زمان‌پریشی

زمان‌پریشی یا نابه‌هنگامی یا آناکرونیسم (به فرانسوی: Anachronisme) مغالطه‌ای گاه‌نگارانه است که طی آن فرد، رویداد، گفتار یا هر چیز دیگری مطابق با ارزش‌های زمان فعلی ارزیابی می‌کند. به عبارت دیگر فرد رویدادها یا شخصیت‌های تاریخی را با نگاه ارزشی امروزی تحلیل می‌نماید. استفاده از آناکرونیسم می‌تواند عمدی یا غیرعمدی باشد. در صورت عمدی ممکن‌است فردی که از این مغلطه بهره می‌برد هدف‌های طنزپردازانه، ادبی یا تحریک‌کننده داشته باشد. صورت غیرعمدی این مغلطه نیز از سر ناآگاهی فرد مغلطه‌کار خواهد بود.

واژهٔ آناکرونیسم ریشه یونانی دارد، ساخته شده از دو بخش ἀνά (آنا) به معنای دربرابر و χρόνος (خرونوس) به معنای زمان.

منابع

• پایگاه خبری آفتاب، شبیه‌سازی تاریخی؛ مصادره تاریخ به نفع خود و غبارآلود کردن مناسبات
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Anachronism». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳ دسامبر ۲۰۱۵.

پیوند به بیرون

This article incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Anachronism". Encyclopædia Britannica (به انگلیسی) (11th ed.). Cambridge University Press.