طالب شیرازی

طالب شیرازی از شعرای فارسی سرای گرجی ایران در دورهٔ قاجاریان و هم عصر ناصرالدین شاه قاجار بوده‌است.

وی در شیراز می‌زیسته و حاکم آن شهر میرزا فتح علی صاحب دیوان آصف ثانی را بسیار مدح گفته‌است. طالب اطلاعات فراوانی در زمینهٔ تاریخ داشته و در اشعار خود از آنها همراه با فنون شعری فراوان بهره برده‌است. اجداد وی در شیراز سر و سامانی داشته‌اند، اما به گفتهٔ خودش او در تنگدستی روزگار می گذرانیده است. چنان‌که می‌گوید:

تهی دستم بلی اما به این دستی که من دارم		نمی‌گویم کسی را مدح جز اشخاص روحانی
شعار من نباشد شعر و میدانی که اجدادم		در این شیراز ویران شان سری می‌بود و سامانی
چه شد آن مال‌ها از کف فتادم من بمداحی		نه هر کس را شوم مادح اگر میرم ز بی نانی

همچنین وی ۳۵ بیت در تاریخ آیینه نمودن ایوان و رواق شاهچراغ در زمان ناصر الدین شاه و حکومت جلال الدوله در فارس سروده‌است. (سال ۱۳۰۴ هجری).

اشعار

از اشعار اوست:

مژده‌ای دل که دگر بار جهان گشت جوان		آمد از جانب نوروز ز نو خط امان
فصل دی رفت و عیان گشت مه فروردین		تیرگی شد ز میان نور بگردید عیان
شه خاور بشد از حوت ابر کاخ حمل		مقدمش باد مبارک به همه پیر و جوان
تاخت آورد ابر لشکر دی، لشکر دی		همچنان لشکر گودرز بجیش پیران
دید از صاحب اورنگ حمل قیصری		و آنچه از بیژن بن گیو بدیدی هومان
شکرالله که نمردیم و بدیدیم که شد		سپید ظلم دی از سطوت نوروز نهان
وقت شادی شد و ایام کدورت بگذشت		بخت رو کرد و ز جا خیز و تو در خانه بمان

(این قصیده ۴۹ بیت می‌باشد)

میرزا فتح علی شاه که ورا هست لقب		از شهنشاه فلک مرتبه صاحب دیوان
چه ظاهر گشت ای یاران به عالم عید سلطانی		برای تهنیت رفتم ببزم آصف ثانی

عید نوروز است و در عالم عجب غوغاستی		هر کجا بینم درفش‌های و هوی برپاستی
فروردین دنبال دی بین با سپاهی همچو مور		کرد جنبش گویی اسکندر در پی داراستی

(این قصیده ۳۸ بیت می‌باشد)

منابع

• مولیانی، سعید. جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران. اصفهان: یکتا، ۱۳۷۹.
• تودوا، ماگالی. اتیودبی. تفلیس: ۱۹۷۵.