|
| پانویس =
}}
'''خدانور لجه‌ای (لُجعی)''' (۱۰ مهر ۱۳۷۴ – ۱۰ مهر ۱۴۰۱) معترض ایرانی و از اهالی [[زاهدان]] بود کهدر یکدرگیری روزنیروهای پسحکومت ازایران [[جمعهو خونینمعترضان، زاهدان]]بر اثر اصابت گلوله به بیمارستان منتقل و در جریانآنجا [[خیزشدرگذشت. ۱۴۰۱خدانور ایران]] پسپیش از این، سابقه دستگیری توسط مأموراننیروهای نظامیانتظامی جمهوریرا اسلامیداشته کشته شداست.<ref name="radiozamaneh739846"/>او در حساب اینستاگرامش با لقب یاغی فعالیت میکرد.
== زندگی شخصیزندگی‌نامه ==
خدانوربه گفته خانواده خدانور، او [[بلوچ]] و [[سنی]]مذهب بود. او در محله [[شیرآباد (محله)|شیرآباد زاهدان]] ساکن و [[حاشیه‌نشینی در ایران|حاشیه نشین]] بود و مدارک هویتی نداشت.<ref خدانورname="انصاف" هشت/> خواهربا داشتاین کهحال یکیدادستان اززاهدان آن‌هاهویت دراو ۲۱را سالگی«صادق به‌دنبالکبدانی، کشتهمعروف شدنبه اویاغی» درگذشت.و اواز نامزداتباع داشتافغانستان ومعرفی در گچ‌کاری کارمی می‌کردکند.<ref name="انصاف:0">{{یادکرد وب|نویسنده عنوان=زندگی «خدانور لجه‌ای» به روایت خواهرش / او چگونه کشته شد؟ / نتیجه بررسی دادستان چه شد؟|نشانی = httphttps://www.ensafnewskhabaronline.comir/news/3863261705433/مصاحبه%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-ای%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1-با%D9%84%D8%AC%D9%87-خواهر%D8%A7%DB%8C-خدانور%D8%A8%D9%87-لجعی%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-و%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%B4-یکی%D8%A7%D9%88-از/ %DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF|عنوان وبگاه=مصاحبه ای با خواهر خدانور لجعی و یکی از ساکنان بومی منطقه www.khabaronline.ir| ناشر تاریخ=انصاف نیوز 2022-12-11|تاریخ بازبینی= ۲۰ آذر ۱۴۰۱ 2023-09-12|تاریخ بازدیدکد زبان= ۱۱ دسامبر ۲۰۲۲fa}}</ref> او یک [[اینفلوئنسر]] بود و دنبال‌کنندگان زیادی در [[اینستاگرام]] داشت.<ref name="radiozamaneh739846voanews">{{یادکرد وب|نویسنده =ساقی بهداد بردبار لقایی|نشانی = https://wwwir.radiozamanehvoanews.com/739846a/ khodanoor-lojjei-iran-protests-balouch/6828478.html|عنوان =قوه قضاییه: خدانور لجه‌ای،«سارق مبارزیمسلح» ایستادهبود؛ درپیمانه نقطهملازهی: تقاطعدیگر تبعیضکسی واین نابرابریدروغ‌ها طبقاتیرا باور نمی‌کند| ناشر =صدای رادیو زمانهآمریکا|تاریخ = ۱۵۱۹ آبان ۱۴۰۱|تاریخ بازدید = ۹۱۱ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref> پسیاغی ازلقبی کشتهبود شدنش،که ویدئوهای [[رقص]]خود او کهبرای پیش‌تر آنها راخودش در حساب اینستاگراماینستاگرامش خود منتشرانتخاب کرده بود، به‌طور گسترده در [[رسانه‌های اجتماعی]] مورد توجه قرار گرفتبود.<ref name="voanews" />
خدانور هشت خواهر داشت که یکی از آنها در ۲۱ سالگی به‌دنبال کشته شدن او درگذشت. او نامزد داشت و در گچ‌کاری کار میکرد.<ref name="انصاف">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.ensafnews.com/386326/مصاحبه-ای-با-خواهر-خدانور-لجعی-و-یکی-از/ |عنوان =مصاحبه ای با خواهر خدانور لجعی و یکی از ساکنان بومی منطقه | ناشر =انصاف نیوز |تاریخ = ۲۰ آذر ۱۴۰۱ |تاریخ بازدید = ۱۱ دسامبر ۲۰۲۲}}</ref> او یک [[اینفلوئنسر]] بود و دنبال‌کنندگان زیادی در [[اینستاگرام]] داشت.<ref name="radiozamaneh739846">{{یادکرد وب|نویسنده = بهداد بردبار |نشانی = https://www.radiozamaneh.com/739846/ |عنوان = خدانور لجه‌ای، مبارزی ایستاده در نقطه تقاطع تبعیض و نابرابری طبقاتی| ناشر = رادیو زمانه|تاریخ = ۱۵ آبان ۱۴۰۱|تاریخ بازدید = ۹ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref>
[[پرونده:Khodanur.jpg|بندانگشتی|ایستاده|تصویری از خدانور در بازداشت که در شبکه‌های اجتماعی بازتاب فراوانی داشت.]]
