مسعود سپهر
مسعود سپهر (زادهٔ ۱۳۳۵ – درگذشتهٔ ۹ بهمن ۱۴۰۱) طراح گرافیک اهل ایران بود فعالیت حرفهای او بیشتر دربرگیرندهٔ طراحی حروف برای فونت فارسی، طراحی نشانه و هویت جامع بصیر، تندیس و نشان بود. طراحی قلم یکان و آموزه، استاندارسازی علائم و نشانههای متروی تهران و چهار نشان تخصصی از هفت نشان ملی از جمله کارهای اوست.[۱][۲][۳][۴][۵]
مسعود سپهر | |
---|---|
زادهٔ | ۱۳۳۵ |
درگذشت | ۹ بهمن ۱۴۰۱ |
ملیت | ایرانی |
محل تحصیل | کالج چاپ لندن، انگلستان |
پیشه | طراح گرافیک |
سالهای فعالیت | ۱۳۵۷ تا ۱۴۰۱ |
شناختهشده برای | طراحی گرافیک |
آثار برجسته | ۴ نشان ملی کشوری (فرهنگ و هنر، خدمت، ایثار، مهر) |
زندگینامه
ویرایشمسعود سپهر در سال ۱۳۳۵ در تهران متولد شد و در سال ۱۳۵۶ از کالج چاپ لندن فارغالتحصیل شد. او دارای مدرک لیسانس طراحی گرافیک، تایپوگرافی و برنامهریزی چاپ بود.[۶] او در سال ۱۳۵۱ مدرک فوق لیسانس خود را در این رشته اخذ کرد. همچنین، دارای مدرک دکترای حرفهای از وزارت فرهنگ و آموزش عالی بود و از سال ۱۳۷۲ آموزش تکمیلی را از مرکز آموزشی اپل پاریس دنبال کرد.[۷] او از جمله طراحان پیشرو و اثرگذار طراحیگرافیک ایران بود و از زمان تأسیس انجمن بهطور مستمر در دورههای مختلف هیئتهای مدیره و کمیتهها و در حوزههای پژوهشی انجمن فعالیت مؤثر داشت. سپهر نخستین نظامنامه گرافیک حرفهای را به رشته تحریر درآورد. وی همچنین علاوه بر خلق آثار گرافیک در طول سالها فعالیت حرفهای خود، تألیف و ترجمههای بسیاری را نیز در حوزه تخصصی دیزاین و طراحیگرافیک برای علاقهمندان، دانشجویان و طراحان به جا گذاشت. تایپ فیس قلم «یکانم»، «آموزه» و «مُبین» و طراحی علائم راهنمایی مترو تهران را او طراحی کرده است. طراحی کارت شناسایی ملی نیز با هدایت مسعود سپهر انجام شده است.[۸][۹] از فعالیتهای تألیف و نگارش او میتوان به ترجمه کتاب «مبادی سواد بصری» در سال ۱۳۶۸ اشاره کرد که تا به امروز به بیش از ۵۵ چاپ رسیده است. «مقالات پنتاگرام»، «شرحی بر نشانه» و «طراحی نشانه» و «تجزیه و تحلیل آثار گرافیک» برخی دیگر از کتابهای اوست.[۱۰]
تحصیلات
ویرایش- مدرک کارشناسی طراحی تایپوگرافی، برنامهریزی چاپ و تولید از کالج چاپ لندن (۱۳۷۵)[۱۱]
- دوره فناوری تایپ دیجیتال در مرکز آموزش شهر پاریسِ شرکت اپل (۱۳۷۳)
- مدرک دکترای حرفهای از وزارت فرهنگ و آموزش عالی (۱۳۷۵)[۱۲]
کارنامه حرفهای
ویرایش- پروژههای متعدد طراحی سازمانی
- طراحی هویت بصری، نشانهها و نقشههای متروی تهران
- طراحی بیش از ۲۰۰ نامنوشته، مونوگرام و نماد
- طراحی ۴ نشان ملی (فرهنگ و هنر، خدمت، ایثار و مهر)، مدال و تندیسهای متعدد
- طراحی تایپفیسهای فارسی آموزه (به سفارش وزارت آموزش و پرورش برای استفاده در کتابهای درسی)، یکان (نسخه ویژه نگارش فارسی در رایانههای اپل) و برکت (برای تارنمای شرکت دانشبنیان به همین نام)
- هدایت پروژه طراحی کارت ملی
ترجمه و تألیف
ویرایش- شرحی بر نشانهها (نشانههای گرافیک در ارتباط تصویری)[۱۳]
- مبادی سواد بصری[۱۴]
- طراحی هویت بصری جامع[۱۵]
- تجزیه و تحلیل آثار گرافیک[۱۶]
- طراحی نشانه[۱۷]
- ترجمه مقالات پنتاگرام: گفتارهایی دربارهٔ طراحی گرافیک[۱۸]
- مقالات و سخنرانیهای متعدد دربارهٔ طراحی گرافیک و تایپوگرافیک در ایران؛ مانند نگارش مقالهٔ «تا بخوانند» در نشریه نشان (مرداد ۱۳۸۶) و ایراد سخنرانی با عنوان «تایپوگرافی معاصر فارسی چالش و محدودیتها» در دانشگاه هنر تهران (اردیبهشت ۱۳۸۸)
فعالیتها
ویرایش- طراحی صد و هشتاد علامت و نام کتبی برای مؤسسات، شرکتها و محصولات
