موسی خیابانی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز بازنویسی جملات |
اضافه کردن پیوند درون ویکی پدیا برچسبها: برگرداندهشده متن دارای ویکیمتن نامتناظر ویرایشگر دیداری وظیفه تازهوارد وظیفه تازهوارد: ویرایستاری |
||
خط ۶۳:
== زندگی و تحصیلات ==
موسی خیابانی در ۶ مهر ۱۳۲۶ در [[تبریز]] و در خانوادهای مذهبی متولد شد. پدرش در [[بازار تبریز]] مغازهدار بود.<ref name="books.google.com">{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.com/books?id=dNXhCQAAQBAJ&pg=PA339&lpg=PA339&dq=موسى+خيابانى+كانديداى+مجلس&source=bl&ots=aCAgkBFmkZ&sig=Jk3iQ4FrKlW5XM8qzQV_hKEFdiU&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiG14nUlNTXAhVIo6QKHVWACCMQ6AEIswEwGw|عنوان=خاطرات عزتشاهی|نام خانوادگی=کاظمی|نام=محسن|تاریخ=2015-05-23|ناشر=H&S Media|سال=|شابک=9786001758850|مکان=|صفحات=339|زبان=fa}}</ref> تحصیلاتش را تا اخذ دیپلم در [[دبیرستان منصور]] [[تبریز]] گذراند و برنده [[بورس تحصیلی|بورسیه]] دولتی شد و در رشته فیزیک [[دانشکده علوم دانشگاه تهران]] پذیرفته شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Radical Islam}}</ref>
موسی در بهار سال ۱۳۵۹ با [[آذر رضایی]] (خواهر [[احمد رضایی (مجاهد خلق)|احمد رضایی]]، [[رضا رضایی]] و [[مهدی رضایی]]) ازدواج کرد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.iran-archive.com/sites/default/files/sanad/mojahedine-khalgh-mojahed-00168-01.pdf |عنوان=نسخه آرشیو شده |بازبینی=۱۵ مارس ۲۰۱۸ |archive-date=۱۶ مارس ۲۰۱۸ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180316084758/http://www.iran-archive.com/sites/default/files/sanad/mojahedine-khalgh-mojahed-00168-01.pdf |url-status=dead }}</ref>
== فعالیتهای سیاسی ==
خیابانی در زمان دانشجویی اواخر سال ۱۳۴۵ به عضویت [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین]] درآمد. او تحت مسئولیت علی میهندوست از رهبران [[سازمان]] بود و اصول و مبانی آموزههای سازمان را از [[محمد حنیف نژاد]] آموخت.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=منافقی که بخاطرش هواپیمای دوبی - بندرعباس را ربودند|نشانی=https://sahebnews.ir/130261/منافقي-كه-بخاطرش-هواپيماي-دوبي-بندرعب.htm|وبگاه=صاحب نیوز|تاریخ=2014-09-11|بازبینی=2019-03-05|کد زبان=fa}}</ref> درباره شخصیتش طبق گفته اعضای با سابقه سازمان، موسی بچه مسلمانی بسیار معتقد بود<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://sobhe-no.ir/newspaper/print/128-1/8/4102|وبگاه=روزنامه صبح نو|بازبینی=2019-03-05|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|عنوان=گروهخون رجوی با دیگران فرق دارد|archive-date=۱۸ آوریل ۲۰۱۸|archive-url=https://web.archive.org/web/20180418093140/http://sobhe-no.ir/newspaper/print/128-1/8/4102|url-status=dead}}</ref> و این عقایدش تحت آموزشهای [[محمد حنیف نژاد|محمد حنیفنژاد]] پررنگتر نیز شد. موسی به دلیل تسلطش بر [[زبان عربی]]، برنامه مطالعاتی منظمی در متون اسلامی به ویژه [[قرآن]] و [[نهج البلاغه]] داشت.
