جزءواژگی

جزءواژگی (به انگلیسی: meronymy، برگرفته از واژه‌های یونانیِ meros = «بخش» و onoma = «نام») اصطلاحی در حوزهٔ معناشناسی و بیانگر یکی از روابط مفهومی میان اقلام واژگانی است. جزءواژگی نشان‌دهندهٔ رابطهٔ کل به جزء میان دو مفهوم است. این رابطه نوعی رابطهٔ سلسله‌مراتبی است که میان اجزاء و کل تشکیل‌دهندهٔ آن اجزا برقرار می‌شود.

جزءواژگی بر دو نوع است: جزءواژگی همنام و جزءواژگی ناهمنام.

جزءواژگی همنام

در این نوع جزءواژگی، بخش موردنظر با کل همنام است؛ مثلاً بخشی از «دست» که از مچ تا نوک انگشتان را تشکیل می‌دهد، بازهم «دست» نامیده می‌شود.

جزءواژگی ناهمنام

در این نوع جزءواژگی، جزء با کل همنام نیست؛ مثلاً «ریشه»، «شاخه»، و «برگ» که اجزائی از «درخت» هستند، با آن همنام نیستند.

منابع

• صفوی، کورش (۱۳۹۰). درآمدی بر معنی‌شناسی. چاپ چهارم. تهران: انتشارات سورهٔ مهر.