امکان‌سنجی

امکان سنجی یا مطالعات امکان سنجی، ارزیابی و تجزیه و تحلیل پتانسیل یک پروژه پیشنهادی است و بر اساس تحقیقات و مطالعاتی پایه ریزی شده‌است که روند تصمیم‌گیری را پشتیبانی کند.

یک مطالعه امکان سنجی، ارزیابی عملی بودن یک پروژه یا سیستم پیشنهادی است.[1]

بررسی اجمالی

یک مطالعه امکان سنجی، هدف عینی و منطقی، کشف نقاط قوت و ضعف یک کسب و کار موجود یا سرمایه گذاری پیشنهادی، فرصت ها وتهدیدات موجود در محیط طبیعی، منابع مورد نیاز برای پیاده سازی و در نهایت چشم انداز موفقیت است. در ساده ترین حالت، دو معیار برای قضاوت در مورد امکان سنجی هزینه های مورد نیاز و ارزش است که باید بدست آورد. یک مطالعه امکان سنجی به خوبی طراحی شده باید زمینه تاریخی کسب و کار یا پروژه، توضیحات محصول یا خدمات، صورت های حسابداری، جزئیات عملیات و مدیریت، تحقیقات بازاریابی و سایت ها، اطلاعات مالی، الزامات قانونی و تعهدات مالیاتی را فراهم کند. به طور کلی، مطالعات امکان سنجی قبل از توسعه فنی و پیاده سازی پروژه پیش می رود. یک مطالعه امکان سنجی پتانسیل پروژه برای موفقیت را ارزیابی می کند. بنابراین باید با یک رویکرد و هدفمند و بی طرفانه برای ارائه اطلاعات در مورد تصمیماتی که می تواند بر اساس آن انجام شود، انجام شود.[1]

رئوس مطالعات امکان سنجی

مطالعات امکان سنجی شامل مباحث زیر است:

• امکان سنجی سیستمی
• امکان سنجی حقوقی:بررسی اینکه انجام پروژه مورد نظر با الزامات قانونی مغایرتی نداشته باشد. به عنوان مثال، یک سیستم پردازش داده لازم است با سیاست‌های حفاظت اطلاعات منطقه همخوانی داشته باشد.
• امکان سنجی عملیاتی
• امکان سنجی اقتصادی:بررسی اینکه آیا پروزه مذکور، سودآور است یا خیر. در این مرحله هزینه‌ها، سود و منافع حاصل از اجرای پروژه بررسی می‌شوند.
• امکان سنجی فنی: در این مرحله منابع فنی مورد نیاز برای انجام پروژه برآورد و بررسی می‌شوند.
• امکان‌سنجی زمانی: در این مرحله زمان انجام پروژه تخمین زده می‌شود و برای آن برنامه‌ریزی منایع می‌شود. اگر مدت زمان اجرای پروژه

بسیار طولانی باشد و نتواند اهداف مورد نظر را تأمین کند، انجام پروژه توجیه پذیر نیست با شکست مواجه می‌شود.

• امکان‌سنجی اجتماعی: در این مرحله مزایا و هزینه هایی که پروژه بر اشخاص ثالث تحمیل می نماید مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.

امکان‌سنجی درباره امکان‌پذیر بودن موضوع‌ها بحث می‌کند. مطالعات امکان‌سنجی، پس از مرحله پیدایش طرح و تعریف چارچوب کلی آن از لحاظ مشخصات کلیات اولیه محصول، ظرفیت تولید و میزان سرمایه‌گذاری انجام می‌شود. این مطالعات بنا به نیاز و درخواست کارفرما، در سطوح مختلفی از جزئیات پروژه می‌تواند وارد شود. مطالعات امکان‌سنجی شامل فصل‌های زیر می‌باشد: گزارش سابقه متقاضی، مطالعات بازار، مطالعات فنی، نتایج نرم‌افزار کامفار، بررسی‌های مالی.

تعریف رسمی

یک مطالعه امکان سنجی پروژه گزارش جامع است که جزئیات پنج فریم تحلیل پروژه را بررسی می کند. همچنین این چهار پدیده، خطرات و pov های آن و محدودیت های آن (تقویم، هزینه ها و هنجارهای کیفیت) مورد توجه قرار می گیرد. هدف این است که تعیین کنیم آیا پروژه باید پیش برود، طراحی مجدد شود یا درنهایت رها شود.

پنج فریم تحلیل عبارتنداز: فریم تعریف؛ چارچوب خطرات متقابل؛ چارچوب توانمندی؛ قاب پارامتری؛ فرایند استراتژی غالب احتمالی.

چهار ps به طور سنتی به عنوان برنامه، فرایندها، مردم و قدرت تعریف شده است.خطرات درنظر گرفته شده، خارج از پروژه (به عنوان مثال، شرایط آب و هوایی) به هشت دسته تقسیم می شوند:

(طرح) مالی و سازمانی (به عنوان مثال، ساختار دولتی برای یک پروژه خصوصی)؛ (فرایندهای) محیطی و تکنولوژی؛ (مردم) بازاریابی و اجتماعی فرهنگی؛ (قدرت) قانونی و سیاسی است.

pov ها امتیاز آسیب پذیری هستند؛آنها درون پروژه هستند و می توانند کنترل شوند و یا حذف شوند.

