فریدریش دوم

برای دیگر کاربردها، فریدریش دوم (ابهام‌زدایی) را ببینید.

فریدریک دوم، ملقب به فریدریک بزرگ (آلمانی: Friedrich der Große، متولد: ۲۴ ژانویه ۱۷۱۲ در برلین؛ در گذشت: ۱۷ آگوست ۱۷۸۶ در پتسدام)، پادشاه پروس بین سالهای ۱۷۴۰-۱۷۸۶، از خاندان هوهن‌تسولرن و از مشهورترین حکمرانان در این پادشاهی. وی چهارمین فرزند فریدریش ویلهلم یکم پروس و همسرش سوفیا دوروتیا فون هانوفر بود.

فریدریک دوم
پادشاه پروس
دوران	۱۷۴۰–۱۷۸۶
پس از	فریدریک ویلهلم یکم
پیش از	فریدریک ویلهلم دوم
ملکه	الیزابث کریستین
دودمان	هوهن‌تسولرن
پدر	فریدریک ویلهلم یکم
مادر	سوفیا دوروتیا فون هانوفر
زادروز	۲۴ ژانویهٔ ۱۷۱۲ برلین، پروس
مرگ	۱۷ اوت ۱۷۸۶ (۷۴ سال) پتسدام،

فردریک در جوانی علی‌رغم میل پدرش به امور نظامی و سیاسی بی علاقه بود و مشتاق خواندن کتب ادبی و فلسفی فرانسوی بود. به همین دلیل مورد تحقیر و تنبیه پدرش (فردریک اول) قرار می‌گرفت. اختلاف نظر وی با پدرش نهایتاً باعث شد وی در هجده سالگی همراه پسر یکی از سرداران پروس به قصد فرار به انگلستان رخت سفر بست اما در راه توسط مأمورین دولت به عنوان فرار از خدمت نظامی هردو دستگیر شدند. به دستور پدرش وی در قلعه محبوس شد و دوست همراهش را در پیش چشمان او گردن زدند. پس از مدتی حبس به دستور پدرش به رسیدگی به امور مالی املاک شاهی مأمور شد و مدتی بعد نیز با درجه سرهنگی مجدداً وارد ارتش شد و یک گروه نظامی در اختیار وی قرار گرفت. وی تحت نظارت پدرش امور مالی و نظامی را آموخت و پس از مدتی گروه نظامی در اختیار وی نمونه یکی از بهترین گروه‌های نظامی پروس شد. مدتی پیش از شروع سلطنتش به دلیل اینکه پدرش از تغییر رفتار پسرش و شایستگی وی برای اداره امور اطمینان یافت اجازه یافت که در عمارتی به آزادی و میل خود زندگی کند. وی به زبان فرانسوی کاملاً مسلط بود و ضمن مطالعه کتب فرانسوی با ولتر نیز مکاتبه داشت.

فردریک در بیست و هشت سالگی به سلطنت رسید. وی فردی مقتصد و صرفه جو و همچنین بسیار پرکار بود. در سیاست خارجی وی به هیچ اصل اخلاقی جز برتری یافتن به دشمن اعتقاد نداشت و عقیده داشت کسب پیروزی آثار عهد شکنی و دسیسه و بی‌اخلاقی در سیاست خارجی را از میان می‌برد و تنها بازنده‌ها هستند که بابت خطاهایشان بازخواست خواهند شد.

سرزمین پروس در زمان فردریش کبیر

مهمترین دستاورد سیاست خارجی وی گرفتن ایالت سیلزی از اتریش و نیز تصرف بخشی از لهستان و افزودن به پروس بود. این دستاورد نتیجه اهتمام وی به افزایش قدرت نظامی پروس و همچنین خلاقیت‌های نظامی وی در میدان جنگ بود. در زمان وی ارتش پروس مؤثرترین و منظم‌ترین ارتش اروپا محسوب می‌شد که سربازان و فرماندهانش برای نبرد آموزش کافی دیده بودند و همواره آماده نبرد بودند. سیاست داخلی فردریک معطوف به‌آباد کردن مناطق بلا استفاده کشورش از راه جذب مهاجرین خارجی (از طریق دادن کمکهای مالی و زمین)، خشک کردن باتلاقهای غیرقابل کشت و بهبود وضعیت محصولات کشاورزی و صنعتی بود. تأسیس آکادمی علوم در پروس توسط وی و برای توسعه علوم جدید در پروس انجام شد.

فردریک کبیر، که از سال ۱۷۴۰ تا ۱۷۸۶ بر کشور آلمان حکومت می‌کرد معتقد به آزادی اندیشه بود و رشد فکری مردم را در گرو آن می‌دانست. او یک روز سوار بر اسب با همراهانش از یکی از خیابان‌های برلین می‌گذشت، گروهی از مخالفان اعلامیه تند و تیزی علیه او بر دیوار چسبانده بودند. فردریک آن را به دقت خواند و گفت: “بی انصافها چقدر اعلامیه را بالا چسبانده‌اند ما که سوار اسب هستیم آن را به راحتی خواندیم ولی افراد پیاده برای خواندنش به زحمت می‌افتند. آن را بکنید و پایین‌تر بچسبانید تا راحت تر خوانده شود”. یکی از همراهان با حیرت گفت: «اما این اعلامیه بر ضد شما و اساس امپراتوری است». فردریک با خنده پاسخ داد: “اگر حکومت ما واقعاً به مردم ظلم کرده و آنقدر بی‌ثبات است که با یک اعلامیه چند خطی ساقط شود همان بهتر که زودتر برود و حکومت بهتری جای آن را بگیرد، اما اگر حکومت ما بر اساس قانون و نیک خواهی و عدالت اجتماعی و آزادی بیان و قلم است مسلم بدانید آنقدر ثبات و استحکام دارد که با یک اعلامیه از پا نیفتد.