حمام افضل
حمام افضل یا گرمابه نور افضل مربوط به اواخر دوره قاجار است و در شوشتر، چهار راه امام، پشت مسجد رسول واقع شده و این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۳۶۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]
حمام افضل | |
---|---|
نام | حمام افضل |
کشور | ایران |
استان | استان خوزستان |
شهرستان | شوشتر |
اطلاعات اثر | |
کاربری | حمام |
دیرینگی | دوره قاجار |
دورهٔ ساخت اثر | دوره قاجار |
بانی اثر | نورعلی افضل |
مالک فعلی اثر | خصوصی |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۸۳۶۱ |
تاریخ ثبت ملی | ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ |
حمام افضل تا دهه ۶۰ خورشیدی فعال بوده است ولی با ایجاد حمام در منازل، این حمام رفتهرفته تعطیل شد و بدون استفاده ماندن باعث تخریب بنای آن شده است. حمام افضل بخشی از مجموعه افضل است که شامل مسجد، منزل، کاروانسرا و... میشود. این حمام توسط نادعلی و نورعلی افضل در شوشتر ساخته شده است. خاندان افضل در منطقه دلدل شهر شوشتر مستقر بودهاند و از ملاکان و تجار بزرگ این منطقه به شمار میآیند.[۲] این حمام در نزدیکی کاروانسرای افضل قرار دارد.
مالکیت ویرایش
این اثر ملی دارای مالک خصوصی شامل تعداد زیادی ورثه است.
معماری ویرایش
حمام افضل از دو بخش تشکیل شده است. سقف شوادان روی ستون گرد و دو نیم ستون با شیوه تاق و تویزه ایجاد شده و سه نورگیر گرد در آن تعبیه شده است. سقف بخش دوم نیز روی چهار ستون هشت ضلعی و به شیوه طاق و گنبد با هفت نورگیر ساخته شده است.
در دوران پیشین در بخش اول حمام یک حوض جهت نظافت و در بخش دوم یک خزینه وجود داشته که بعدها با تجهیز حمام به سیستم لوله کشی و ایجاد دوشهای انفرادی این بخشها حذف شده اند.[۳]
مرمت ویرایش
این حمام در چند مرحله توسط اداره میراث فرهنگی شوشتر استحکام بخشی و حفاظت اضطراری شده ولی هنوز وضعیت مطلوبی ندارد.[۴] عدم همکاری مالکان از دلایل عدم ترمیم کامل عنوان شده است. [۵]
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایرانشهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ «آغاز مرمت حمام افضل شوشتر». ایسنا. دریافتشده در ۱۲ فوریه ۲۰۲۱.
- ↑ «حمام افضل». همشهری آنلاین. دریافتشده در ۱۲ فوریه ۲۰۲۱.
- ↑ «آغاز عملیات مرمت حمام تاریخی افضل شوشتر». میراثآریا. دریافتشده در ۱۲ فوریه ۲۰۲۱.[پیوند مرده]
- ↑ «حمام افضل شوشتر؛ مرمت در وقت اضافه». خورنا. دریافتشده در ۱۲ فوریه ۲۰۲۱.