از همین رو، خیلی زود به یکی از نیروهای تئوریک اصلی در سازمان تبدیل شد.<ref name="mashreghnews.ir">{{یادکرد وب|عنوان=موسی خیابانی: شرح حال «سردار» منافقین خلق+ عکس و فیلم|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/news/702050/موسی-خیابانی-شرح-حال-سردار-منافقین-خلق-عکس-و-فیلم|وبگاه=مشرق نیوز|تاریخ=2017-04-15|بازبینی=2019-03-05|کد زبان=fa}}</ref> [[لطفالله میثمی]] درباره شخصیتش مینویسد:
خط ۷۴:
«موسی آدمی عارف و ساکت بود. بالاترین آرزویش این بود که ای کاش او را نزد [[محمد حنیف نژاد]] میبردند و از چشمه فیض او بهره میبرد؛ با او قرآن میخواند و مطلب یاد میگرفت. برتری حنیف نژاد بر خودش را خیلی قبول داشت و دائم بر زبان میآورد. البته حنیف نژاد هم هر وقت در عربی به اشکالی برمیخورد، از موسی میپرسید.»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=موسی خیابانی، مرد شماره 2 مجاهدین خلق|نشانی=http://www.aryanews.com/News/120170610122936188/موسي-خياباني،-مرد-شماره-2-مجاهدين-خلق|وبگاه=خبرگزاری آریا|بازبینی=2019-03-05|کد زبان=fa|نام=|نام خانوادگی=|نویسنده=|تاریخ=}}</ref>
موسی اساسا از نظر شخصیتی طوری بود که پس از دستگیری در زندان، مذهبیها و طرفداران [[روحالله خمینی]] و حتی بازجوهای [[ساواک]] از او حساب میبردند و او را در حالیکه [[شکنجه]] میکردند آقا موسی صدا میزدند. او قبل از سال ۱۳۵۰ در ارتباط با رهبران و بنیانگذاران سازمان مسئولیتهای سنگینی را در سازمان به عهده داشت. در سال ۱۳۴۹ همزمان با ورود سازمان به مرحله تدارک عمل و ایجاد آمادگیهای نظامی، موسی بههمراه چند تن دیگر از کادرها و مسئولان سازمان برای گذراندن دوره آموزش نظامی و چریکی راهی فلسطین و اردوگاه الفتح شد و پس از طی آموزشهای لازم در مرداد سال ۱۳۵۰ مخفیانه به [[ایران]] بازگشت. موسی که دانشجوی فیزیک [[دانشگاه تهران]] بود سال آخر دانشگاهش مصادف شد با دستگیری و دوران هفت سالهٔ زندان، برای همین [[تحصیلات دانشگاهی]]<nowiki/>اش (در سال آخر دانشگاه) نیمهتمام ماند و موفق به اخذ لیسانس نشد.<ref name=":0">{{یادکرد وب |نشانی=http://dl.bookiha.ir/siasi/sazmane%20mojahedine%20khalgh___www.bookiha.ir.pdf |عنوان=نسخه آرشیو شده |بازبینی=16 آوریل 2018 |archive-date=24 مارس 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140324185624/http://dl.bookiha.ir/siasi/sazmane%20mojahedine%20khalgh___www.bookiha.ir.pdf}}</ref> پس از گذراندن هفت سال دوران زندان توأم با شکنجه، بعد از آزادی به عنوان یکی از رهبران سازمان (شخص دوم سازمان) فعالیت بسیار گستردهای داشت.
