ادوارد ند مادرل (۲۰ اوت ۱۸۷۷  – ۲۷ دسامبر ۱۹۷۴) یک ماهی‌گیر اهل جزیره من بود که در زمان مرگش آخرین بازمانده زبان مادری زبان مانکس بود.

ند مادرل
نام هنگام تولدادوارد مادرل
زادهٔ۲۰ اوت ۱۸۷۷
کوروالی، نزدیک کرگنیش، جزیره من
درگذشت۲۷ دسامبر ۱۹۷۴ (۹۷ سال)[۱][۲]
جزیره من
پیشهماهی‌گیر
شناخته‌شده برایآخرین گویشور مادری زبان مانکس

اوایل زندگی ویرایش

مادرل در ۲۰ اوت ۱۸۷۷ در کوروالی، نزدیک کرگنیش در جزیره من، در خانواده‌ای ماهیگیر به دنیا آمد. او در کودکی به انگلیسی سخن می‌گفت، برای زندگی به روستایی در کرگنیش رفت تا با اقوام زندگی کند. در اینجا بود که مادرل زبان مانکس را آموخت، زیرا عمه بزرگش مارگارت تاوبمن نمی‌توانست به انگلیسی سخن بگوید.[۳] اگر چه زبان مانکس در نیمه دوم قرن نوزدهم رو به ناپدیدی روی نهاده بود، ولی هنوز در برخی نقاط دور افتاده جزیره مانند کرگنیش گویشور داشت.[۴] مادرل به عنوان یک مترجم برای سال‌خورده‌های روستا بود، آنانی که انگلیسی نمی‌دانستند[۳]

مادرل در چهارده سالگی به عنوان آشپز قایق ماهیگیری شروع به کار کرد و از بندر سنت مری به کینسیل در ایرلند و به شتلند در جستجوی شاه ماهی بود.

میراث ویرایش

پس از مرگ سیج کینویگ در ۱۹۶۲، مادرل تنها فرد باقی‌مانده با زبان مادری مانکس بود.[۵]

مادرل برخی از سخنانش را ضبط کرد تا به نگه‌داری از این زبان کمک کند.

 
سنگ قبر مادرل

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. Broderick, George (2017). "The Last Native Manx Gaelic Speakers. The Final Phase: 'Full' or 'Terminal' in speech?". Studia Celtica Fennic. XIV: 18–57.
  2. Broderick, George (2009). 'Manx'. In Martin J. Ball and Nicole Müller (eds.), The Celtic Languages, second edition, pp. 305–356. Abingdon, Oxfordshire: Routledge.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ "Edward Maddrell". iMuseum. Archived from the original on 29 November 2021. Retrieved 3 January 2021.
  4. Stephen, Miller (2007).
  5. "Language Decline and Language Revival in the Isle of Man". Ned Maddrell Memorial Lecture. 28 November 1996. Archived from the original on 19 September 2004.

پیوند به بیرون ویرایش