[[پرونده:Khdanur-t.jpg|بندانگشتی|ایستاده|سنگ مزار خدانور]]
▲=== دستگیری در تیر ۱۴۰۱ ===
بهخانواده گفتهٔخدانور خواهرش،دلیل خدانوردستگیری به‌دلیلاو را «بگومگو» با یک بسیجی» می‌دانند.<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=خدانور لجعی، مبارزی ایستاده در تیرنقطه ۱۴۰۱تقاطع بازداشتتبعیض و نابرابری طبقاتی|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/739846/|وبگاه=www.radiozamaneh.com|تاریخ=2022-11-06|بازبینی=2023-09-12|کد زبان=fa-IR}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.etemadonline.com/بخش-سیاسی-9/586760-زندگی-خدانور-لجه-ای-خواهر-مرگ |عنوان = دلیل بازداشت خدانور لجه‌ای «بگومگو» با یک بسیجی بوده نه سرقت/ یکی از خواهرانم بعد از کشته شدن خدانور دق کرد و مرد | ناشر =روزنامه اعتماد |تاریخ = ۲۰ آذر ۱۴۰۱|تاریخ بازدید = ۱۱ دسامبر ۲۰۲۲}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=شکنجه و رفتار غیرقانونی مأموران آگاهی زاهدان با یک متهم بازداشتی|نشانی=https://haalvsh.org/2022/07/17/شکنجه-و-رفتار-غیر-قانونی-ماموران-آگاهی/|وبگاه=حال وش|بازبینی=۱۱ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=برخورد خشونت‌بار نیروی انتظامی با یک شهروند بلوچ|نشانی=https://www.iranintl.com/202207183630|وبگاه=ایران اینترنشنال|بازبینی=۱۱ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref> وخانواده دراو مهرمدعی باشدند [[قرارکه وثیقه]]پس آزاداز شد.<refدرگیری name="voanews"/>با دادستانیک عمومیبسیجی، انقلابخانواده اسلامی زاهدان در مصاحبهبسیجی با [[خبرگزاریپرداخت فارس]]رشوه، گفتاسباب که او «سابقه ۱۶ فقره سرقت مسلحانه داشته» است.<ref name="انصاف"/> انتشار تصویری ازشکنجه او در دورانبازداشتگاه بازداشت در حالی که دستانش به یک میله پرچمرا بستهفراهم شدهکردند و لیوانیخانواده آبخدانور دربا برابرشپرداخت قرار۱۰۰ داشت<refمیلیون name="bbc63579374">{{یادکردتومان وب|نویسندهرشوه، =مقدمات |نشانیآزادی = https://www.bbc.com/persian/iran-63579374 |عنوان = مردی که همدردی یک کشوراو را برانگیخت|فراهم ناشر = بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ = ۱۰ نوامبر ۲۰۲۲|تاریخ بازدید = ۱۰ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref> در شبکه‌های اجتماعی ایرانی مورد بازتاب گسترده‌ای قرار گرفت و الهام‌بخش تولید کارهای هنری همچون میلهٔ تابلوی کوچه سیاسی تهرانکردند.<ref name="radiozamaneh739846"/> یا [[هنر اجرا|پرفورمنس]] در ورودی [[دانشگاه مک‌گیل]] [[کانادا]] شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=In loving memory of Khadanoor Lejei|نشانی=https://www.instagram.com/p/CkRzvPzuoFa/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|وبگاه=Instagram|تاریخ=|بازبینی=2022-11-09|کد زبان=fa}}</ref>{{منبع بهتر}}
