علی سامی

دیرین‌شناس ایرانی

علی سامی (زاده ۱۲۸۹ ش در شیراز – مرگ ۲۲ مرداد ۱۳۶۸) نویسنده، محقق و استاد دانشگاه، باستان‌شناس و رئیس مؤسسه باستان‌شناسی تخت جمشید بود. مرمت آرامگاه کورش بزرگ در سال ۱۳۵۰ ش به سرپرستی وی انجام شد. وی فرزند آقابزرگ از شاعران و نقاشان کازرونی است.[۱][۲]

علی سامی شیرازی

تحصیلات ویرایش

علی سامی پس از تحصیل ابتدایی و متوسطه در سال ۱۳۰۸ ش به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به عنوان دبیر تاریخ و جغرافیا در مدارس شیراز مشغول تدریس شد و پس از آن به مدیری مدرسه و تصدی دانشسرای مقدماتی ارتقا یافت.

پس از آن در رشته ادبیات و باستان‌شناسی و تاریخ مشغول تحقیق شد و در این رشته از دانشگاه آزاد آسیایی درجه دکتری افتخاری دریافت کرد، سپس وارد وزارت فرهنگ شد و از سال ۱۳۱۵ نیز به تعمیرات ابنیه تاریخی شیراز پرداخت.

در همین زمان، آرامگاه حافظ ساخته شد و موزه پارس و آرامگاه خواجوی کرمانی و مسجد جامع عتیق مرمت شدند. سپس به ریاست بنگاه علمی و حفاری تخت جمشید و بعد به سِمت ریاست اداره باستان‌شناسی فارس منصوب شد.

کتاب‌شناسی ویرایش

وی بیش از سی جلد کتاب نوشت که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:

  • آثار تاریخی جلگه مرودشت
  • پارس در عهد باستان
  • پاسارگاد یا قدیمی‌ترین پایتخت کشور شاهنشاهی ایران (۱۳۳۰، این کتاب بعدها در سال ۱۳۷۵ تحت نام پاسارگاد، پایتخت و آرامگاه کورش هخامنشی «ذوالقرنین» از سوی بنیاد فارس‌شناسی به چاپ رسیده) که در این کتاب یافته‌های باستان‌شناسی دربارهٔ پاسارگاد را شرح داده‌است.[۳][۴]
  • تمدن هخامنشی (۴ جلد)
  • تمدن ساسانی (۲ جلد)
  • شیراز شهر جاویدان
  • نقش ایران در فرهنگ اسلامی
  • مقام دانش در ایران باستان
  • روزها و یادها

اکتشافات ویرایش

از اشیای کشف‌شده توسط علی سامی، تعدادی در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود که از آن جمله است: سر شاهزاده هخامنشی از سنگ لاجورد و بشقاب سنگی به خط آرامی.

فعالیت‌ها ویرایش

همکاری در مرمت

منابع ویرایش

  1. شهر سبز یا شهرستان کازرون، محمدجواد بهروزی، انتشارات دانشنامه فارس
  2. «علی سامی». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶.
  3. «Ø¹Ù„ÛŒ سامی». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱ مارس ۲۰۱۱.
  4. «پایگاه پژوهشی آریابوم - مرمت آرامگاه کورش بزرگ با حضور ۱۰ استادکار آغاز شد». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱ مارس ۲۰۱۱.