گویش دشتی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
IRaniiii.100 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: واگردانی دستی ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Alimorad lal (بحث | مشارکت‌ها)
مطالب بدون منبع
برچسب‌ها: واگردانی دستی ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
{{بدون منبع}}
'''گویش دشتی''' گویشی فارسی است که در برخی مناطق [[استان بوشهر]] رواج دارد و حدفاصلی میان گویش‌های [[گویش بوشهری|بوشهری]] و گویش بندری و [[زبان اچمی|اچمی]] محسوب می‌شود. با [[گویش بهبهانی]] ،[[زبان کهمره‌ای|کوهمره ای]] و لهجه اردکانی همبستگی‌هایی دارد. بنظر می‌رسد این گویش مستقلاً از [[فارسی میانه]] محاوره‌ای پس از [[ساسانیان]] جداشده باشد.
 
'''گویش دشتی''' گویشی فارسی است که در برخی مناطق [[استان بوشهر]] رواج دارد و حدفاصلی میان گویش‌های [[گویش بوشهری|بوشهری]] و گویش بندری و [[زبان اچمی|اچمی]] محسوب می‌شود.{{ضرورت با [[گویش بهبهانی]] ،[[زبان کهمره‌ایمنبع|کوهمره ای]] و لهجه اردکانی همبستگی‌هایی دارد. بنظر می‌رسد این گویش مستقلاً از [[فارسی میانه]] محاوره‌ای پس از [[ساسانیان]] جداشدهtext=|date=تاریخ=دسامبر باشد.۲۰۲۳}}
 
== محدوده ==
گویش دشتی، از دقیق‌ترین و از نظر استقلال زبان‌های محلی از خالص‌ترین گویش‌های جنوب ایران است که اغلب کلمات اصیل فارسیپهلوی در آن وجود دارد. دشتی گویش [[منطقه دشتی]] است که امروزه دو [[شهرستان دشتی]] و [[شهرستان دیر|دیر]] را در بر می‌گیرد. نقطه مرکزی این گویش [[مندستان]] (حد فاصل این دو شهرستان است) این گویش در مناطق دیگر استان بوشهر از جمله [[تنگستان]] هم کاربرد دارد و با گویش [[تنگسیری]] نزدیکی زیادی دارد. شاخه‌های این گویش از حدود جغرافیایی [[منطقه دشتی]] گذشته، تا بنادر ثلاث و توابع آن ادامه دارد و حتی در منطقه کوهستانی [[جم]] و [[ریز]] اغلب کلمات به صورت فصیح کتابی استعمال می‌شود.{{ضرورت منبع|text=|date=تاریخ=دسامبر ۲۰۲۳}}
شاخه‌های این گویش از حدود جغرافیایی [[منطقه دشتی]] گذشته، تا بنادر ثلاث و توابع آن ادامه دارد و حتی در منطقه کوهستانی [[جم]] و [[ریز]] اغلب کلمات به صورت فصیح کتابی استعمال می‌شود.
 
== شاخص‌ها ==
یکی از نشانه‌های اصالت گویش دشتی ([[منطقه دشتی]]) این است که هنوز واژه و لغاتی از زبان پهلوی ساسانی در آن وجود دارد چنان‌که در بعضی از روستاه‌های دشتی که کمتر تحت تأثیر زبان عربی و سایر زبان‌های بیگانه قرار گرفته‌اند برخی از کلمات و واژه‌های زبان پهلوی محفوظ مانده‌است. به‌طور مثال لغت کٌهنه «Kohne» را کوهنه «Kwahne» تلفظ می‌کنند که در زبان پارسی باستان کوهنک «Kwahnak» بوده تنها تغییری که بر این لغت عارض شده تبدیل حرف «کاف» در آخر کلمه به «ها» غیر ملفوظ است یا لغت خوش از خوَش «Xwas» و خورد از خوَرد «Xward» تلفظ می‌کنند هم چنین واژگان «شتر» اشتر «Ostor» اِشتُو «Estow» «شتاب» و … همگی بازمانده زبان پهلوی جنوبی یعنی زبان رایج روزگار ساسانی است.{{ضرورت منبع|text=|date=تاریخ=دسامبر ۲۰۲۳}}
 
اگر چه برخی از لغات بیگانه به خصوص عربی و انگلیسی در گویش مردم دشتی و جود دارد و مانند اغلب نقاط گرمسیر، فارسی محلی شکسته‌است امّا یکی از دقیق‌ترین و از نظر استقلال زبان‌های محلی یکی از خالص‌ترین لهجه‌های جنوب است که روابط دستوری خاصی به خصوص از نظر ارتباط ضمایر به اسم‌ها و افعال در آن به کار رفته و اغلب کلمات اصیل فارسی در آن وجود دارد.{{ضرورت منبع|text=|date=تاریخ=دسامبر ۲۰۲۳}}
 
== نمونه واژه‌ها ==