چهارمضراب: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: کردهاند⟸کردهاند، موسیقی غربی⟸موسیقی کلاسیک غربی |
گسترش بر اساس منبع ایلنا؛ نکته آن که بیشتر مطلب ایلنا کپی همین مقالهٔ ویکی‌پدیاست اما این یک نکته را اضافه داشت که به مقاله آوردم |
||
خط ۱۹:
== تاریخچه ==
از بین فرم‌های اصلی موسیقی ایرانی، چهارمضراب کمترین قدمت را دارد و به گفتهٔ [[داریوش صفوت]]، چهارمضراب را تنها می‌توان در [[ردیف (موسیقی)|ردیف]] استادان سدهٔ ۱۹ میلادی به بعد یافت.<ref>{{پک|صفوت|کارن|۱۳۹۱|ک=موسیقی ملی ایران|ص=۱۸۴}}</ref> چهارمضراب و [[تصنیف]]، شکل‌هایی از موسیقی سنتی ایرانی هستند که در [[موسیقی عامه‌پسند]] معاصر ایران هم دیده می‌شوند.<ref dir=ltr>{{پک|Nettl|1987|ک=The Radif of Persian Classical Music|ص=194|زبان=en}}</ref> اگرچه چهارمضراب از دورهٔ [[قاجاریه]] متداول شد، اما احتمال دارد که آنچه [[عبدالقادر مراغه‌ای]] با نام «ترجیعات» توصیف کرده، گونه‌ای موسیقی شبیه به چهارمضراب باشد یا چهارمضراب از آن ریشه گرفته باشد.<ref>{{پک/بن|ایلنا|ک=چهارمضراب چیست و چرا محبوب است؟}}</ref>
به گفتهٔ [[روح‌الله خالقی]]، چهارمضراب در ابتدا برای سازهای [[تار]] و [[سنتور]] مرسوم بود و سازهای کمانه‌ای (نظیر [[ویولن]] و [[کمانچه]]) برای اجرای چهارمضراب به کار نمی‌رفتند؛ او همچنین سازهای بادی (نظیر [[نی (ساز)|نی]]) را اساساً برای اجرای چهارمضراب نامناسب می‌داند.<ref>{{پک|خالقی|۱۳۷۸|ک=گوشه‌هایی از تاریخچه نغمه‌پردازی در موسیقی ایران|ص=۱۰۴}}</ref> وی شکل‌گیری چهارمضراب‌های جدید را به [[درویش‌خان]] نسبت داده‌است و از [[حبیب سماعی]] هم به عنوان یکی از ابداع‌کنندگان چهارمضراب‌های مطلوب برای ساز سنتور یاد کرده‌است. همچنین به گفتهٔ او اولین چهارمضراب‌هایی که برای ساز ویولن ساخته می‌شدند بسیار یکنواخت بودند و از تکنیک‌های آرشه کشیدن بی‌بهره بودند، اما پس از آن که [[علینقی وزیری]] در کتاب ''دستور ویولن'' چهارمضراب‌هایی با تکنیک‌های مختلف آرشه ارائه کرد، [[ابوالحسن صبا]] چهارمضراب‌های مناسب برای ویولن را به کمال رسانید.<ref>{{پک|خالقی|۱۳۷۸|ک=گوشه‌هایی از تاریخچه نغمه‌پردازی در موسیقی ایران|ص=۱۰۵}}</ref> پایه‌گذاری چهارمضراب برای ساز [[پیانو]] نیز به [[مشیر همایون]] نسبت داده می‌شود، و اگر چه پس از او [[مرتضی محجوبی]] و [[جواد معروفی]] شکل‌های پیشرفته‌تری از چهارمضراب برای پیانو ساختند اما از دید خالقی تمام این‌ها از تکنیک‌های نوازندگی پیانو بی‌بهره بودند.<ref>{{پک|خالقی|۱۳۷۸|ک=گوشه‌هایی از تاریخچه نغمه‌پردازی در موسیقی ایران|ص=۱۰۵}}</ref>
خط ۶۱:
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = فخرالدینی | نام = فرهاد | پیوند نویسنده = فرهاد فخرالدینی | عنوان = فرم و آفرینش در موسیقی ایران | ناشر = معین | سال = ۱۳۹۴ | مکان = تهران | شابک = ۹۷۸-۹۶۴-۱۶۵-۱۳۱-۴}}
* {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی = وجدانی| نام = بهروز | عنوان = مروری بر واژهٔ مضراب در موسیقی ایرانی| مکان = | ناشر = فصلنامه داخلی خانه موسیقی ایرانی| دوره = | شماره = ۱۸| سال = ۱۳۹۴| صفحه = ۱۰-۱۱| پیوند = http://www.iranhmusic.ir/uploads/File_fa_6D62552_4_F78FC1FA.pdf | بازیابی = ۲۲ مه ۲۰۱۷}}
* {{یادکرد وب | عنوان = چهارمضراب چیست و چرا محبوب است؟ | پیوند = https://www.ilna.news/fa/tiny/news-863683 | ناشر = خبرگزاری کار ایران (ایلنا) | تاریخ = ۱۲ بهمن ۱۳۹۸ | تاریخ بازدید = ۳۰ مارس ۲۰۲۱ | شناسه = {{شناسه یادکرد|ایلنا}}}}
{{چپ‌چین}}
* {{cite web|ref={{harvid|During}}|last=During|first=Jean|title=Čaharmzrab|url=http://www.iranicaonline.org/articles/caharmezrab|publisher=Encyclopedia Iranica|year = 1990 | date = 1990-12-15|accessdate = 2018-10-26}}
| |||