فسفریت

فسفریت (انگلیسی: Phosphorite) یا سنگ فسفاتی نوعی سنگ رسوبی است که دارای مقادیر بالای کانی‌های فسفاتی است. مقدار فسفات موجود در فسفریت (یا درجه فسفاتی‌بودن سنگ)، بسیار متغیر بوده و از ۴٪^[۱]تا ۲۰٪ فسفر پنتااکسید (P₂O₅) را در بر می‌گیرد. سنگ‌های فسفاتی موجود در بازارها حداقل ۲۸٪ و اغلب بیشتر از ۳۰٪ از فسفر پنتااکسید غنی شده‌اند؛ در حالی که میانگین مقدار فسفر در سنگ‌های رسوبی کمتر از ۰٫۲٪ است. فسفات معمولاً به‌صورت توده‌های نهان‌بلورین فلوراپاتیت (Ca₅(PO₄)₃F) و اندازه دانه کوچک‌تر از ۱ میکرومتر به شکل آپاتیت‌های رسوبی با منشأ نامشخص یافت می‌شود. فسفات همچنین به‌صورت هیدروکسی آپاتیت (Ca₅(PO₄)₃OH یا Ca₁₀(PO₄)₆(OH)₂) نیز یافت می‌شود که حاصل انحلال استخوان‌ها و دندان‌های مهره‌داران است، در حالی‌که فلوراپاتیت ممکن است منشأ رگه‌ای داشته باشد. انحلال شیمیایی کانی‌های فسفاتی از سنگ‌های آذرین و سنگ‌های دگرگونی نیز از منابع دیگر فسفریت به‌شمار می‌رود. نهشته‌های فسفریت در لایه‌های بزرگ و وسیع یافت می‌شود که پهنه‌هایی به مساحت ده‌ها کیلومتر مربع را در پوسته زمین می‌پوشاند.

منابع ویرایش

↑ Zapata, F.; Roy, R.N. (2004). "Chapter 1 - Introduction: Phosphorus in the soil-plant system". Use of Phosphate Rocks for Sustainable Agriculture. Rome: فائو. ISBN 92-5-105030-9.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Phosphorite». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۳.

این یک مقالهٔ خرد سنگ‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[fao-1] Zapata, F.; Roy, R.N. (2004). "Chapter 1 - Introduction: Phosphorus in the soil-plant system". Use of Phosphate Rocks for Sustainable Agriculture. Rome: فائو. ISBN 92-5-105030-9.

[۱]