هفت کشور یا شرح اقالیم سبعه یا صورالاقالیم کتابی‌است در جغرافیا، نوشتهٔ نویسنده‌ای ناشناخته. تألیف کتاب به سال ۷۴۸ قمری بوده‌است و به امیر مبارزالدین محمد از سلاطین آل مظفر پیشکش شده‌است.

خبر از خشکی‌ای منطبق با آمریکای جنوبی

ویرایش

این کتاب از قدیم‌ترین کتاب‌هایی‌است که در آن از وجود خشکی‌ای که می‌توان گفت منطبق با آمریکای جنوبی است، به طرز ایجابی — گرچه با استدلالی که امروزه غیرقابل‌قبول است — از قول علما خبر داده شده‌است:[۱]

… و ربعی دیگر مسکون باشد و عالمی دیگر باشد و چون ما را روز باشد ایشان را شب باشد و بر عکس. چون ما را بهار باشد ایشان را خریف بود و برعکس. مغرب ما مشرق ایشان است و برعکس.[۲]

و سپس داستانی از ملاقات سرنشینان دو کشتی که یکی از شرق می‌آمد و یکی از غرب ذکر می‌کند و در ادامه می‌گوید:

پس اگر این راست است دلیل می‌کند که ربعی دیگر از کرهٔ زمین مقابل این ربع مسکون است و مغرب ما مشرق ایشان و مشرق ایشان به مغرب ما نزدیک‌تر از اطراف دیگر باشد و مسافت دریا کمتر بود و الله اعلم.[۳]

پانویس

ویرایش
  1. البته چند سده پیش از وی ابوریحان مشخصاً گفته بود هیچ دلیل منطقی‌ای مبنی بر نبود خشکی دیگری آن سوی کرهٔ زمین وجود نمی‌دارد.
  2. هفت‌کشور, ۸
  3. هفت‌کشور, ۹

منابع

ویرایش
  • هفت‌کشور یا صورالاقالیم، به کوشش منوچهر ستوده.، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۳