اما دادستان عمومی انقلاب اسلامی زاهدان در مصاحبه با [[خبرگزاری فارس]]، خدانور را دارای «سابقه ۱۶ فقره سرقت مسلحانه» معرفی کرد.<ref name="voanews" /><ref name="انصاف" /> که در تیر ۱۴۰۱ در حین سرقت مسلحانه دستگیر و در ۲۷ مرداد ۱۴۰۱ با قرار وثیقه آزاد شده است.<ref name=":0" /><ref name="voanews" /> برخی خبرگزاری‌ها نیز با دید تردید به گزارش دادستانی نگریسته‌اند که چگونه سارقی حرفه‌ای و غیر ایرانی با قرار وثیقه آزاد شده باشد.<ref name=":2">{{یادکرد وب|عنوان=خدانور لجعی کیست و چگونه کشته شد؟ {{!}} رویداد24|نشانی=http://www.rouydad24.ir/fa/news/323017|وبگاه=fa|تاریخ=۱۴۰۱/۰۸/۲۰ - ۰۰:۰۶|بازبینی=2023-09-12|کد زبان=fa|نام=پايگاه خبری تحلیلی|نام خانوادگی=رویداد۲۴}}</ref> سخنگوی قوه قضاییه نیز از آزادی سارق مسلح با سابقه، ابراز تعجب کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سخنگوی قوه قضاییه: پرونده نیلوفر حامدی و الهه محمدی به دادگاه انقلاب ارسال شد/ خدانور لجعی از سارقان سابقه‌دار سیستان و بلوچستان بود|نشانی=https://www.asriran.com/fa/news/888090/%D8%B3%D8%AE%D9%86%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D9%82%D9%88%D9%87-%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%87-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87-%D9%86%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%81%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%AF-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1-%D9%84%D8%AC%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%82%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF|وبگاه=fa|تاریخ=۱۴۰۲/۰۲/۰۶ - ۱۵:۳۴|بازبینی=2023-09-12|کد زبان=fa|نام=عصر|نام خانوادگی=ایران}}</ref>[[پرونده:Khodanur.jpg|بندانگشتی|ایستاده|تصویری از خدانور در کلانتری ۱۵ زاهدان پس از دستگیری در تیر ۱۴۰۱ که در شبکه‌های اجتماعی بازتاب فراوانی داشت.]]انتشار تصویری از او در دوران بازداشت در حالی که دستانش به یک میله پرچم بسته شده و لیوانی آب در برابرش قرار داشت در شبکه‌های اجتماعی ایرانی مورد بازتاب گسترده‌ای قرار گرفت<ref name=":3">{{یادکرد خبر|عنوان=اعتصاب و تجمع در چهلم قربانیان جمعه خونین زاهدان در نقاط مختلف ایران|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-63579374|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2023-09-12|زبان=fa}}</ref><ref name=":2" /> برخی منابع مدعی شده‌اند که او از شب تا صبح در همین حال بوده و بازداشت‌کنندگان او وی را در تشنگی نگه داشته اند.<ref name=":3" /> ایران اینترنشنال گزارش کرده است که اتهام خدانور به هنگام دستگیری در ۲۷ تیر ۱۴۰۱، سرقت عنوان شده است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=برخورد خشونت‌بار نیروی انتظامی با یک شهروند بلوچ|نشانی=https://www.iranintl.com/202207183630|وبگاه=ایران اینترنشنال|تاریخ=2023-09-12|بازبینی=2023-09-12|کد زبان=fa}}</ref>
=== روایت اقوام ===
خدانور به علت درگیری با فرزند یک [[بسیجی]] دستگیر شد و با رشوه خانوادهٔ آن بسیجی به مأموران آگاهی، توسط مأموران انتظامی از ساعت دو شب تا هفت صبح به میله پرچم بسته شد، مورد [[ضرب و شتم]] قرار گرفت و تصویر دست‌بسته او نیز برای تحقیر منتشر شد. اقوام و دوستان خدانور، با رشوه به مأموران امکان انتقال او به زندان را فراهم کردند و وی بعد از یک ماه آزاد شد.<ref name="radiozamaneh739846"/>
