شمع‌لوستر (به انگلیسی: Candelabra)، یک نگه‌دارنده شمع با چند بازو است.[۱][۲][۳]

شمعدان کریستالی از فرانسه

اگرچه برق باعث شده‌است که شمع‌گیرها به استفاده تزئینی منتقل شوند، اما طراحان داخلی همچنان از چراغ‌ها و لوازم روشنایی پس از شمعدان و شمع‌لوستر مدل‌سازی می‌کنند. بر این اساس، اصطلاح شمع‌لوستر برای توصیف لامپ‌های کوچک که در لوسترها و سایر وسایل روشنایی ساخته شده برای تزئین و همچنین روشنایی استفاده می‌شود رایج شده‌است.

در یهودیت و در مذهب فیلیپین (Iglesia ni Cristoمنورا نوع خاصی از شمعدان است.

مفرد و جمع ویرایش

 
شمع‌لوستر برای مناسبت‌های دولتی در دربار بلژیک استفاده می‌شود (۱۹۶۰).

این کلمه در اصل از لاتین آمده‌است که در آن «candelabrum» به صورت مفرد و «candelabra» به صورت جمع است. با گذشت زمان در استفاده از زبان انگلیسی تغییر کرد، به‌طوری که «candelabra» به‌عنوان مفرد و «candelabras» به‌عنوان جمع در حال حاضر بیشتر استفاده می‌شود.

تاریخچه ویرایش

یک مثال قدیمی، شمع‌لوستر برنزی است که توسط کالیماخوس (Callimachus) برای معبد باستانی اِرِختیون در آتن ساخته شده‌است تا چراغ مقدس را برای مینروا حمل کند. در این حالت ممکن است لامپ معلق باشد، مانند مثال پمپئی. این شامل یک ساقه یا نی بود، قسمت فوقانی با ویژگی برجسته چراغ‌ها و پایه‌ای که روی سه پای شیر یا شیردال قرار گرفته بود. گاهی یک دیسک در بالا برای حمل چراغ وجود داشت و گاهی یک جام توخالی وجود داشت که در آن چوب‌های صمغی سوزانده می‌شد. اصل اصطلاح نشان می‌دهد که در بالای دیسک میخ طویله‌ای برای حمل شمع موم یا پیه وجود داشت.

علاوه بر این شمع‌لوستر برنزی که انواع مختلفی در موزه‌ها دارد، رومی‌ها بیشتر از سنگ یا مرمر برای تکیه‌گاه‌های بسیارسنگین استفاده می‌کردند که نمونه‌های زیادی از آنها در حمام رومی یافت شد. این شامل یک پایه، اغلب مثلثی، و با طراحی مشابه با قربانگاه‌های کوچک و یک شافت یا به شکل غنی قالب‌بندی شده یا با گیاه پای خرس تراشیده شده و با یک فنجان یا حوض بزرگ تاج‌گذاری شده‌است. نمونه خوبی از این مورد در موزه‌های واتیکان وجود دارد. به نظر می‌رسد نمونه‌های رومی به‌عنوان الگوی بسیاری از شمع‌لوسترها در کلیساهای ایتالیا عمل کرده‌اند.[۴]

آنتن‌های شمع‌لوستر ویرایش

در ایالات متحده و کانادا، کلمه شمع‌لوستر برای اشاره به دکل مخابراتی با چندین آنتن انتقال استفاده می‌شود. برج سوترو در سانفرانسیسکو و مرکز جان هنکاک در شیکاگو نمونه‌هایی از این سازه‌ها هستند.[۵] ایستگاه‌های تلویزیونی بالتیمور، WMAR-TV، WBAL-TV و WJZ-TV در سال ۱۹۵۹ اولین برج شمع‌لوستر سه آنتن جهان را به ارتفاع ۷۳۰ فوت ساختند. نمونه‌های دیگر عبارتند از Mount Royal Candelabra در مونترال، برج KXTV/KOVR/KCRA ، برج شمع‌لوستر KSMO، برج شمع‌لوست رKMBC/KCWE، برج شمع‌لوستر ارتباطی مدیسون در مدیسن، ویسکانسین.

منابع ویرایش

  1. Shorter Oxford English dictionary, 6th ed. United Kingdom: Oxford University Press. 2007. p. 3804. ISBN 0199206872.
  2. "candelabra". Merriam-Webster. Retrieved 6 October 2014.
  3. "Candelabra - Define Candelabra at Dictionary.com". Dictionary.com. Retrieved 8 October 2014.
  4.   One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domainChisholm, Hugh, ed. (1911). "Candelabrum". Encyclopædia Britannica (به انگلیسی). Vol. 5 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 177.
  5. Benson, K. Blair (1986). "8.1.6. Candelabras". Television engineering handbook. McGraw-Hill. p. 8.11. ISBN 0070047790.