ولایت بامیان: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: واگردانی دستی ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
برچسبها: خنثیسازی ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
||
خط ۸:
| image_alt =
| image_caption = مناطق مختلف بامیان
| image_map = {{Infobox mapframe |shape-fill-opacity=.5|wikidata=yes |zoom=4|frame-height=230 | stroke-width=1
| map_alt =
| image_seal =
خط ۱۲۹:
[[File:Band-e Amir in Bamyan, mountain cliffs.JPG|thumb|صخرههایی در نزدیکی بند امیر]]
[[پرونده:غروب بامیان.jpg|بندانگشتی|چشماندازی از مجسمهٔ بودا در غروب]]
ولایت بامیان در مرکز افغانستان بین ۳۴ درجه و ۷۵ دقیقه عرض شمالی و ۶۷ درجه و ۲۵ دقیقه عرض شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است.<ref>نرمافزار GIS.</ref> طول متوسط این ولایت به خط مستقیم در جهت شمال به جنوب ۱۷۰ کیلومتر و عرض متوسط آن در جهت شرق-غرب حدود ۱۳۰ کیلومتر است. ولایت بامیان از سمت شمال با ولایات [[ولایت سرپل|سرپل]] و [[ولایت سمنگان|سمنگان]]، از جنوب با [[ولایت دایکندی]]، از شرق با ولایات [[ولایت بغلان|بغلان]] و [[ولایت پروان|پروان]]، از جنوب شرقی به [[ولایت میدان وردک]] و از غرب به [[ولایت غور]] محدود است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=شناسنامه افغانستان|نام خانوادگی=دولتآبادی|نام=بصیر احمد|ناشر=شناسنامه افغانستان|سال=۱۳۸۷|شابک=|مکان=|صفحات=صفحه ۱۷–۲۱}}</ref> شهر بامیان مرکز ولایت بامیان است و از کابل ۱۳۵ کیلومتر فاصله دارد. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۲٬۵۰۰ و پهناوری آن ۱۷٬۵۵۵ کیلومتر مربع است که تقریباً یک سی و هفتم یا ۲٫۶۹٪ پهناوری کل افغانستان را شامل میشود.
بامیان در جنوب کوههای [[هندوکش]] و در شمال کوههای بابا واقع شده است. بلندیهای [[کوه بابا]] باعث بهوجود آمدن سه حوزهٔ آبریز متفاوت در این ولایت شده است و
در جنوب ولایت بامیان [[کوه بابا]] قرار دارد که مرتفعترین قله آن [[شاه فولادی|شاهفولادی]] میباشد و ۵٬۱۴۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. [[پارک ملی بند امیر|دریاچههای بند امیر]] در [[ولسوالی یکاولنگ]] از جاذبههای معروف گردشگری افغانستان میباشد که بهعنوان منطقه حفاظت شده در سال ۲۰۰۹ پارک ملی اعلان گردید. بند پیتاب بند دریاچه طبیعی دیگری در شهرستان [[ولسوالی کهمرد|کهمرد]] است که در [[پناهگاه حیات وحش دره آجر|پارک ملی دره آجر]] واقع شده است. دریای بامیان از دامنههای شمالی کوه بابا غربی سرچشمه گرفته از شهر بامیان میگذرد. این دریا در ابتدا بهنام دریای آهنگران یاد میشود که در [[ولایت سمنگان]] بهنام [[رود سرخاب|دریای سرخاب]]، و در [[ولایت کندز]] بهنام [[رود قندوز|دریای کندز]] یاد شده به [[آمودریا]] میریزد. دریای