آهن‌بر

(تغییرمسیر از سیدروفور)

آهن‌بَرها یا سیدروفورها (به انگلیسی: Siderophoreمولکول‌های کوچکی هستند که به صورت کی‌لیت با آهن پیوند دارند و به‌وسیله میکروارگانیسم‌های گوناگون از قبیل باکتری‌های بی‌هوازی، قارچ‌ها و ریشه‌های گیاهان ساخته می‌شوند.

سیدروفورها به بالاترین قدرت حل‌شوندگی در ترکیب با آهن III اشتهار دارند.

ساختار

ویرایش

سیدروفورها در حالت پایدار معمولاً ساختار هشت‌وجهی، شش کوردیناسیونی با آهن دارند؛ اگرچه گاهی آب نیز می‌تواند کوردینه شود. موثرترین سیدروفورها، آن دسته‌ای هستند که دارای لیگاندهای دودندانه هستند و با آهن ترکیب شش‌کوردینه می‌سازند، می‌باشند.

تاکنون نزدیک به ۲۰۰ نمونه سیدروفور شناسایی شده‌اند.

گوناگونی

ویرایش

نمونه‌هایی از سیدروفورهای تولیدشده به‌وسیله برخی باکتری‌ها و قارچ‌ها:

 
فری‌کروم، یک سیدروفور هیدروکسامات
 
دفروکسامین، یک سیدروفور هیدروکسامات
 
انتروباکتین، یک سیدروفور هیدروکسامات

سیدروفورهای هیدروکسامات

سیدروفور ارگانیسم
فریکروم Ustilago sphaerogena
Desferrioxamine B

(دفروکسامین مسیلات)

پیچیده‌قارچ pilosus

پیچیده‌قارچ coelicolor

Desferrioxamine E پیچیده‌قارچ coelicolor
fusarinine C فیوزاریم roseum
ornibactin مجموعه بورخولدریا سپاسیا
رودوتورولیک اسید Rhodotorula pilimanae

سیدروفورهای کته‌کولات

سیدروفور ارگانیسم
انتروباکتین اشریشیا کلی

enteric bacteria

bacillibactin باسیلوس سوبتیلیس

باسیلوس آنتراسیس

vibriobactin ویبریو کلرا

لیگاندهای مختلط

سیدروفور ارگانیسم
پیووردین آزوتوباکتر وینلاندی
پیووردین سودوموناس آئروژینوزا
یرسینی‌آباکتین یرسینیا پستیس

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش