گونه (زیست‌شناسی): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
Soul1362 (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲:
در [[زیست‌شناسی]]، '''گونه''' {{انگلیسی|Species}} ({{IPAc-en|ˈ|s|p|i:|ʃ|i:|z|audio=en-us-species.ogg}}) واحد اصلی [[طبقه‌بندی علمی جانداران|طبقه‌بندی]] و [[طبقه آرایه‌شناختی|رتبهٔ آرایه‌شناختی]] و همچنین واحد [[تنوع زیستی]] است. گونه اغلب به عنوان بزرگ‌ترین گروه [[جاندار|جاندارانی]] تعریف می‌شود که در آن هر دو فرد از جنسیت‌ها یا تیپ‌های جفت‌گیری مناسب، به‌طور معمول با [[تولیدمثل جنسی]]، می‌توانند فرزندان [[باروری|بارور]] تولید کنند. روش‌های دیگر تعریف گونه‌ها شامل [[کاریوتیپ|کاریوتایپ]]، [[توالی اسید نوکلئیک|توالی]] DNA، [[ریخت‌شناسی (زیست‌شناسی)|ریخت‌شناسی]]، [[رفتار]] یا [[کنام]] [[بوم‌شناسی|بوم‌شناختی]] آنهاست. علاوه بر این، [[دیرین شناسان|دیرینه‌شناسان]] از مفهوم [[زمان‌گونه]] استفاده می‌کنند، زیرا تولیدمثل فسیلی قابل بررسی نیست. تعداد کل گونه‌های منقرض نشده بین ۸ تا ۸٫۷ میلیون تخمین زده می‌شود.<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2018/03/03/opinion/sunday/species-conservation-extinction.html|title=Opinion {{!}} The 8 Million Species We Don't Know|last=Wilson|first=Edward O.|date=2018-03-03|work=The New York Times|access-date=2020-01-25|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://nypost.com/2019/05/06/1-million-species-at-risk-for-extinction-thanks-to-humans-un-report/|title=1 million species at risk for extinction, thanks to humans: UN report|last=Press|first=Associated|date=2019-05-06|website=New York Post|language=en|access-date=2020-01-25}}</ref> که از این مقدار حدود ۲ میلیون گونه با چشم غیرمسلح دیده می‌شوند که شامل ۱ میلیون [[جانوران|جانور]] و ۳۲۰٬۰۰۰ [[گیاهان|گیاه]] و همچنین برخی [[قارچ]]‌ها و [[آغازیان]]. با این حال کلاً فقط ۱/۷۵ میلیون گونه شناخته شده و کمتر از ۱۵۰٬۰۰۰ گونه به صورت کامل معرفی و دارای اطلاعات بقا هستند، اکثریت قریب‌به‌اتفاق آنها مطالعه یا مستندسازی نشده‌اند و ممکن است بیش از ۱۰۰۰ سال طول بکشد تا همه آنها فهرست شوند.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/science-environment-14616161|title=Species count put at 8.7 million|last=Black|first=Richard|date=2011-08-23|work=BBC News|access-date=2020-01-25|language=en-GB}}</ref>
 
به همهتمام گونه‌ها (به جز [[ویروس]]‌ها) یک [[نام علمی]] دوبخشی داده می‌شود. قسمت اول نام علمی، [[سرده (زیست‌شناسی)|سرده‌ای]] است که گونه به آن تعلق دارد. به قسمت دوم، نام خاص یا [[صفت خاص]] (در نامگذاری گیاه‌شناسی، همچنین گاهی در نامگذاری جانورشناسی) گفته می‌شود. به عنوان مثال، ''[[بوآی کانستریکتور|Boa constrictor]]'' یکی از چهار گونه از سرده [[بوآ|Boa]] است.
 
اگرچه تعاریفتعریف های یادشده ممکن است کافی به نظر برسند، اما وقتی با دقت بیشتری بررسی شوند، مسئلهٔ [[مفهوم‌گونه]] نمایان می‌شود. به عنوان مثال، مرزهای بین گونه‌های نزدیک به هم با [[دورگه|دورگه‌سازی]]، در یک [[گونه مرکب]] متشکل از صدها [[ریزگونه]] مشابه، و در یک [[گونه حلقه‌ای]] مبهم می‌شوند. همچنین، در بین جاندارانی که فقط به صورت [[تولید مثل غیرجنسی|غیرجنسی]] تولیدمثل می‌کنند، مفهوم یک گونه مولد از بین می‌رود و هر [[کلون]] به‌طور بالقوه یک [[ریزگونه]] است. اگرچه هیچ‌یک از این تعاریف کاملاً رضایت‌بخش نیستند، دانشمندان و متخصصان [[زیست‌شناسی بقا]] نیاز به تعریفی از گونه دارند که بتواند بدون در نظر گرفتن مشکلات نظری، به آنها امکان کارکردن بدهد. اگر گونه‌ها ثابت و واضحاً متمایز از یکدیگر بودند، مشکلی ایجاد نمی‌شد، اما فرایندهای [[فرگشت|تکاملی]] باعث می‌شوند که گونه‌ها به‌طور مداوم تغییر کرده و به تدریج عوض شوند.
 
گونه در [[طبقه‌بندی علمی|تقسیم‌بندی]] زیست‌شناختی بعد از [[سرده]] قرار دارد. گونه خود نیز به [[زیرگونه]]، [[نژاد (زیست‌شناسی)|نژاد]] یا واریته و نوع تقسیم می‌شود. نژادهای پرورش یافته را [[رقم (کشاورزی)|رقم]] می‌نامند. در حدود ۱/۷۵ میلیون گونه توصیف و به‌طور علمی [[نام علمی|نامگذاری]] شده‌اند.{{مدرک|date=مارس ۲۰۲۰}} این تعداد مثلاً شامل ۲۵۱ هزار گونه [[گیاه|گیاهی]]، ۴۲ هزار گونه جانوری [[مهره‌دار]] و ۷۵۰ هزار گونه [[حشرات]] است.{{مدرک|date=مارس ۲۰۲۰}} بیش از ۹۹٪ از گونه‌های زیستی که تاکنون بر روی کره زمین زندگی کرده‌اند، منقرض شده‌اند.<ref>[http://www.scientistsolutions.com/t7274-over+99_+of+species+that+ever+lived+are+now+extinct.html Over 99% of species that ever lived are now extinct] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150212132322/http://www.scientistsolutions.com/t7274-over+99_+of+species+that+ever+lived+are+now+extinct.html |date=۱۲ فوریه ۲۰۱۵}} scientistsolutions.com</ref><ref>[... The other 99.9 percent are extinct, gone forever. ... http://www.pbs.org/wgbh/evolution/change/deeptime/low_bandwidth.html] pbs.org</ref><ref>[http://www.amnh.org/exhibitions/past-exhibitions/extreme-mammals/extreme-extinction Ninety-nine percent of all mammals and other species that have ever lived are extinct.] amnh.org</ref><ref>[http://astronomyfacts.org/earth/99-of-all-species-extinct/ 99% of All Species Extinct!] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150202132701/http://astronomyfacts.org/earth/99-of-all-species-extinct/ |date=۲ فوریه ۲۰۱۵}} /astronomyfacts.org/</ref>