تاپیو ویرککالا

تاپیو ویرککالا (به فنلاندی: Tapio Wirkkala)؛ (زادۀ ۲ ژوئن ۱۹۱۵ میلادی – درگذشتۀ ۱۹ مهٔ ۱۹۸۵ میلادی) یک طراح و مجسمه‌ساز اهل فنلاند و یکی از چهره‌های اصلی طراحی پس از جنگ بود.

تاپیو ویرککالا
زادهٔ۲ ژوئن ۱۹۱۵
هانکو، فنلاند
درگذشت۱۹ مهٔ ۱۹۸۵ (۶۹ سال)
هلسینکی، فنلاند
آرامگاهگورستان هیتانیمی
ملیت فنلاند
پیشهطراح و مجسمه‌ساز
همسر(ها)روت برایک

زندگی و کار ویرایش

ویرککالا در سال ۱۹۱۵ میلادی در هانکو به دنیا آمد. او در مدرسۀ مختلط تولو در هلسینکی تحصیل کرد. پدرش، ایلماری ویرککالا، معمار گورستان بود و مادرش سلما (با نام‌خانوادگی: ونهاتالو) یک منبت‌کار روی چوب بود. خواهر او هلنا کورونکونتیو و برادرش تائونو ویرککالا نیز هنرمند بودند.[۱]

کارهای ویرککالا از طرح‌های بطری‌های سس کچاپ پلاستیکی و ظروف فلزی گرفته تا شیشه، سرامیک و تخته چندلا در سبک‌های مختلف را شامل می‌شود. موفقیت او به عنوان یک طراح شیشه در سال ۱۹۴۶ میلادی با طراحی گلدان کانتارلی برای ایتالا آغاز شد و مجموعۀ تولید-انبوه تاپیو در سال ۱۹۵۴ میلادی راه‌اندازی شد. طیف وسیعی از آثار او شامل ظروف شیشه‌ای، ظروف سنگی، جواهرات و مبلمان برای تولید انبوه بود. و همچنین مجسمه‌های فردی در رسانه‌های مختلف. او همچنین اسکناس‌های مارکا فنلاند معرفی شده در سال ۱۹۵۵ میلادی را طراحی کرد. در اوایل دهۀ ۱۹۵۰ میلادی، ویرککالا به عنوان مدیر هنری در مدرسۀ مرکزی طراحی صنعتی هلسینکی کار می‌کرد.[۲]

از معروف‌ترین کارهای او طراحی بطری ودکا فینلاندیا (۱۹۹۹–۱۹۷۰ میلادی)[۳] و مجموعۀ لیوان‌های آشپزخانۀ اولتیما توله از ایتالا است.[۴] هر دو ظروف شیشه‌ای ظاهری شبیه به قندیل یخ دارند که می‌چکد، و در مورد ظروف شیشه‌ای ایتالا، گفته می‌شود که هزاران ساعت طول کشیده تا یک تکنیک دمیدن شیشه توسعه داده شود که بتواند این اثر را ایجاد کند.[۵]

ویرککالا بیشتر کارهای طراحی اولیۀ خود را با استفاده از یک چاقوی حکاکی سنتی فنلاندی، با نام پوکو انجام داد. ویرککالا نسخۀ خود را از چاقو، تاپیو ویرککالا پوکو، طراحی کرد که توسط کارد و چنگال هکمن ساخته شد و توسط بروک‌استون در ایالات متحدۀ آمریکا در اوایل دهۀ ۱۹۷۰ میلادی به بازار عرضه شد.[۶]

ویرککالا در ۱۹ مه ۱۹۸۵ میلادی در هلسینکی درگذشت و در قطعۀ هنرمندان گورستان هیتانیمی به خاک سپرده شد. همسرش، روت برایک، بعداً در کنار او به خاک سپرده شد.[۷]

جوایز و امتیازات ویرایش

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش

  1. "Wirkkala, Tapio (1915–1985)". National Biography of Finland. Retrieved 17 June 2019. (به انگلیسی).
  2. "Tapio Wirkkala design". www.finnishdesignshop.com. Retrieved 2019-08-08. (به انگلیسی).
  3. Vodka, Finlandia (Jan 27, 2010). "Finlandia Vodka Celebrates 40th Anniversary". www.prnewswire.com. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).{{cite web}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  4. Vaija, Mikko (23 October 2017). "Ultima Thule and the feel of material | Design Stories". Finnish Design Shop COM. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).
  5. Dunn, William (20 October 2020). "Design classics: the stories behind the legends". The Week UK. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).
  6. "knife; sheath". The British Museum. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).
  7. "Taiteilijainmäki V21A". Helsingin seurakuntayhtymä. 25 April 2015. (به فنلاندی). Archived from the original on 14 July 2021. Retrieved 19 July 2022.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  8. "Finland 5 Markka banknote 1963". World Banknotes and Coins. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ Richardson, Lucy Ryder (27 September 2019). "Tapio Wirkkala". Inside Modernism. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).
  10. Wagner, Juergen. "Postage stamps Olympic Games 1952 Helsinki". Archived from the original on 2013-02-04. (به انگلیسی). Archived from the original on 4 February 2013. Retrieved 19 July 2022.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Forth, Jonas (26 July 2015). "The golden age of Finnish design at the Triennales". Forthzine. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).
  12. "the Lunning Prize". danish architecture and design review. (به انگلیسی).
  13. "Tapio Wirkkala - The Soul of Finland". Skandium London. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).
  14. "Tapio Wirkkala: Applying the Finnish approach to design". thisisFINLAND. (به انگلیسی).
  15. "Finnish designer Tapio Wirkkala holding his award from the Society of..." Getty Images. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).
  16. "Tapio Wirkkala". ANIBOU. Retrieved 21 May 2022. (به انگلیسی).
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ ۱۷٫۳ ۱۷٫۴ ۱۷٫۵ ۱۷٫۶ ۱۷٫۷ ۱۷٫۸ "Avards" (به فنلاندی).

پیوند به بیرون ویرایش