میر سید حسین اخلاطی

کمال الدین حسین الحسینی معروف به اخلاطی بن علی حسینی افطسی[۱] و ملفب به کمال الدین حسینی[۲] از دانشمندان علوم غریبه[۳] از جمله علوم جفر،[۴] حروف،[۲] خافیه[۵] ،موسیقی‌دان[۶] و کیمیاگر[۷] بود. او از عرفای به نام کردستان[۲] و صوفیان سده ۱۳ میلادی بود.[۸]

از ابداعات او در موسیقی می‌توان به افزودن ۲۴ شعبه به ۱۲ مقام موسیقایی اشاره کرد. در واقع او به همراه شمس‌الدین کازرونی ،کمال‌الدین کازرونی ،اسحاق موصلی و میر فخرالدین موصلی هرکدام از ۱۲ مقام را به یک اوج و فرود تقسیم کردند.[۹]

اخلاطی رهبری یک فرقه صوفی را در ارمنستان به عهده داشت که مؤسس آن نیز بود[۱۰] پس از مرگش بَدرالدین بن قاضی سَماوْنَه رهبری آن به عهده گرفت[۱۱] و شش ماه به جای او نشست.[۱۲]

زندگی‌نامه ویرایش

علامه سید حسین اخلاطی زردانی، فرزند میر سید علی خراسانی در یکی از شهرهای ایالت قهستان بزرگ بنام زردان (zoordan&zardan) متولد گردیده و چون پدرش از بزرگان و حکما قهستان بود و نزد دربار شاهان جایگاه ویژه ای داشته، فرزندش در دربار مشغول و در راه کسب علم و دانش کمک می‌کند. در مجالس‌العشاق شرح احوال او اینگونه آمده‌است:[۱۳]

سید حسین اخلاطی به جوانی که خوشش آمد کیمیاگری آموخت… و عجیب اینکه سه تن از مشاهیر مرید او بوده‌اند و سال‌ها در زیرزمین خانه‌ای که مسکن او بود به ریاضت و مجاهدت اشتغال داشته‌اند «فاما به حسب ظاهر چون تنزه آن حضرت بسیار بود دیدار ایشان ندیدند.

شاگردان ویرایش

از شاگردان او می‌توان به صائن الدین ترکه اصفهانی[۱۴] و بَدرالدین بن قاضی سَماوْنَه[۱۵] اشاره کرد. شاه نعمت‌اله ولی نیز در مصر به ملاقات او نایل آمد.[۱۶]شرف‌الدین علی یزدی نیز مدتی که در مصر بود هم‌نشین و مصاحب او بود.[۱۷] همچنین میر سید علی همدانی در محله ویجویه تبریز، بر سر مزار سراج‌الدین اخلاطی با او ملاقات کرد و از او اجازه ارشاد دریافت کرد.[۱۸] در مجالس العشاق نقل است که میر سید شریف جرجانی نیز با وی مصاحبت داشته است.

آثار ویرایش

منابع ویرایش

  1. بریفکانی، سید محمود. «إدارة التعلیقات» (به عربی). etlala-byblos. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ «حسین اخلاطی». لغت نامه دهخدا. دریافت‌شده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴.
  3. Contact and Conflict in Frankish Greece and the Aegean, 1204-1453: Crusade -p163
  4. بهاردوست، علیرضا. «جَفر و جامعه». دانشنامه جهان اسلام. دریافت‌شده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴.
  5. QUR'AN: And they followed what the satans chanted.[پیوند مرده]
  6. مبتقا، «رساله موسیقی بهجت الروح: مروری بر رساله و موسیقی»، مقام موسیقایی، ۴۷.
  7. صرفی، «درآمدی بر نمادهای کیمیاگری»، مطالعات ایرانی، ۶۸.
  8. Biographical Encyclopaedia of Sufis: Central Asia and Middle East
  9. مبتقا، «رساله موسیقی بهجت الروح: مروری بر رساله و موسیقی»، مقام موسیقایی، ۴۹.
  10. "Ibn Ḳāḍī Simāwna." Encyclopaedia of Islam, First Edition (1913-1936). Edited by M. Th. Houtsma, T.W. Arnold, R. Basset, R. Hartmann. Brill Online, 2014.
  11. بَدرالدین بن قاضی سَماوْنَه
  12. رفیق، «شیعیان و بکتاشیان در قرن دهم/شانزدهم»، معارف، ۶۳.
  13. ذکاوتی قراگزلو، «تحلیلی بر کتاب مجالس العشاق»، تحقیقات اسلامی، ۲۲۹.
  14. صائن الدین ترکه اصفهانی-دانشنامه طهور[پیوند مرده]
  15. رفیق، «شیعیان و بکتاشیان در قرن دهم/شانزدهم»، معارف، ۶۳.
  16. «تاریخچة مختصری از دورة زندگی شاه نعمت‌اله ولی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۹ دسامبر ۲۰۱۴.
  17. احمدی، «شرف الدین علی یزدی و ظفرنامه او»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ۲۱.
  18. اذکایی، «سرگذشتنامه میر سید علی همدانی»، فرهنگ ایران زمین، ۳۴–۳۵.
  19. Persian Literature: A Biobibliographical Survey By C. A. Storey, A. Storey C.p478
  20. صرفی، «درآمدی بر نمادهای کیمیاگری»، مطالعات ایرانی، ۶۸.
  21. صرفی، «درآمدی بر نمادهای کیمیاگری»، مطالعات ایرانی، ۶۹.