دادستان زاهدان در باره این تصویر توضیح داده است که به خاطر تکمیل ظرفیت بازداشتگاه کلانتری، خدانور به مدت نیم ساعت در حیاط کلانتری به میله پرچم بسته شده است. دادستان در این گزارش مدعی شده است که به خدانور آب داده شده است و پس از آن لیوان آب بر روی سکوی قرار گرفته است.<ref name=":2" /> حسین‌علی میر، دادستان نظامی استان سیستان و بلوچستان درباره انتشار عکس دستان بسته خدانور به میله پرچم، مدعی شد که با سربازی که این اقدام را انجام داده، در دادگاه نظامی برخورد شده است.<ref name="voanews" /> برخی رسانه‌های خبری این دلایل را ناکافی برای نگهداری متهم در حیاط می‌دانند و تهیه عکس از متهم در این وضعیت را غیرقانونی می‌دانند. خانواده خدانور هم دلیل عکسبرداری از او در این وضعیت را برای تحقیر او می‌دانند.<ref name=":2" />
=== روایت حکومتی ===
به ادعای دادستان عمومی و انقلاب مرکز سیستان و بلوچستان، او «صادق کبدانی» و مشهور به «خدا نور لجه‌ای» تبعه [[افغانستان]] بود که به جرم سرقت در تیرماه ۱۴۰۱ بازداشت و در مهرماه ۱۴۰۱ با قرار وثیقه آزاد شده بود.<ref name="voanews">{{یادکرد وب|نویسنده =ساقی لقایی |نشانی = https://ir.voanews.com/a/khodanoor-lojjei-iran-protests-balouch/6828478.html|عنوان = قوه قضاییه: خدانور «سارق مسلح» بود؛ پیمانه ملازهی: دیگر کسی این دروغ‌ها را باور نمی‌کند| ناشر = صدای آمریکا|تاریخ = ۱۹ آبان ۱۴۰۱ |تاریخ بازدید = ۱۱ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref>
== کشته‌شدن در ۱۰ مهر ۱۴۰۱ ==
[[پرونده:Khdanur-t.jpg|بندانگشتی|ایستاده|سنگ قبر خدانور ]]در جریان [[خیزش ۱۴۰۱ ایران|اعتراضات سراسری ۱۴۰۱]]، خدانور در ۹ مهر از ناحیهٔ کلیه مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به بیمارستان تأمین اجتماعی زاهدان منتقل شد، ولی در آنجا از درمان او امتناع شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده name=":1" امید شمس|نشانی/><ref name=":4" https://iranwire.com/fa/features/108290-کشته-شدگان-اعتراضات-سراسری-ایران-جانهای-عزیزی-که-> یکی از-دست-رفت/ |عنوانبومیان =منطقه، نامشاندرباره راچگونگی بهحضور خاطرخدانور بسپار:در اسامیمحل جان‌باختگانحادثه اعتراضاتگفته تااست هفتهکه نخستاو آبانو |دوستانش ناشرهنگامی =که ایران‌وایر|تاریخصدای =تیراندازی ۳۰می‌شنوند، مهربه ۱۴۰۱|تاریخمکان بازدیدتیراندازی =می‌روند. ۱۰در نوامبرهمان ۲۰۲۲}}</ref><refلحظه name="voanews"/>گلوله وبه دراو ۱۰اصابت مهرمی‌کند و دردرخواست روزدارد تولدکه ۲۷او سالگی‌اش،را درگذشت.<ref>{{یادکردبه وب|عنوان=کشتهبیمارستان شدنبرسانند یکچرا شهروندکه بلوچ«مادر درو پیخواهرم تیراندازیغیر نیروهایمن نظامیکسی دررا شهر زاهدان|نشانی=https://haalvshندارند.org/2022/10/04/کشته-شدن-یک-شهروند-بلوچ-در-پی-تیرانداز-5/|ناشر=حال‌وش|تاریخ=».<ref |بازبینیname=۷"ETEMAD" نوامبر ۲۰۲۲}}</ref>
برخی خبرگزاری‌ها مدعی شده‌اند که پس از انتقال او به بیمارستان تامین اجتماعی زاهدان، کادر درمان از درمان (عمل جراحی) او امتناع می‌کنند.<ref name=":4">{{یادکرد وب|نویسنده = امید شمس|نشانی = https://iranwire.com/fa/features/108290-کشته-شدگان-اعتراضات-سراسری-ایران-جانهای-عزیزی-که-از-دست-رفت/ |عنوان = نامشان را به خاطر بسپار: اسامی جان‌باختگان اعتراضات تا هفته نخست آبان | ناشر = ایران‌وایر|تاریخ = ۳۰ مهر ۱۴۰۱|تاریخ بازدید = ۱۰ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref><ref name="voanews" /> سرانجام او در ۱۰ مهر ماه در بیمارستان درگذشت.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=کشته شدن یک شهروند بلوچ در پی تیراندازی نیروهای نظامی در شهر زاهدان|نشانی=https://haalvsh.org/2022/10/04/کشته-شدن-یک-شهروند-بلوچ-در-پی-تیرانداز-5/|ناشر=حال‌وش|تاریخ= |بازبینی=۷ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref> ایران وایر روز درگذشتش را ۱۱ مهر گزارش می‌کند.<ref name=":4" />
