جی‌آربی ۰۹۰۴۲۳

جی‌آربی ۰۹۰۴۲۳ (انگلیسی: GRB 090423) یک انفجار پرتو گاما (GRB) بود که توسط مأموریت انفجار پرتو گاما سویفت در ۲۳ آوریل ۲۰۰۹ در ساعت ۰۷:۵۵:۱۹ یوتی‌سی شناسایی شد که پس‌تابش آن در فروسرخ شناسایی شد و اخترشناسان را قادر ساخت تا تشخیص دهند که انتقال به سرخ آن z است. = ۸٫۲، و آن را به یکی از دورترین اجرام شناسایی شده در آن زمان با یک انتقال طیفی به سرخ تبدیل می‌کند (جی‌ان-ز۱۱، کشف شده در سال ۲۰۱۶، دارای انتقال به قرمز ۱۱ است).

GRB 090423
گونه رویدادانفجار پرتو گاما ویرایش این در ویکی‌داده
صورت فلکیشیر ویرایش این در ویکی‌داده
بُعد09h 55m 33.08s
مِیل‏ 58.9″ 08′ ‎+18°
فاصله۳۰٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ سال نوری (۳٫۰×۱۰۱۰ سال نوری)
انتقال به سرخ۸٫۰ ≤ z ≤ ۸٫۳
دیگر شناسه‌هاGRB 090423A، GRB 090423، Fermi bn090423330

انفجار پرتو گاما یک فلاش رویداد بسیار درخشان از پرتوهای گاما است که در نتیجهٔ یک انفجار رخ می‌دهد و تصور می‌شود که با تشکیل یک سیاه‌چاله مرتبط باشد. خود فوران معمولاً فقط چند ثانیه طول می‌کشد، اما انفجارهای پرتو گاما اغلب یک «درخشش پسین» در طول موج‌های طولانی‌تر ایجاد می‌کنند که می‌توان آن را برای چندین ساعت یا حتی روزها پس از انفجار مشاهده کرد. اندازه‌گیری در این طول موج‌ها، که شامل پرتو ایکس، اشعه ماوراء بنفش، نوری، مادون قرمز و رادیو می‌شود، امکان مطالعه پیگیری رویداد را فراهم می‌کند.

سرعت محدود نور به این معنی است که جی‌آربی ۰۹۰۴۲۳ نیز یکی از نخستین اجرام کشف شده‌است که یک انتقال طیفی به سرخ برای آن اندازه‌گیری شده‌است. زمانی که نور جی‌آربی ۰۹۰۴۲۳ گسیل شد، کیهان تنها ۶۳۰ میلیون سال سن داشت و کشف آن تأیید می‌کند که ستارگان عظیم حتی در اوایل زندگی کیهان متولد شده و می‌میرند.جی‌آربی ۰۹۰۴۲۳ و رویدادهای مشابه وسیله‌ای منحصر به فرد برای مطالعه جهان اولیه است، زیرا تعداد کمی از اجرام دیگر آن دوران به اندازهٔ کافی درخشان هستند که با تلسکوپهای امروزی قابل مشاهده باشند.

کشف و مشاهده ویرایش

در ۲۳ آوریل ۲۰۰۹، در ساعت ۰۷:۵۵:۱۹ یوتی‌سی، ماهواره سوئیفت انفجاری را شناسایی کرد که حدود ۱۰ ثانیه طول کشید و در جهت صورت فلکی شیر قرار داشت.[۱][۲]

سوئیفت میدانی را که جی‌آربی ۰۹۰۴۲۳ در آن رخ داده بود، محلی کرد، و ۷۷ ثانیه پس از انفجار، سیستم فتومتریک UVOT سوئیفت یک نوردهی ۱۵۰ ثانیه ای از میدان گرفت، اما قادر به تشخیص پستابش نوری یا فرابنفش نبود.[۲] چند دقیقه پس از کشف آن، تلسکوپ‌های زمینی شروع به رصد میدان کردند.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. Olivares, H.; et al. (2009). "GRB 090423: GROND detection and preliminary photo-z". GCN Circulars. 9215: 1. Bibcode:2009GCN..9215....1O.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Krimm, H.; et al. (2009). "GRB 090423: Swift detection of a burst". GCN Circulars. 9198: 1. Bibcode:2009GCN..9198....1K.

پیوند به بیرون ویرایش