دامن گلگیر

دامن گلگیر (به انگلیسی: Fender skirts) که در استرالیا و بریتانیا به نام اسپات یا روکش شناخته می‌شود، قطعاتی از بدنه متصل به گلگیر یا بخشی از آن است که قسمت‌های بالایی چرخ‌های خودرو را می‌پوشاند. آن‌ها معمولاً فقط در چرخ‌های عقب استفاده می‌شوند، اما برخی از مدل‌ها آن‌ها را روی همه چرخ‌ها دارند.

چرخ عقب تا حدی با یک دامن گلگیر جداشدنی در بیوک الکترا ۲۲۵ ۱۹۶۹ پوشیده شده است

نش رامبلر ۱۹۵۲ دامن گلگیرهای جلو و عقب غیرقابل جدا شدن

سیتروئن سی‌ایکس ۱۹۸۶

اتوبوس شهری لس آنجلس

کارکرد

دامن گلگیر به دلایل زیبایی شناختی و آیرودینامیک استفاده می‌شود. به جای اینکه هوا وارد چاه چرخ عقب شود و در آن محبوس شود، به آرامی روی بدنه جریان می‌یابد. دامن گلگیرهای به طور کلی قابل جدا شدن هستند تا امکان تعویض لاستیک و نصب زنجیر چرخ را فراهم کنند.

دامن گلگیر معمولا در چرخ‌های عقب استفاده می‌شود. با این حال، خودروسازان دامن گلگیرهای یکپارچه را روی چرخ جلو قرار داده‌اند. نش موتورز در طول جنگ جهانی دوم از تونل‌های باد استفاده کرد و مزایای آیرودینامیک را در طراحی‌های نش «ایرفلایت» خود در سال‌های ۱۹۴۹ تا ۱۹۵۴ گنجاند. شکل آن‌ها ساده‌ترین شکل جاده بود و گلگیرهای محصور در همه گوشه‌ها مسیری را برای هوا آسان می‌کردند و به کشش کم خودروها در سرعت‌های بزرگراه کمک می‌کردند. نش رامبلر با اندازه جمع و جور از سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۴ همچنین دارای گلگیرهای محصور آیرودینامیکی بود که کناره‌های بدنه را با هم ترکیب می‌کرد. با این حال، در صورت مساوی بودن مسیر جلو و عقب، چرخ‌های جلو برای هدایت و بیرون آمدن از کناره‌های خودرو هنگام چرخش باید بچرخند. نش ادعا کرد که باریک‌تر بودن چرخ‌های جلو بر پایداری تأثیر نمی‌گذارد ۵۴٫۷ اینچ (۱٬۳۸۹ میلیمتر) مسیر برای چرخ‌های جلو در حالی که مسیر عقب ۵۹٫۷ اینچ (۱٬۵۱۶ میلیمتر) بود.

فورد تاندربیرد ۱۹۵۵ "سپر گلگیر" (به انگلیسی: Fender shields) عقب را به عنوان یک نوع دامن گلگیر با قالب لبه و سپر سنگی معرفی کرد. در کتاب‌های لوازم جانبی قطعات جنرال موتورز، دامن گلگیر به سپر گلگیر معروف است.

تاریخچه

First described as "pants", they were used for the streamlining effect by Frank Lockhart on a 1928 Stutz land speed record attempt car. Factory production of fender skirts began with the 1932 Graham-Paige. Aesthetically streamlined designs were copied to mass-produced models. The innovations introduced by Amos Northup, such as the V'd radiators, fender skirts, and sloping beaver-tails, became common after 1933. The fender skirt became a unique styling feature for cars of the past, "making them look like glorious floating boats, classy and elegant". Fender skirts remained a feature for some time longer on a few cars, particularly full-size American luxury cars. By the 1970s, fender skirts began to disappear from mass-market automobiles.

Fender skirts were often paired with whitewall tires. The extent of the skirt also varied; before the 1950s, it was common for all but the very bottom of the rear tire to be covered, while by the 1960s, fender skirts only covered some of the top of the tire and were largely absent on cars other than top-line models. From the mid-1960s until 1976, the Chevrolet Caprice, Oldsmobile 98, Buick Electra, Pontiac Bonneville, and the Cadillac Fleetwood, DeVille, and Calais models used fender skirts. The Cadillac Eldorado models featured fender skirts from 1971 through 1974. Starting in 1977, only the Pontiac Bonneville retained the use of fender skirts on General Motors' downsized cars. In 1980, the Oldsmobile returned the fender skirts to its 98 model. By 1985, fender skirts disappeared from all standard General Motors cars. In 1989, fender skirts were used again on the Cadillac front-wheel drive Fleetwood models until 1993. For the 1991–1996 model years, General Motors generally incorporated fender skirts into the design of their full-size sedans for the Chevrolet Caprice, Buick Roadmaster, and Cadillac Fleetwood. The General Motors EV1 also had fender skirts.

When making Kustoms, fender skirts are an accessory to close the rear fenders and add a special kind of sleekness. In European automobile design, Citroën notably used fender skirts on nearly all models produced between 1950 and 1990, most prominently in the DS, 2CV, Ami, GS, SM, BX, and CX. To enhance fuel economy, the General Motors EV1 electric car included fender skirts. Mass production models with fender skirts included the first-generation Honda Insight and the Clarity in 2016. In 2013, the limited-production Volkswagen XL1 also used fender skirts.

Fender skirts are available for some new cars such as aftermarket accessories (the Chrysler PT Cruiser and Volkswagen Beetle, for example). The fender skirt accessory may arguably not contribute to the aesthetics of modern cars, but look "either tacky, strange, outlandish, or just plain ugly."

Analysis by General Motors indicated three problems with using fender skirts to reduce aerodynamic drag. The problem between the fit of the tires and the body is that either the track has to be narrower or the body pulled out. The removable skirts are more expensive with attachment problems. The reduction of airflow causes higher tire pressures.

Some cities, such as Los Angeles, have fender skirts on municipal buses for safety purposes, as they can prevent items on the road from slipping under the tires.