به گفتهٔ یکی از ساکنان محله که نامش فاش نشده‌است، خدانور و دوستانش هنگامی که صدای تیراندازی می‌شنوند، به مکان تیراندازی می‌روند. در همان لحظه گلوله به او اصابت می‌کند و درخواست دارد که او را به بیمارستان برسانند چرا که «مادر و خواهرم غیر من کسی را ندارند.» پس از مرگ خدانور یکی از خواهرانش دچار حمله قلبی شد و درگذشت.<ref name="ETEMAD" />
روایت حکومتی در این زمینه چیز دیگری است. مهدی شمس‌آبادی، دادستان عمومی انقلاب اسلامی زاهدان، ۱۹مدعی آبان‌ماهشد جاریکه در خبرگزاری فارس دردهم خصوصمهر، خدانور لجه‌ای عنوان کرده بود: «خدانور لجه‌ای سابقه ۱۶ فقره سرقت مسلحانه داشته و دهم مهردر حین یک سرقت دیگر در درگیری مسلحانه با مأموران انتظامی کشته شده‌است. او وعده داد که چگونگی کشته شدن لجه‌ایخدانور درتوسط دستگاهقوه قضایی استان در حال بررسی استشود. »<ref name="ETEMAD">{{یادکرد وب |عنوان=زندگی خدانور لجه‌ای به روایت خواهرش |نشانی=https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/194718/زندگی-خدانور-لجه‌ای-به-روایت-خواهرش |تاریخ بازبینی=11 دسامبر 2022}}</ref> ▼=== روایت حکومتی ===
▲روایت حکومتی در این زمینه چیز دیگری است. مهدی شمس‌آبادی، دادستان عمومی انقلاب اسلامی زاهدان، ۱۹ آبان‌ماه جاری در خبرگزاری فارس در خصوص خدانور لجه‌ای عنوان کرده بود: «خدانور لجه‌ای سابقه ۱۶ فقره سرقت مسلحانه داشته و دهم مهر حین یک سرقت دیگر در درگیری مسلحانه با مأموران کشته شده‌است. چگونگی کشته شدن لجه‌ای در دستگاه قضایی استان در حال بررسی است.»<ref name="ETEMAD">{{یادکرد وب |عنوان=زندگی خدانور لجه‌ای به روایت خواهرش |نشانی=https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/194718/زندگی-خدانور-لجه‌ای-به-روایت-خواهرش |تاریخ بازبینی=11 دسامبر 2022}}</ref>
=== مراسم چهلمپیامدها ===
پس از کشته شدنش، ویدئوهای [[رقص]] او که پیش‌تر آنها را در حساب اینستاگرام خود منتشر کرده بود، به‌طور گسترده در [[رسانه‌های اجتماعی]] مورد توجه قرار گرفت.<ref name="voanews" /> محمد ولی‌زادگان، سینماگر جوان ایرانی هم جایزه خود از جشنواره فیلم برلین را به خدانور لجه‌ای تقدیم کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سینماگر جوان ایرانی خرس بلورین برلیناله را به خدانور لجه‌ای تقدیم کرد|نشانی=https://ir.voanews.com/a/berlinale-award-mohammad-valizadegan-dance-iranian-women-khodanoor/6978946.html|وبگاه=صدای آمریکا|تاریخ=2023-02-25|بازبینی=2023-09-12|کد زبان=fa}}</ref> در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۲ از مجسمه یخی خدانور لجه ای در روبه‌روی ساختمان هنر شیکاگو رونمایی شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Activists, artists collaborate to honor protester killed during demonstrations in Iran|نشانی=https://www.cbsnews.com/chicago/news/iranian-protester-honored/|وبگاه=www.cbsnews.com|بازبینی=2022-11-29|کد زبان=en-US}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=مجسمه خدانور|نشانی=https://www.youtube.com/watch?v=ZU7Ek02pGro&ab_channel=بلوچستانآنلاین|تاریخ بازبینی=3 دسامبر 2022}}</ref> هاشم