حجم‌های تنفسی

حجم‌های تنفسی (به انگلیسی: Lung volumes) و ظرفیت‌های تنفسی به مقدار حجم هوای شش‌ها در مراحل مختلف چرخه تنفس گفته می‌شود. حجم‌های تنفسی اصلی شامل حجم جاری، ظرفیت حیاتی، حجم ذخیره دمی و ذخیره بازدمی است که به‌طور مستقیم با وسیله‌ای به نام دم‌سنج (اسپیرومتر) قابل اندازه‌گیری است و همچنین معیار آزمون‌های عملکرد ریه هستند.

خروجی یک دم‌سنج که حجم‌های تنفسی را در حالت عادی و همچنین در حالت دم و بازدم عمیق نشان می‌دهد.

حجم‌ها و ظرفیت‌های تنفسی به‌طور مفصل‌تری به این شرح می‌باشند:

• ظرفیت کلی شش‌ها(TLC: total lung capacity) به گنجایش کلی شش‌ها در پف‌کرده‌ترین حالت آن گفته می‌شود که مجموع ظرفیت حیاتی(VC) و حجم باقی(RV) مانده است.
• حجم جاری (TV: Tidal Volume) حجمی از هواست که با یک دم عادی به ریه‌ها وارد و با یک بازدم معمولی از ریه‌ها خارج می‌شود.
• حجم باقی‌مانده (RV: Residual Volume) حجمی از هواست که پس از شدیدترین بازدم نیز در شش‌ها باقی می‌ماند و خارج نمی‌شود.
• حجم ذخیره بازدمی (ERV: Expiratory Reserve Volume) حداکثر حجمی از هواست که بعد از پایان یک بازدم عادی، می‌توان با یک بازدم قوی از شش‌ها خارج کرد.
• حجم ذخیره دمی (IRV: Inspiratory Reserve Volume) حداکثر حجمی از هواست که بعد از پایان یک دم عادی می‌توان با یک دم قوی به شش‌ها وارد کرد.
• ظرفیت دمی (IC: inspiratory capacity) مجموع حجم جاری و حجم ذخیره دمی است.
• ظرفیت باقی مانده عملی (FRC: functional residual capacity) مقدار هوایی است که در پایان یک بازدم عادی در ریه‌ها باقی می‌ماند.
• ظرفیت حیاتی (VC: vital capacity) بیشترین مقدار هوایی است که پس از یک دم عمیق می‌‌توان از شش‌ها خارج کرد.

جستارهای وابسته

• دم‌سنجی
• آزمون‌های عملکرد ریه