- عضو کارگروه سه نفره تدوین دروس و بازنگری واحدهای درسی رشته ارتباط تصویری، برای دانشگاههای کشور
- طراحی ۴ نشان کشوری (خدمت، شجاعت، فرهنگ و هنر، مهر)
- طراح گرافیک، شرکت طراحی پیتر هَچ، لندن انگلستان (۱۳۵۸–۱۳۵۷)
- عضو هیئت مؤسس و رئیس هیئت مدیره تعاونی طراحان گرافیک ایران (۱۳۷۱–۱۳۶۸)
- عضو هیئت مشاوران و داوران اولین و دومین دو سالانه گرافیک ایران (۱۳۷۸–۱۳۷۴)
- عضو هیئت مؤسس انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران (۱۳۷۵)
- مشاور هیئت مدیره، عضو هیئت مدیره و بازرس انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران (۱۳۸۵–۱۳۷۶)
- نایب رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران (۱۳۸۸–۱۳۸۵)
- مؤلف نخستین نظامنامه گرافیک حرفهای[۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳]
سوابق آموزشی
ویرایش- عضویت در کارگروه سه نفره تدوین دروس و بازنگری واحدهای درسی رشته ارتباط تصویری برای دانشگاههای کشور
- تدریس در دانشگاه هنر (۱۳۶۹ تا ۱۳۵۷)
- تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی (۱۳۷۸ تا ۱۳۷۴)[۲۴]
افتخارات و جوایز
ویرایش- جایزهٔ طراحی بهترین نشانه در اولین دو سالانه طراحان گرافیک ایران[۲۵]
درگذشت
ویرایشمسعود سپهر دو هفته پس از ورود به کمای ناشی از سقوط از ارتفاع، در بامداد روز یکشنبه ۹ بهمن ماه سال ۱۴۰۱ در بیمارستان شهدای تجریش تهران درگذشت.[۲۶]
منابع
ویرایش- ↑ «گفت و گو با ابراهیم حقیقی دربارهٔ جایگاه زنده یاد مسعود سپهر/ بهناز شیربانی». روزنامه شرق.
- ↑ «گرافیستها به نمک و شیرینی شهرها میافزایند». خبرگزاری مهر.
- ↑ «هنر آیینی یکی از عمیقترین رویکردهای هنر است/انتخاب جهت دار آثار حیات هنر را به خطر میاندازد». خبرگزاری موج.
- ↑ «اولین «کارت ملی» ایران را چه کسی طراحی کرد؟». فردانیوز.
- ↑ «با مرگش همه را دور هم جمع کرد!». ایسنا.
- ↑ «بزرگداشت مسعود سپهر در خانه هنرمندان ایران». ایرنا.
- ↑ «سپهر شدن سخت است!». ایسنا.
- ↑ «حادثه سقوط ازساختمان برای یک هنرمند گرافیست/مسعود سپهر به کما رفت». خبرگزاری مهر.
- ↑ «مسعود سپهر طراح گرافیک پیشکسوت درگذشت». ایرنا.
- ↑ «مردی که نقشههای راهنمای مترو تهران را طراحی کرد». همشهری آنلاین.
- ↑ «بزرگداشت مسعود سپهر در خانه هنرمندان ایران». ایرنا.
- ↑ «سپهر شدن سخت است!». ایسنا.
- ↑ سپهر، مسعود (۱۳۹۳)، «شرحی بر نشانهها؛ نشانههای گرافیک در ارتباط تصویری»، تهران: هرمس
- ↑ دَندیس، دانیس (۱۴۰۰)، مبادی سواد بصری، ترجمهٔ سپهر، مسعود، تهران: سروش
- ↑ سپهر، مسعود (۱۳۹۸)، طراحی هویت بصری جامع، تهران: فاطمی
- ↑ سپهر، مسعود (۱۳۹۹)، تجزیه و تحلیل آثار گرافیک، تهران: فاطمی
- ↑ سپهر، مسعود (۱۳۹۹)، طراحی نشانه، تهران: فاطمی
- ↑ سپهر، مسعود (۱۳۹۰)، مقالات پنتاگرام: گفتارهایی دربارهٔ طراحی گرافیک، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (طبع و نشر)
- ↑ «مسعود سپهر». موسسه آموزش عالی معماری وهنر پارس. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ اوت ۲۰۲۳. دریافتشده در ۲۵ اوت ۲۰۲۳.
- ↑ «بهترین لوگوها متعلق به کدام بانکهاست». انصاف نیوز.
- ↑ «حادثه سقوط ازساختمان برای یک هنرمند گرافیست/مسعود سپهر به کما رفت». خبرگزاری مهر.
- ↑ «مسعود سپهر طراح گرافیک پیشکسوت درگذشت». ایرنا.
- ↑ «مردی که نقشههای راهنمای مترو تهران را طراحی کرد». همشهری آنلاین.
- ↑ «قدرت این نشانهها را دست کم نگیرید». ایسنا.
- ↑ «مسعود سپهر "کتاب و طراحی گرافیک" را تشریح میکند». ایسنا.
- ↑ «مسعود سپهر گرافیست درگذشت». ایلنا.