حِجر اسماعیل فضایی است بین کعبه و دیواری نیم دایره به عرض حدود ۱۰ متر که از رکن عراقی تا رکن شامی را شامل می‌شود. دیواری است با ارتفاع ۳۰/ ۱ متر که قوسی شکل بوده و حجر اسماعیل نامیده می‌شود. حجر اسماعیل یادگار زمان ابراهیم و اسماعیل و مدت زمانی پس از بنای کعبه می‌باشد. بنابراین، قدمت و پیشینه آن به زمان بنای کعبه به دست ابراهیم می‌رسد.

Hijr-Ismail
(Hateem)
Hateem (Hijr-e-Ismail) Picture at the Left side of Kaaba shown in the Picture.
Hijr-e-Ismail (Hateem) near Kaaba shown (left side).
Map
دین
وابستگیاسلام
استانمکه
مکان
مکانعربستان سعودی
ایالتمکه
معماری
گونهWall
سبکRound
پشتیبان مالیIbrahim
ویژگی‌ها
پهنا1.5m (4.9 ft)
بیشترین بلندی90 cm
حِجر اسماعیل

نقل‌های تاریخی حکایت از آن دارد که اسماعیل در همین قسمت زندگی می‌کرد و خیمه گاه او در این سوی بوده‌است. مادرش هاجر نیز با وی در همین جا می‌زیست و پس از مردن، در حجر دفن شد. از جعفر صادق (امام ششم شیعیان) نقل شده‌است که گفت:«الحِجرُ بَیتُ إِسمَاعِیلَ وَ فِیهِ قَبرُ هَاجَرَ وَ قَبرُ إِسمَاعِیلَ»؛(۱۶) «حجر، خانه اسماعیل و محل دفن هاجر و اسماعیل است.»

در برخی از روایات آمده‌است که پیامبران زیادی در اینجا مدفون شده‌اند. در اصل، حجر اسماعیل جزئی از کعبه به‌شمار می‌آید به همین علت این ناحیه جزء مطاف نیست و طواف کنندگان باید آن را دور بزنند نه آنکه داخلش شوند. گویا برای نخستین بار، منصور عباسی حجر اسماعیل را با سنگ‌های سفید پوشانید. پس از آن در دوره مهدی و نیز هارون الرشید عباسی این سنگ‌ها تعویض و نو شد.

ناودان رحمت

ویرایش

«ناودان رحمت» (میزاب الرحمة) یا «ناودان طلا»، ناودانی از جنس طلاست که بر بام کعبه نصب شده و به سمت حجر اسماعیل است. هرگاه باران بر بام کعبه ببارد، آب از ناودان در این فضای حجر اسماعیل می‌ریزد.


منابع

ویرایش
  • بکر، سید، عبدالمجید، (اشهر المساجد فی الاسلام) مطابع سحر، جده، عربستان سعودی:، چاپ أول، انتشار سال ۱۹۸۵ میلادی. (به عربی).