زبان‌شناسی ساختگرا
زبان‌شناسی ساختگرا (به انگلیسی: Structural linguistics) یا ساختگرایی، یکی از رویکردهای نظری در زبان‌شناسی است که زبان را به مثابه یک نظام نشانه‌شناختی خودمحور مورد مطالعه قرار می‌دهد که اجزای آن توسط روابطی که با اجزای دیگر درون همان سیستم دارند، تعریف می‌شوند. فردینان دوسوسور، زبان‌شناس سوییسی را پیشگام زبان‌شناسی ساختگرا می‌دانند؛ چرا که در کتاب خود، دورهء زبان‌شناسی همگانی که در سال ۱۹۱۶ منتشر شد، زبان را یک سیستم پویا معرفی کرد که بین اجزای آن با یکدیگر ارتباط وجود دارد. سوسور همچنین به این مشهور است که چند سطح ابتدایی تحلیل نشانه‌شناختی را به ما شناساند که تا امروزه نیز از اهمین ساقط نشده‌اند.
البته اصطلاح ساختگرایی در معنایی که مد نظر ماست، توسط خود سوسور به کار نرفته بود و او نام رویکرد خود را نشانه‌شناسی می‌گذاشت. این رویکرد مبتنی بر برداشت اروپایی از این مفهوم است.
از سوی دیگر، گروهی از زبان شناسان توصیف گرای آمریکایی را عموماً لئونارد بلومفیلد و پیروانش را نیز که تحت تأثیر رفتارگرایی بودند، در آمریکا ساختگرا نامیده‌اند.
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
- دبیرمقدم، محمد (۱۳۸۳)، «زبان‌شناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی»، ویراست دوم، تهران: انتشارات سمت