نکاح مخادنه
نکاح مُخادنه یا اتخاذ أخدان گونهای از ده ازدواج مرسوم در دورهٔ نامدار به عصر جاهلیت عرب بود که در آن مرد یا زن بهطور پنهانی، دوستی برای خود برمیگزید و با او آمیزش میکرد. هرگاه فرزندی زاده میشد، زن اعلام میکرد که آن فرزند برای فلان مرد است.[الف][۲][۳][۴][۵] در قرآن از این کسان به لفظِ جمع تعبیر شده است - دوستان و نه یک دوست - بنابراین برخی نکاح مخادنه را گونهای از ازدواج گروهی رَهط فرض کردهاند با این تفاوت که علنی نیست:[۶]
…غَیْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلَا مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ ۚ فَإِذَا أُحْصِنَّ…
…در حالی که از بدکاران و گیرندگان دوستان پنهان پس از آنکه همسردار شدند، نباشند…
- قرآن، سورهٔ نسا، بخشی از آیهٔ ۲۵[۷]
الْیَوْمَ أُحِلَّ لَکُمُ الطَّیِّبَاتُ ۖ وَطَعَامُ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ حِلٌّ لَکُمْ وَطَعَامُکُمْ حِلٌّ لَهُمْ ۖ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ إِذَا آتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِینَ غَیْرَ مُسَافِحِینَ وَلَا مُتَّخِذِی أَخْدَانٍ…
امروز برایتان پاکیزهها و خوراکیِ کسانی که به آنان کتاب داده شد [یهودیان و مسیحیان و زرتشتیان] حلال گشت. برایتان حلال است و نیز خوراکی شما برای آنان حلال است و نیز زنان مُحصَن (کنارهجو)[ب] از زنان مؤمن و زنان کنارهجو از کسانی که پیش از شما به آنان کتاب داده شد. زمانی که اجرتهای آن زنان را پرداختید کنارهجویانید نه بدکاران و نه گیرندهٔ دوستان پنهان…
- قرآن، سورهٔ مائده، بخشی از آیهٔ ۵[۸]
جستارهای وابسته
ویرایشیادداشتها
ویرایش- ↑ صحیح بخاری، محمد بخاری (زادهٔ ۱۸۹ه.ش/۸۱۰م)، بیروت: دار طوق النجاه، ۹ جلد، جلد ۷، ص۱۵[۱]
- ↑ در قرآن فرد کنارهجو از آمیزش جنسی اعم از اینکه مجرد یا همسردار باشد، مُحصَن نامیده میشود. در فقه اسلامی فقط کسی را محصن مینامند که دارای همسر دائم یا برده بوده، با وی آمیزش کرده (در حد دخول از پیش یا پس زن) و دسترسی به وی برای آمیزش داشته باشد نه اینکه بهواسطه عواملی همچون سفر، حبس یا بیماری، همبستری منتفی باشد. البته دربارهٔ قذف (توهین جنسی با نسبت دادن زنا و لواط به کسی) فرد مجرد نیز با داشتن بلوغ و خرد و آزادی (برده نبودن) و مسلمان بودن و حسب مورد زناکار یا لواطکار نبودن، محصن تلقی میشود.
پانویس
ویرایش- ↑ صحیح بخاری، محمد بخاری (زادهٔ ۱۸۹ه.ش/810م)، بیروت: دار طوق النجاه، ۹ جلد، جلد ۷، ص۱۵
- ↑ احکام القرآن، جَصّاص (زادهٔ ۲۹۶ه.ش/917م)، بیروت: دار الکتب العلمیه، ۳ جلد، جلد ۳، ص۳۹۵
- ↑ نظام حقوق زن در اسلام، مرتضی مطهری، ص۳۶۶
- ↑ فقهالحدیث بایگانیشده در ۳۰ اکتبر ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine، عباس پسندیده و عبدالهادی مسعودی، دانشگاه قرآن و حدیث قم، ۱۳۸۶، جلد ۲، ص۲۰. کتابخانهٔ دیجیتال مرکز آموزش الکترونیکی دانشگاه قرآن و حدیث
- ↑ گونههای ازدواج در عصر جاهلی، حامد منتظری مقدم، نشریهٔ تاریخ در آیینهٔ پژوهش، ۱۳۸۴، ش۸. پرتال جامع علوم انسانی
- ↑ ازدواج نزد عرب در جاهلیت و اسلام؛ مطالعهٔ تطبیقی، عبدالسلام ترمانینی، کویت: عالم المعرفه، ۱۹۸۴م، ص۲۴
- ↑ متن و ترجمهٔ آیهٔ ۲۵ سورهٔ نسا، پایگاه جامع قرآنی
- ↑ متن و ترجمهٔ آیهٔ ۵ سورهٔ مائده، پایگاه جامع قرآنی