شیرعلی، بازیکن تیم فوتسال فولاد زرند ایرانیان در روز جمعه ۲۰ آبان ۱۴۰۱ دوبار برای تیمش گل زد و هر بار تصویر معروف شکنجه خدانور را بازسازی کرد. این رقابت ورزشی از رسانه‌های دولتی ایران به شکل زنده پخش شد و موجب بازتاب ملی شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-63609011|عنوان=به رغم تهدیدهای بی‌شمار، ورزشکاران همچنان از اعتراض دست نمی‌کشند|ناشر=بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ=۲۱ آبان ۱۴۰۱|تاریخ بازدید=۲۲ آبان ۱۴۰۱}}</ref>
۱۸ آبان ۱۴۰۱ و همزمان با [[جمعه_خونین_زاهدان#چهلم_قربانیان|چهلم قربانیان جمعه خونین زاهدان]]، مردم معترض با بستن دست خود به میله‌هایی در خیابان، تصویر شکنجه او را بازسازی کرده و به این شکل اعتراضشان را نشان دادند. در [[خیابان ستارخان]] تهران مردم شعار «کشته شده خدانور، به دست چندتا مزدور» سر دادند.<ref name="bbc63579374"/> دانشجویی نیز در مقابل ساختمان بسیج [[دانشگاه هنر تبریز]] با [[پرفورمانس]] اعتراضی یاد او را زنده نگه داشت.<ref name=":۱۰">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.iranintl.com/202211090561|عنوان = پرفورمنس اعتراضی دانشجوی دانشگاه هنر تبریز در یادبود خدانور لجعی، از کشته‌شدگان زاهدان| ناشر = [[ایران اینترنشنال]]|تاریخ = ۱۸ آبان ۱۴۰۱|تاریخ بازدید = ۱۱ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref> ▼
▲۱۸ آبان ۱۴۰۱ و همزمان با [[جمعه_خونین_زاهدان#چهلم_قربانیان|چهلم قربانیان جمعه خونین زاهدان]]، مردم معترض با بستن دست خود به میله‌هایی در خیابان، تصویر شکنجه او را بازسازی کرده و به این شکل اعتراضشان را نشان دادند. در [[خیابان ستارخان]] تهران مردم شعار «کشته شده خدانور، به دست چندتا مزدور» سر دادند.<ref name=" bbc63579374:3" /> دانشجویی نیز در مقابل ساختمان بسیج [[دانشگاه هنر تبریز]] با [[پرفورمانس]] اعتراضی یاد او را زنده نگه داشت. <ref name=":۱۰" /><ref name=":3" /><ref name=":۱۰">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.iranintl.com/202211090561|عنوان = پرفورمنس اعتراضی دانشجوی دانشگاه هنر تبریز در یادبود خدانور لجعی، از کشته‌شدگان زاهدان| ناشر = [[ایران اینترنشنال]]|تاریخ = ۱۸ آبان ۱۴۰۱|تاریخ بازدید = ۱۱ نوامبر ۲۰۲۲}}</ref > پرفورمنس های دیگری هم در آمریکا و کانادا برای حمایت از خدانور برگزار شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=In loving memory of Khadanoor Lejei|نشانی=https://www.instagram.com/p/CkRzvPzuoFa/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|وبگاه=Instagram|تاریخ=|بازبینی=2022-11-09|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{Citation|title=نازنین نور پس از شرکت در پرفورمنس خدانور: اتحاد ایرانیان داخل و خارج زیباست|url=https://ir.voanews.com/a/nazanin-nour-iran-protest-washingtindc-performance-khodanour/6840638.html|date=2022-11-18|accessdate=2023-09-12|language=fa}}</ref> او پس از کشته شدنش، مورد توجه معترضان به جمهوری اسلامی قرار گرفت و شعارهایی به نفع او گفته شد.<ref name=":3" />
== آثار و فعالیت‌های فرهنگی-هنری الهام‌گرفته از خدانور ==
تصویر منتشرشده از خدانور در بازداشت درحالی‌که دستانش به یک میله پرچم بسته شده بود و لیوانی آب در برابرش قرار داشت، در جامعه و نیز در شبکه‌های اجتماعی ایرانی مورد بازتاب گسترده‌ای قرار گرفت و الهام‌بخش تولید آثار و فعالیت‌های فرهنگی و هنری متعددی شد، از جمله:
