بندهای اصلاحی (به انگلیسی: check dam) سازه‌های کوچکی هستند که به منظور کاهش شیب آبراهه‌ها، کاهش سرعت جریان و مهار فرسایش در آبراهه‌ها ساخته می‌شوند. مصالحی نظیر چوب، سنگ، سنگ و ملات، بتن و تورسنگ در ساخت بندهای اصلاحی مورد استفاده قرار می‌گیرد.[۱][۲]

یک بند اصلاحی فلزی
بند اصلاحی بتنی

یکی از راه‌های مبارزه مستقیم با فرسایش، احداث بندهای اصلاحی است. این سازه‌ها در بستر آبراهه‌ها و عمود بر جریان ساخته می‌شوند تا سرعت آب و قدرت فرسایش رواناب را در اثر کاهش شیب بستر کاهش دهند.[۳]

انواع سازه‌های پروژه‌های آبخیزداری ویرایش

  • بندهای سبک
  • بندهای سبک فلزی
  • بندهای چوبی
    • بندهای چپری،
    • بندهای سرشاخه‌ای
    • بندهای چوب الواری
  • بندهای L شکل
  • بندهای وزنی
    • بندهای خشکه چین،
    • بندهای توری سنگی (گابیونی)،
    • بندهای سنگی ملاتی[۴]

منابع ویرایش

  1. «دستورالعمل طراحی، اجرا و نگهداری سازه‌های کنترل سیل و رسوب (بندهای اصلاحی) نشریه شماره 416» (PDF). معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور. ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۶ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۵ دسامبر ۲۰۱۵.
  2. «وبگاه سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ مارس ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۴.
  3. آبخیزداری و حفاظت خاک، اباذر اسمعلی و خدایار عبداللهی، انتشارات محقق اردبیلی، چاپ اول، ص 243
  4. همان، ص252-270