== دستگیری و زندان ==
خط ۹۸:
در روزهای بعد از انقلاب، سازمان مجاهدین خلق که به عنوان یک سازمان انقلابی در ایران فعالیت میکرد، بین سالهای ۵۸ تا ۶۰ مرتباً از سوی مخالفان مورد حمله قرار میگرفت، حتی عده ای از مجاهدین هم در این حملات کشته شدند. سازمان بارها در اعتراض و رسیدگی به این شرایط به مقامات نامه نوشتند اما نتیجه ای حاصل نشد. موسی خیابانی (بدنبال یکی از این حملات مسلحانه به پایگاه امدادی مجاهدین) در بهمن ۵۸ در مصاحبه با نشریه مجاهد گفت: تلاش کردیم صبر و بردباری داشته باشیم تا واکنشهای متقابل کور انجام ندهیم. در هر موردی، مراتب را به مسئولان امر نوشتیم و درخواست رسیدگی کردیم که ممکن است کسی کشته بشود… متأسفانه به این تقاضاهای ما که خطاب به مسئولان بود، تا حالا جوابی داده نشده»<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.iran-archive.com/sites/default/files/sanad/mojahedine_khalgh--mojahed_fogholade_3_0.pdf |عنوان=نسخه آرشیو شده |بازبینی=۱۵ مارس ۲۰۱۸ |archive-date=۹ مارس ۲۰۱۷ |archive-url=https://web.archive.org/web/20170309103003/http://iran-archive.com/sites/default/files/sanad/mojahedine_khalgh--mojahed_fogholade_3_0.pdf |url-status=dead }}</ref>
پس از دو سال کشمکش میان حاکمیت و مجاهدین نهایتاً بعد از تظاهرات مسالمتآمیز نیم میلیونی مجاهدین در ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ که توسط نیروهای حاکمیت سرکوب شد و از ۳۱ خرداد، اعدامهای دستهجمعی مجاهدین در اوین آغاز شد، سازمان مجاهدین در پاسخ به این کشتارهای وسیع اعلام جنگ مسلحانه با [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] کرد و بلافاصله موسی خیابانی به عنوان فرمانده نظامی سازمان وارد صحنه [[عملیات نظامی]] و [[جنگ داخلی]] شد. در زمانی که خیابانی به عنوان فرمانده نظامی، جنگ مسلحانه با جمهوری اسلامی را هدایت میکرد، بیش از ۳۰۰ تن که بیشتر آنان از مسئولان و وابستگان نظام جمهوری اسلامی و نیز اعضا [[سپاه پاسداران]] یا کمیته انقلاب اسلامی ایران بودند، در این نبردها کشته شدند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بیلان ترور، استحالهٔ ایدئولوژیک»، فصلِ اول، بخشِ «ویژگیهای آماری ترورشدگان»|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=}}</ref> البته جمهوری اسلامی در اطلاعیهای در آبان ۱۳۶۰، مدعی شد که آمار کسانی که تا آن زمان در این جنگهای داخلی، توسط شاخه نظامی مجاهدین به فرماندهی خیابانی کشته شدهاند، از ۵۰۰ تن نیز فراتر رفتهاست.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= آبراهامیان|نام=یرواند |کتاب=اسلام رادیکال | ناشر= |سال= |مکان= |شابک=}}</ref> هرچند جمهوری اسلامی ادعا کردهاست که اکثریت این افراد مردم غیرنظامی بودند، اما سازمان مجاهدین، غیرنظامی بودنِ آنان را رد میکند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= |نام= |کتاب=مجاهدین خلق پیدایی تا فرجام | ناشر= |سال= |مکان= |شابک=}} - در این کتاب، تعداد افرادی را که توسط شاخه نظامی مجاهدین که تحت فرماندهی موسی خیابانی بود، کشته شدند را بیش از ۳۰۰ نفر عنوان کرده؛ و مدعی است که اکثر آنها غیرنظامیان بودند که البته مورد تأیید سازمان مجاهدین خلق ایران نیست.</ref> همزمان با کشتهشدن صدها تن از سپاه پاسداران، نظام جمهوری اسلامی بیش از ۲۵۰۰ تن از [[سازمان مجاهدین خلق ایران|مجاهدین خلق]] را در سال ۱۳۶۰ اعدام کرد.<ref name="books.google.com"/><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= آبراهامیان|نام=یرواند |کتاب=اسلام رادیکال | ناشر= |سال= |مکان= |شابک=}} - فصل نهم، صفحهٔ 279 از ترجمه فارسی</ref> [[جمهوری اسلامی]] بمبگذاریهای دفتر [[حزب جمهوری اسلامی]] و نخستوزیری در سال ۱۳۶۰ را به [[سازمان مجاهدین خلق]] نسبت داد.
== آثار و کتابها ==
|