سِنج نوعی ساز کوبه‌ای به شکل دو صفحهٔ برنجی گرد است که معمولاً صدای آن را با کوبیدن به هم درمی‌آورند.

سنج
سازهای کوبه‌ای
طبقه‌بندی سازهای کوبه ای
هورن‌بوستل-زاکس111.142 if played in pairs, or 111.242 if played with a hand or beater
(Concussion or percussion vessels)
گسترۀ صوتی
کوک نامعین
سازهای مرتبط

سنج عبارت از یک صفحه برنجی و فلزی مدور با قطرهای مختلف بین ۲۰ تا ۶۰ سانتیمتر و معمولاً وسط سمت بیرونی سنج برای نگهداشتن آن بکار می‌رود است. صدای سنج‌ها بسته به خاصیت آن‌ها تفاوت می‌کند. این خاصیت‌ها عبارتند از:

  • قطر سنج
  • ضخامت سنج
  • شکل سنج
  • آلیاژ و جنس فلزی که در ساختن سنج بکار رفته‌است.

در جنوب ایران جنس سنج از فلزی سخت و محکمی است که به آن «هفت‌جوش» می‌گویند. در منطقه خلیج فارس، در گذشته بر این عقیده بوده‌اند که چون جنس سنج از فلز است و اجنه از فلز می‌هراسند به همین خاطر آن را در کنار نوازنده‌های دَمّام می‌نوازند تا جسمشان از اشباح و شیاطین آزاد شود و نوازنده بتواند با نیتی پاک به نواختن بپردازد. در جنوب ایران، آیین سنج و دمام، معمولاً با تعداد هفت سنج نواخته می‌شود، سه سنج که از دیگر سنج‌ها خوش‌صداتر هستند در جلو و چهار سنج دیگر را در عقب گروه می‌نوازند.[۱]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. شریفیان، محسن: اهل ماتم. مؤسسه فرهنگی هنری ماهور، ۱۳۹۱.