ایزولت[۲] نام چند شخصیت مختلف در داستان عاشقانه تریستان و ایزولت می‌باشد. مهم‌ترین آن‌ها ایزولت، شاهدخت ایرلندی و همسر مارک پادشاه کورنوال، می‌باشد. علاوه بر این ایزولت نام شاهدخت دیگری اهل برتانی فرانسه امروزی می‌باشد که از شخصیت‌های محوری داستان تریستان و ایزولت است.

ایزولت، شاهدخت ایرلند اثر گاستون بوسیر[۱]

ایزولت ایرلندی ویرایش

 
نبرد تریستان (تریسترام) و مرولد (مارهوس) اثر دانته گابریل روزتی

ایزولت برادرزاده مرولد (مورهولت)[۳] پهلوان ایرلندی بود که سالانه از کورنوال باج و خراج دریافت می‌کرد. تریستان پهلوان کورنوالی، مرولد را شکست داد اما جراحت عمیقی برداشت که مشهور بود که فقط ایزولت خواهر مرولد می‌تواند آن را درمان کند. تریستان با هویت ناشناس به ایرلند سفر می‌کند و به نزد شاهدخت ایزولت می‌رود. ایزولت او را درمان می‌کند. تریستان که خود را تانتریس[۴] می‌نامید، مقرب دربار ایرلند شد و به شاهزاده بانو ایزولت، ادبیات و موسیقی تدریس می‌کرد. اما تریستان به کورنوال بازگشت. هنگامی که تریستان از زیبایی و هوشمندی ایزولت نزد کورنوالی‌ها تعریف کرد، درباریان به مارک، پادشاه کورنوال، پیشنهاد کردند تا با این شاهدخت ایرلندی ازدواج کند. ایزولت دوباره به ایرلند سفر کرد. در این هنگام ایرلند گرفتار اژدهایی بس خوفناک شده بود و پادشاه ایرلند قول داده بود هرکس که اژدها را بکشد، دخترش را به او ببخشد. تریستان اژدها را کشت و زبانش را برید و زیر پیراهن خود گذاشت. در این هنگام ملازم شاه (مردی که خواستگار ناموفق ایزولت بود) از کنار جسد اژدها گذشت و سرش را برید و به دربار برد. شاه به خوبی می‌دانست که ملازمش نمی‌تواند از عهده چنین کاری برآید، بنابراین او و دخترش اطراف جنازه اژدها را جستجو کردند و در این بین به جوانی برخورد کردند که شباهت زیادی به تانتریس داشت. اما ایزولت مبهوت و حیران شد زیرا بریدگی شمشیر تانتریس دقیقاً شبیه شکافی بود که بر سر عمویش، مرولد، ایجاد شده بود. او مصمم بود که انتقام عمویش را بگیرد؛ بنابراین وقتی تریستان در گرمابه نشسته بود، قصد جان او را کرد اما مادر ایزولت، مانع او شد زیرا پیش از آن تریستان (تانتریس) همه چیز را نزد او اعتراف کرده بود. همچنین مادرش به او گفت که اگر تریستان بمیرد، او مجبور است که با آن ملازم نفرت‌انگیز ازدواج کند؛ بنابراین ایزولت رضایت داد که از انتقام عمویش بگذرد و به همراه تریستان به کورنوال برود تا با شاه مارک ازدواج کند. در حین مسافرت ایزولت دستور داد که نوشابه بیاورند اما یکی از ندیمه‌ها به اشتباه معجون عشق را که ملکه به ایزولت داده بود تا به شاه مارک بدهد، برای تریستان و ایزولت آورد و این دو سخت عاشق یک دیگر شدند. اگرچه که ایزولت با مارک ازدواج کرد اما به رابطه مخفیانه با تریستان ادامه داد و هنگامی که این رابطه افشا شد، تریستان مجبور شد که کورنوال را ترک کند و به برتانی برود.[۵]

ایزولت برتانی ویرایش

تریستان پس از اقامت در برتانی، با شاهدختی اهل این سرزمین که او هم ایزولت نام داشت، ازدواج کرد.[۶] ایزولت برتانی به ایزولت سپید دست[۷] نیز مشهور است. بار دیگر، تریستان در یک نبرد مجروح شد و راه درمانش هم سحری بود که ایزولت ایرلندی می‌دانست بنابراین تریستان شخصی را به همراه حلقه قدیمی ایزولت ایرلندی به دربار کورنوال می‌فرستد تا بار دیگر ایزولت به نجات معشوق پیشینش بیاید. تریستان گفته بود که اگر ایزولت در کشتی بود، بادبان سفید و اگر نبود، بادبان کشتی سیاه باشد. هنگامی که کشتی از دور هویدا می‌شود، تریستان از همسرش، ایزولت برتانی، رنگ بادبان را می‌پرسد و او که نسبت به عشق تریستان حسادت می‌ورزید به دروغ می‌گوید که بادبان سیاه رنگ است و تریستان همان‌جا از غم عشق فوت می‌کند. هنگامی که کشتی می‌رسد که ایزولت ایرلندی به ساحل می‌رسد و خبر مرگ تریستان را می‌شنود، او نیز از غم عشق می‌میرد.[۸]

پانویس ویرایش

  1. Gaston Bussière
  2. Iseult
  3. Morholt of Ireland (Morold)
  4. Tantris
  5. وارنر، رکس. دانشنامه اساطیر جهان. مترجم: ابوالقاسم اسماعیل پور. ص. ۴۷۲.
  6. وارنر، رکس. دانشنامه اساطیر جهان. مترجم: ابوالقاسم اسماعیل پور. ص. ۴۹۱.
  7. Iseult Blanchmains (Iseult "of the White Hands")
  8. وارنر، رکس. دانشنامه اساطیر جهان. مترجم: ابوالقاسم اسماعیل پور. ص. ۴۷۳.