دیگر [[دریای بلخاب]] است که از دریاچه ذولفقار بند امیر سرچشمه گرفته پس از عبور از ولایت سمنگان در دشت خانقاه [[ولایت بلخ]]، یک دلتا تشکیل داده کشتزارهای وسیع اطراف [[مزار شریف]] را سیراب میسازد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=جغرافیای ولایات افغانستان|نام خانوادگی=جیلانی|نام=غلام عارض|ناشر=اداره کتابخانههای اریک|سال=۱۳۷۹|شابک=|مکان=پشاور|صفحات=صفحه ۱۱۸}}</ref>
معادن این ولایت عبارت اند از:- [[آهن]]، [[سوبریک اسید]]، [[مس]]، [[آمازونیت]]، [[رخام گچی|رخام]]، [[سنگ مرمر|مرمر]]، [[گرانیت]]، تراویزتاین، [[گوهرسنگ|سنگهای زینتی]]، [[زغالسنگ]]، [[گچ]]، [[سرپنتاین]]، [[گوگرد|سلفر]]، [[کلوین]]، [[آنتیموان]] و [[کوارتز]].<ref>" | ریاست جمهوری افغانستان بامیان ". 2018. President.Gov.Af. Accessed December 11 2018. https://president.gov.af/fa/بامیان/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190930161956/https://president.gov.af/fa/%D8%A8%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86/ |date=۳۰ سپتامبر ۲۰۱۹}}.</ref>
خط ۱۳۹:
== مجسمههای بودا ==
{{اصلی|تندیسهای بودا در بامیان}}
در مرکز ولایت [[تندیسهای بودا در بامیان|مجسمههای معروف بودا]] قرار داشت که توسط [[طالبان]] منفجر و از بین برده شدند. این مجسمهها از شهرت جهانی برخوردار بودند و یکی از جاذبههای
== مردم ==
== جمعیت ==
در سال ۲۰۱۹ میلادی اداره ملی احصاییه و معلومات جمهوری اسلامی افغانستان، جمعیت ولایت بامیان را ۵۲۲٬۲۰۵ نفر برآورد نمود. از این میان ۵۰٬۶
=== تقسیمات اداری ===
خط ۱۶۹:
|-
|۱
|[[ولسوالی کهمرد|شهرستان کهمرد]]
| [[کهمرد]]
| ۲۱٬۱۱۶ {{سخ}}نفر
خط ۱۷۷:
|-
|۲
|[[ولسوالی پنجاب|شهرستان پنجاب]]
| پنجاب
| ۴۰٬۱۳۵ {{سخ}}نفر
خط ۱۸۵:
|-
|۳
|[[ولسوالی سیغان|شهرستان سیغان]]
| سیغان
| ۱۳٬۹۸۴ {{سخ}}نفر
خط ۱۹۳:
|-
|۴
|[[ولسوالی شیبر|شهرستان شیبر]]
| [[شیبر]]
| ۱۶٬۹۲۰ {{سخ}}نفر
خط ۲۰۱:
|-
|۵
|[[ولسوالی ورس|شهرستان ورس]]
| [[ورس]]
| ۶۳٬۹۰۹ {{سخ}}نفر
خط ۲۰۹:
|-
|۶
|[[ولسوالی یکاولنگ|شهرستان یکاولنگ]]
| [[یکاولنگ]]
| ۳۵٬۸۰۰ {{سخ}}نفر
خط ۲۱۷:
|-
|۷
|[[ولسوالی یکاولنگ|
| [[یکاولنگ]]
| ۱۵٬۳۸۲ {{سخ}}نفر
خط ۲۶۱:
بت بزرگ بنام صلصال و بت کوچکتر بنام شمامه بوده است.
[[پارک ملی بند امیر|بند امیر]] واقع در [[ولسوالیهای افغانستان|
== فواصل بامیان تا ==
=== فاصله مرکز بامیان با ولسوالیهای ولایت بامیان ===
{| class="wikitable"
|+ style="text-align: center;" | فواصل شهر بامیان تا
|- style="height: 3em;"
! style="width: 7em;" |بامیان
! style="width: 7em;" |
! style="width: 7em;" |مقدار (km)
! style="width: 7em;" |بامیان
! style="width: 7em;" |
! style="width: 7em;" |مقدار (km)
|-style="text-align: center;"
|