ساکویناویر، با نام تجاری اینویریس و فورتوویس هم شناخته می‌شود. این دارو که یک داروی ضد ویروس است همراه با ریتوناویر یا لوپیناویر/ریتوناویر برای درمان یا پیشگیری از HIV/AIDS به صورت داروی خوردنی مصرف می‌شود.[۲]

ساکویناویر
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریInvirase, Fortovase
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa696001
رده‌بندی داروهای
بارداری
  • B1 Australia
کد ATC
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی~4% (without ritonavir boosting)[۱]
پیوند پروتئینی98%
متابولیسمHepatic, mainly by CYP3A4
نیمه‌عمر حذف9–15 hours
دفعfeces (81%) and urine (3%)
شناسه‌ها
  • (2S)-N-[(2S,3R)-4-[(3S)-3-(tert-butylcarbamoyl)-decahydroisoquinolin-2-yl]-3-hydroxy-1-phenylbutan-2-yl]-2-(quinolin-2-ylformamido)butanediamide
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEMBL
NIAID ChemDB
CompTox Dashboard (EPA)
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC38H50N6O5
جرم مولی670.841 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • O=C(N)C[C@H](NC(=O)c1nc2c(cc1)cccc2)C(=O)N[C@@H](Cc3ccccc3)[C@H](O)CN5[C@H](C(=O)NC(C)(C)C)C[C@@H]4CCCC[C@@H]4C5
  • InChI=1S/C38H50N6O5/c1-38(2,3)43-37(49)32-20-26-14-7-8-15-27(26)22-44(32)23-33(45)30(19-24-11-5-4-6-12-24)41-36(48)31(21-34(39)46)42-35(47)29-18-17-25-13-9-10-16-28(25)40-29/h4-6,9-13,16-18,26-27,30-33,45H,7-8,14-15,19-23H2,1-3H3,(H2,39,46)(H,41,48)(H,42,47)(H,43,49)/t26-,27+,30-,31-,32-,33+/m0/s1 ✔Y
  • Key:QWAXKHKRTORLEM-UGJKXSETSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

عوارض جانبی شامل تهوع، استفراغ، اسهال و احساس خستگی است. عوارض جانبی شدیدتر عبارتند از: طولانی شدن QT، بلوک قلب و چربی خون بالا و مشکلات کبدی. به نظر می‌رسد در دوران بارداری ایمن است. آن را در کلاس مهار کننده پروتئاز رده‌بندی کردن و مکانیسم اثرش با مسدود کردن HIV پروتئاز است.[۲]

ساکویناویر برای نخستین بار در سال ۱۹۹۵ به بازار آمد.[۳] در فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت قرار دارد.[۴][۵] هزینه درمان با این دارو ۴۵۰ دلار در هر روز است.[۶]

عوارض جانبی

ویرایش

شایع‌ترین عوارض جانبی با ساکویناویر علائم گوارشی از جمله اسهال و تهوع و درد شکم است.

فرمول

ویرایش

دو فرمولاسیون به بازار عرضه شده‌اند:

  • کپسول سخت-ژل: فرمول mesylate با نام تجاری Invirase که نیاز به ترکیب با ریتوناویر دارد تا باعث افزایش فراهمی زیستی ساکویناویرشود؛
  • کپسول نرم-ژل: فرمول ساکویناویر (microemulsionهای[۷] خوراکی-اداره فرمولاسیون) با نام تجاری Fortovase.[۸]

منابع

ویرایش
  1. "Invirase (saquinavir mesylate) Capsules and Tablets, for Oral Use. Full Prescribing Information" (PDF). Genentech, Inc. Retrieved 23 November 2015.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ "Saquinavir". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 8 September 2015. Retrieved Sep 5, 2015.
  3. Minor, Lisa K. (2006). Handbook of Assay Development in Drug Discovery. Hoboken: CRC Press. p. 117. ISBN 978-1-4200-1570-6.
  4. "WHO Model List of Essential Medicines" (PDF). World Health Organization. October 2013. Retrieved 22 April 2014.
  5. Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 72. ISBN 978-1-284-05756-0.
  6. "Saquinavir". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 6 September 2015.[پیوند مرده]
  7. Gibaud, S. P.; Attivi, D. (2012). "Microemulsions for oral administration and their therapeutic applications". Expert Opinion on Drug Delivery: 1. doi:10.1517/17425247.2012.694865.
  8. News-Medical.

پیوند به بیرون

ویرایش