معیار یکنوایی (به انگلیسی: monotonicity) از معیارهای انتخاباتی است که ریاضی‌دانان با کمک آن‌ها نظام‌های انتخاباتی را ارزیابی می‌کنند. یک نظام انتخاباتی یکنواست اگر شرط زیر برای هر نامزد x برقرار باشد: هرگاه x برنده (یا یکی از برندگان) انتخابات باشد و رأی‌دهنده‌ای برگهٔ رأی ترجیحی‌اش را به نحوی تغییر دهد که x یک رتبه بالاتر رود (جای x را با بغلی‌اش عوض کند)، x باید همچنان برندهٔ انتخابات باقی بماند. شهود پشت معیار یکنوایی آن است که اگر نامزدی پیشتر برندهٔ انتخابات شده است و کسی برگهٔ رأیش را باز به نفع او تغییر می‌دهد (ولی نه به نفع هیچ نامزد دیگری)، آنگاه نامزد برنده باید همچنان برنده باقی بماند.[۱]

معیار یکنوایی

نورمی و فلزنتال، یکنوایی را مهم‌ترین معیار انتخاباتی می‌دانند به‌گونه‌ای که نظام‌های ناقض این معیار، اصلاً نباید معقول در نظر گرفته شوند.[۲]

رأی بدیل و انتخابات دو مرحله‌ای این معیار را برآورده نمی‌کنند.[۳] رأی‌گیری امتیازی این معیار را برآورده می‌کند.[۴]

پانویس ویرایش

منابع ویرایش

  • Felsenthal, Dan S.; Nurmi, Hannu (2017). Monotonicity Failures Afflicting Procedures for Electing a Single Candidate (به انگلیسی). New York, NY: Springer.
  • Taylor, Alan D.; Pacelli, Allison M. (2008). Mathematics and Politics: Strategy, Voting, Power and Proof (به انگلیسی) (2nd ed.). New York, NY: Springer.
  • Wallis, W.D. (2014). The Mathematics of Elections and Voting (به انگلیسی). Springer International Publishing.