سه فاز

میدان مغناطیسی گردان یک موتور الکتریکی سه‌فاز

در مهندسی برق، سیستمهای قدرت سه‌فاز، دست‌کم سه هادی دارند که حامل جریان‌های متناوبی (AC) هستند که ۲π/۳ رادیان یا ۱۲۰ درجه، اختلاف فاز دارند.

برق تولیدشده در نیروگاه‌های برق، سه‌فاز است، زیرا با ژنراتورهای سه‌فاز تولید می شود.

از مزایای اصلی برق سه‌فاز نسبت به تک‌فاز، این است که برق سه‌فاز توان ثابتی را به طور دائمی برای بار الکتریکی (مثلاً یک موتور سه‌فاز ) فراهم می کند. به عبارت دیگر، ویژگی جالب برق سه‌فاز این است که حتی توانِ لحظه‌ای آن (Instantaneous Power) هم ثابت است (با زمان تغییر نمی‌کند). این بر خلاف برق تک‌فاز است، که توان آن با زمان تغییر می‌کند.

تعاریف اولیه

اگر $x$ فاز لحظه‌ای جریان الکتریکی (یا ولتاژ) با فرکانس $f$ در زمان $t$ باشد:

$x=2\pi ft\,\!$

با استفاده از این، ولتاژ فازها عبارتند از:

$V_{L1}=V_{P}\sin x\,\!$

$V_{L2}=V_{P}\sin \left(x-{\frac {2}{3}}\pi \right)$

$V_{L3}=V_{P}\sin \left(x-{\frac {4}{3}}\pi \right)$

که در آن $V_{P}$ ولتاژ پیک (Peak) است و ولتاژها نسبت به زمین اندازه‌گیری می‌شوند.

جستارهای وابسته

• برق تک‌فاز

منابع

• Stevenson، William D. ، Jr. (1975). Elements of Power Systems Analysis. McGraw-Hill electrical and electronic engineering series (3rd ed. ed.). New York: McGraw Hill. ISBN 0-07-061285-4.