محدودیت محدودیت های استاندارد تقویم، هزینه ها و هنجارهای کیفیت است که هر کدام می توانند در طول کل چرخه حیات بروژه تعیین و اندازه گیری شوند، بسته به پروژه ها،بخش هایی از مطالعه ممکن است برای تولید امکان سنجی کافی باشد؛ برای مثال، پروژه های کوچکتر ممکن است نیازی به ارزیابی جامع زیست محیطی نداشته باشند. [1]

عوامل مشترک

مخفف TELOS اشاره به پنج زمینه امکان سنجی فنی، اقتصادی، حقوقی، عملیاتی و برنامه ریزی است.[1]

سایر عوامل امکان پذیری

امکان سنجی منابع

توصیف چگونگی زمان برای ساختن سیستم جدید، زمانی که می توان آن را ساخت، آیا آن را با عملیات عادی کسب و کار، نوع و مقدار منابع مورد نیاز، وابستگی ها و روش های توسعه با گزارش درآمد شرکت تداخل دارد؟

امکان سنجی مالی

درمورد یک پروژه ی جدید، قابل رفرم بودن مالی می توان براساس پارامترهای زیر مورد قضاوت قرار گیرد:

• کل تخمین هزینه پروژه
• تامین مالی پروژه از لحاظ ساختار سرمایه آن، نسبت بدهی به عدالت و سهم کل سرمایه گذار از کل هزینه
• سرمایه گذاری های موجود توسط نماینده در هر کسب و کار دیگر
• جریان نقدی و سودآوری پیش بینی شده

زندگی اقتصادی یک پروژه باید اطلاعات زیر را ارائه دهد:

• جزئیات کامل دارایی هایی که باید تامین مالی شوند.
• نرخ تبدیل به نقدینگی (به عنوان مثال، به آسانی دارایی های مختلف را می توان به پول نقد تبدیل کرد).
• پتانسیل مالی پروژه و شرایط بازپرداخت

• حساسیت در قابلیت بازپرداخت به عوامل زیر مرتبط است:

- افت شدید در فروش

- کاهش شدید/ کاهش فروش

-افزایش کوچک در هزینه

- افزایش بزرگ در هزینه

- شرایط اقتصادی نامطلوب

در سال 1983، اولین نسل از مدل رایانه برای تجزیه و تحلیل امکان سنجی گزارش (COMFAR)، یک ابزار محاسبه برای تجزیه و تحلیل مالی سرمایه گذاری، آزاد شد. از آن زمان، این برنامه نرم افزاری سازمان ملل متحد (UNIDO) برای حمایت از ارزیابی اقتصادی پروژه ها نیز توسعه یافته است. کارشناس COMFAR به عنوان کمک در تجزیه و تحلیل پروژه های سرمایه گذاری در نظر گرفته شده است.

ماژول اصلی این برنامه اطلاعات مالی و اقتصادی را می پذیرد، بیانیه های مالی و اقتصادی و نمایش های گرافیکی را تولید می کند و ارزیابی عملکرد را محاسبه می کند. ماژول های اضافی در روند تحلیلی کمک می کنند.

هزینه های بالقوه وارزش افزوده روش های تحلیل اقتصادی توسط یونیدو در برنامه گنجانده شده است و روش های موسسات توسعه بین المللی بزرگ قابل تنظیم است. این برنامه برای تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری در پروژه های جدید و گسترش و یا بازسازی شرکت های موجود به عنوان مثال در مورد پروژه های بازپرداخت قابل استفاده است. برای سرمایه گذاری مشترک، چشم انداز مالی هر شریک یا کلاس سهامدار را می توان توسعه داد. تجزیه و تحلیل را می توان تحت فرض های مختلف در مورد تورم، تغییر ارزش پول و افزایش قیمت ها انجام می شود.[1]

مطالعات بازار تحقیقاتی

این یکی از مهمترین بخش های مطالعات امکان سنجی است، زیرا بازرسی محصولات یا خدمات را بررسی می کند و خوانندگان را متقاعد می کند که بازار بالقوه برای محصول یا خدمات وجود دارد.اگر یکی از بازار قابل توجه برای محصول یا خدمات ایجاد نشود، هیچ پروژه ای وجود ندارد. به طور معمول، مطالعات بازار فروش بالقوه محصول ، میزان جذب و جذب بازار و زمان بندی پروژه را ارزیابی خواهد کرد. مطالعه امکان سنجی گزارش امکان سنجی را ارائه می دهد، یک گزارش معیار ارزیابی، یافته های تحقیق و توصیه ها است.[1]

نرم‌افزار

یکی از نرم‌افزارهای استاندارد برای انجام امکان سنجی، نرم افزار کامفار می‌باشد.

جستارهای وابسته

• تحلیل اس‌دبلیواوتی
• طرح کسب و کار

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Feasibility study». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۵.

[1] en.m.wikipedia.org/wiki/Feasibility_study