاجاریه |
والدین | میرزا اسماعیل کازرونی |
تولد و زندگی در دوران حکومت زندیه
ویرایشمیرزا ابراهیم فرزند میرزا اسماعیل، از افراد عالیرتبه کازرون بود و در سال ۱۱۸۰ هجری قمری در همین شهر متولد شد. عموی میرزا ابراهیم در شیراز، حکیمباشی دربار زندیه و مشهور به مسیحای زمان[۳] بود و به همین علت، میرزا ابراهیم در جوانی از کازرون به شیراز رفت تا نزد عمویش به تحصیل علوم و طبابت بپردازد.[۴][۵] میرزا ابراهیم در سال ۱۲۱۸ قمری به همراه محمدنبیخان شیرازی که از سوی دربار زند به عنوان سفیر ایران در هندوستان منصوب شده بود به این کشور عزیمت کرد و به تجارت پرداخت.[۶] او نهایتاً پس از کسب ثروت فراوان در سال ۱۲۲۱ قمری به ایران بازگشت و در شیراز اقامت گزید.
زندگی در دوران حکومت قاجار
ویرایشدر دوران قاجار و پس از به تخت نشستن محمدشاه در سال ۱۲۵۰ قمری، این پادشاه میرزا ابراهیم کازرونی را به سبب آگاهی داشتن از اوضاع مناطق جنوبی ایران، مأمور تهیه کتابچهای برای شناخت بنادر و جزایر خلیج فارس کرد که حاصل آن کتابی تحت عنوان تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس بود. وی ظاهراً از طرف محمدشاه قاجار مأموریتی نیز در کازرون داشته است.[۷][۸]
آثار
ویرایشعلاوه بر کتاب تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس، دیوان اشعاری که شامل مثنویهایی مانند گلستان خلیل، مشرقالاشراق، شایق و مشتاق، انفس و آفاق، منهجالعشّاق و چهل صباح بوده، از او به جا مانده است. ظاهراً فرصتالدوله شیرازی برخی از این مثنویها را در کازرون رؤیت کرده است.[۹][۱۰]
مرگ
ویرایشرضاقلیخان هدایت در کتاب ریاضالعارفین سال تقریبی مرگ او را ۱۲۶۰ هجری قمری اعلام میکند و بیان میدارد که او در شیراز وفات یافته است.[۱۱]
منابع
ویرایش- ↑ «سال و محل تولد نادری کازرونی». دانشنامه بزرگ اسلامی. دریافتشده در ۱۴ مارس ۲۰۲۴.
- ↑ «علوم نادری کازرونی». راسخون. دریافتشده در ۱۴ مارس ۲۰۲۴.
- ↑ «زندگینامه ابراهیم نادری کازرونی». دانشنامه بزرگ اسلامی. دریافتشده در ۱۵ مارس ۲۰۲۴.
- ↑ «زندگینامه میرزا ابراهیم نادری کازرونی». راسخون. دریافتشده در ۱۴ مارس ۲۰۲۴.
- ↑ فسایی، میرزا حسن. فارسنامه ناصری. ص. ۲۵۴ (جلد دوم).
- ↑ «زندگینامه ابراهیم نادری کازرونی (تجارت در هندوستان)». دانشنامه بزرگ اسلامی. دریافتشده در ۱۵ مارس ۲۰۲۴.
- ↑ «زندگینامه ابراهیم نادری کازرونی (مأموریتهای محمدشاه قاجار به او)». دانشنامه بزرگ اسلامی. دریافتشده در ۱۵ مارس ۲۰۲۴.
- ↑ نادری کازرونی، ابراهیم. تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس. ص. ۱۸ - ۲۱ - ۲۴.
- ↑ «زندگینامه ابراهیم نادری کازرونی (بخش کتاب و دیوان اشعار)». دانشنامه بزرگ اسلامی. دریافتشده در ۱۵ مارس ۲۰۲۴.
- ↑ شیرازی، فرصتالدوله. آثار عجم. ص. ۳۲۸.
- ↑ هدایت، رضاقلیخان. مجمعالفصحا. ص. ۱۰۳۳ (جلد دوم).