فرامرزنامه

فرامرزنامه یکی از سروده‌های پهلوانی در ادبیات ایران است که نزدیک به سده پنجم هجری کمتر از یکصد سال پس از شاهنامه فردوسی سروده شده‌است. سراینده فرامرزنامه بر اساس تحقیقات زیاد معلوم شده که رفیع الدین مرزبان بوده است .درون‌مایه داستان پیرامون پهلوانی‌های فرامرز یکی از پسرهای رستم است.

جستار کتاب

در این حماسه روزی کیکاووس با پهلوانان دیگر در انجمنی نشسته بوده‌است که ناگاه کسی از راه می‌رسد و می‌گوید فرستاده نوشاد (پادشاه هندوستان) آمده‌است تا از کیکاووس برای رهانیدن هند از آزار دشمنان یاری جوید. دشمنانی که نوشاد را به گسیل داشتن فرستاده به ایران وادار کرده بودند، چهار تن بودند. نخستین آن‌ها کناس دیو مرده‌خوار است که هر ساله آمده و دختری را می‌رباید و تاکنون سه دختر نوشاد شاه را ربوده است. دومین آن‌ها کید شاه است که از نوشاد باج سنگینی می‌ستاند. سومین آن‌ها گرگی در بیشه مرزقون است که به زبان آدمیان سخن می‌گوید و برای همین به گرگ گویا نامور است. چهارمین آن‌ها اژدهایی بداندیش و پنجمین سی‌هزار کرگدن در بیشه خومسار می‌باشند. از پهلوانان ایران نخست فرامرز است که خود را برای جنگ نامزد می‌کند. در پی او بیژن پسر گیو نیز به او می‌پیوندد و هر دو به همراه گروهی از پهلوانان ایرانی به سوی هندوستان راهی می‌شوند.

نگارش‌های موجود

از این داستان رزمی دو نسخه نارسا در دست است که یکی در موزه بریتانیا و دیگری در موزه فرانسه نگهداری می‌شود. نگارش ویرایش شده کنونی ۱۹۵۴ بیت دارد و شیوه سرایش آن برگرفته از شاهنامه فردوسی بوده‌است. این اثر در ایران بازنگری و پخش شده‌است.

جستارهای وابسته

• شاهنامه
• گرشاسب نامه
• برزونامه
• حماسه