قیوم الاسماء

(تغییرمسیر از قیوم‌الاسماء)

کتاب قیوم الاسماء اولین اثر سیدعلی محمد باب بعد از اظهار دعوی رسالتش است. ملاحسین بشرویه‌ای یکی از شاگردان برجسته سیدکاظم رشتی بود که بعد از فوت وی به منظور یافتن قائم موعود از کربلا به شیراز سفر نمود. او در شیراز به باب برخورد.[۱] ملاحسین بشرویه‌ای با دیدن شروع نزول کتاب قیوم الاسماء توسط باب در حضور وی در شب پنجم جمادی الاولی ۱۲۶۰ (پنجشنبه ۲ خرداد ۱۲۲۳)[۲]، به وی ایمان آورد و نخستین پیرو او شد.[۳] او در نهایت در راه باب کشته شد.[۴] این کتاب در آن شب با سورۀالملک آغاز شد و نگارش آن تا ۴۰ روز بعد از آن به طول انجامیده است. این تفسیر به زبان عربی نازل شده‌است و پس از آن توسط طاهره قرةالعین به فارسی ترجمه شده‌است که البته این ترجمه در دسترس نیست.[۵] قیوم الاسماء ۱۱۱ سوره دارد[۶] که به ترتیب هر سوره تفسیری از یکی از ۱۱۱ آیه سوره یوسف قرآن است.[۶] ازینرو قیوم الاسماء با عناوین احسن القصص و تفسیر سوره یوسف نیز شناخته می‌شود. بهاءالله از این اثر به عنوان اولین و بزرگترین کتاب‌ها یاد می‌کند و شوقی افندی آن را قرآن دوران بابی می‌داند.[۳]

سید علی محمد شیرازی مشهور به باب
صفحه نخست کتاب قیوم الاسماء

با اینکه در ابتدای کتاب باب با بیان این نکته که کتاب از جانب امام دوازدهم بر بنده اش ظاهر شده،[۷] دعوی بابیت امام غائب می‌کند[۸] ولی در اثنای کتاب دعوی رسالت و وحی را به وضوح می‌توان یافت.[۹] در آثار حاجی محمد کریم خان کرمانی پیشوای مکتب شیخیه و از مخالفان سرسخت باب، به این دعوی باب اشاره شده‌است. به نظر کریم خان از همان اثر نخستین باب یعنی قیوم الاسماء برمی آید که باب ادعای رسالت داشته‌است.[۱۰] در همان زمان در کربلا نیز عده ای از علمای شیعی و سنی و شماری از پیشوایان شیخیه و اهل تصوف با استناد به کتاب قیوم الاسماء در فتوایی دست جمعی به همین نتیجه رسیده بودند.[۱۱]

باب در این کتاب از قرب ظهور قائم و وقوع قیامت می گوید و کتاب را فرقانی جدید برای تشخیص حق از باطل معرفی می‌کند که خداوند به او تعلیم داده است و اسرار قرآن و سایر کتب آسمانی در آن است[۹]. مخاطب کتاب قیوم الاسماء تمام مردم دنیا هستند و باب در این کتاب از حاکمان می‌خواهد که امرش را به تمام دنیا برسانند.[۹][۱۲] وی همچنین به علماء اخطار میدهد که هر اجتهادی که بر پایه علمِ به این کتاب بنا نشده باشد فاقد ارزش و بی اعتبار است.[۹]

منابع

ویرایش
  1. Balyuzi, H. M. (2015-06-22). The Báb: The Herald of the Day of Days (به انگلیسی). p. 13.
  2. «تبدیل تاریخ شمسی میلادی قمری».
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Lawson, Todd (1990-01-01). "Interpretation as Revelation: The Qur'an Commentary of the Báb". The Journal of Baha’i Studies. 2: 17–43. doi:10.31581/JBS-2.4.2(1990).
  4. پرویز صادق‌زاده، بهنام گل‌محمدی (۱۹۹۳نور ایمان، Czech Republic، ص. ۳۱، شابک ۸۰-۹۰۱۲۰۱-۲-۱
  5. محمدحسینی، نصرت اله (۱۹۹۵). حضرت باب. کانادا: مؤسسه معارف بهائی. صص. صفحه ۲۴۲و۲۴۳. شابک ۱-۸۹۶۱۹۳-۱۰-۲.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ NICOLAS، AL-M (۱۳۲۲). «مقدمه مؤلف». مذاهب و ملل متمدنه (به پارسی). ترجمهٔ فره وشی، ع-م. ایران. ص. ۳۳–۳۵.
  7. اشراق خاوری، عبدالحمید. رحیق مختوم، ص ۲۱.
  8. مازندرانی، فاضل. اسرارالآثار، ج ۲، ص ۱۱.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ Amanat, Abbas (1989). Resurrection and Renewal: The Making of the Babi Movement in Iran, 1844-1850 (به انگلیسی). Cornell University Press. pp. 201–207.
  10. کرمانی، محمد کریم (۱۸۴۵). ازهاق الباطل. ایران: مکتبة السعادة.
  11. «The Trial of Mullá 'Alí Bastámí: A Combined Sunní-Shí'í Fatwá against The Báb». Iran: Journal of the British Institute for Persian Studies, 20, pages 113-143. ۱۹۸۲.
  12. محمدحسینی، نصرت اله. حضرت باب. صص. ۲۴۵.

جستارهای وابسته

ویرایش