* امیرحسین الهیاری، شاعر و نمایش‌نامه‌نویس، شعری با الهام از خدانور سرود و هفدهم آبان ۱۴۰۱ آن را در صفحه اینستاگرامش هم‌رسانی کرد:<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=الهیاری |نام۱=امیرحسین |عنوان=اینستاگرام امیرحسین الهیاری |نشانی=https://www.instagram.com/p/CktKPc2qB16/ |تاریخ بازبینی=29 نوامبر 2022}}</ref> ▼* رقص نمادین دختری با لباس محلی بلوچ در [[میدان آزادی]] در تهران<ref>https://twitter.com/bbcpersian/status/1590605879396560897?t=Fb0rJt0lAEYWiCp461u5oQ&s=19</ref>
* پرفورمنس اعتراضی دانشجوی دانشگاه هنر تبریز در یادبود خدانور<ref name=":۱۰"/>
* هاشم شیرعلی، بازیکن تیم فوتسال فولاد زرند ایرانیان در روز جمعه ۲۰ آبان دوبار برای تیمش گل زد و هر بار به جای خوشحالی تصویر معروف شکنجه خدانور را بازسازی کرد. این رقابت ورزشی از رسانه‌های دولتی به شکل زنده پخش شد و این حرکت آقای شیرعلی به سرعت بازتاب ملی پیدا کرد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.bbc.com/persian/iran-63609011|عنوان = به رغم تهدیدهای بی‌شمار، ورزشکاران همچنان از اعتراض دست نمی‌کشند| ناشر = بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ = ۲۱ آبان ۱۴۰۱|تاریخ بازدید = ۲۲ آبان ۱۴۰۱}}</ref>
* ایرانیان برلین در اعتراض به کشتار شهروندان در سیستان و بلوچستان در دروازه براندنبورگ این شهر تجمع کردند و یکی از حاضران با لباس بلوچی رقصی شبیه ویدیوی منتشرشده از خدانور لجه‌ای را اجرا کرد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.iranintl.com/202211136246|عنوان =تجمعات و تظاهرات ایرانیان و کنشگران نقاط مختلف جهان در همبستگی با خیزش مردم ایران| ناشر = ایران اینترنشنال|تاریخ = ۲۲ آبان ۱۴۰۱|تاریخ بازدید = ۲۲ آبان ۱۴۰۱}}</ref>
▲* امیرحسین الهیاری، شاعر و نمایش‌نامه‌نویس، شعری با الهام از خدانور سرود و هفدهم آبان ۱۴۰۱ آن را در صفحه اینستاگرامش هم‌رسانی کرد:<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=الهیاری |نام۱=امیرحسین |عنوان=اینستاگرام امیرحسین الهیاری |نشانی=https://www.instagram.com/p/CktKPc2qB16/ |تاریخ بازبینی=29 نوامبر 2022}}</ref>
{{شعر}}
{{ب|تو سینه‌م هوای غروبِ یه دشته|تو قلبم نوای غریبِ یه ایله}}
{{ب|تو رگ‌های من نبضِ سُمضربه هاشُ|ببین و نگو دل دلت بی دلیله!}}
{{ب|تمنای خاکِ بیابون تو مُشتم|تو چشمام تماشای دریای نیله}}
{{ب|یه جوری گرفته ست حالم که انگار|تو قلبم '''خدانورُ بستن به میله!'''}}
{{پایان شعر}}
* بیست و هفتم نوامبر ۲۰۲۲ از مجسمه یخی خدانور لجه ای در روبه‌روی ساختمان هنر شیکاگو رونمایی شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Activists, artists collaborate to honor protester killed during demonstrations in Iran|نشانی=https://www.cbsnews.com/chicago/news/iranian-protester-honored/|وبگاه=www.cbsnews.com|بازبینی=2022-11-29|کد زبان=en-US}}</ref><ref>{{یادکرد وب |عنوان=مجسمه خدانور |نشانی=https://www.youtube.com/watch?v=ZU7Ek02pGro&ab_channel=بلوچستانآنلاین |تاریخ بازبینی=3 دسامبر 2022}}</ref>
== جستارهای وابسته ==
* [[کشته‌شدن مهسا امینی]]
* [[جمعه خونین زاهدان]]
* [[زن، زندگی، آزادی]]
* [[طایفه لجعی]]
| 