نوآم چامسکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Aminoxin001 (بحث | مشارکت‌ها)
تاریخ وفات
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Aminoxin001 (بحث | مشارکت‌ها)
تاریخ فوت
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۶۵:
}}
 
'''آورام نوآم چامسکی'''{{efn|انگلیسی: {{IPAc-en|n|oʊ|m|_|ˈ|tʃ|ɒ|m|s|k|i|audio=Noam Chomsky.ogg}} {{respell|NOHM|_|CHOM|skee}}، عبری: {{IPA-he|ˈnoʔam ˈχomski|}}.}} (زادهٔ ۷ دسامبر ۱۹۲۸ مرگدرگذشت 18ژوئن 2024) [[زبان‌شناس]]، فیلسوف، [[علوم شناختی|دانشمند علوم شناختی]]، مورخ،{{efn|«در اندیشیدن به تأثیر کار چامسکی، ما باید به استقبال از کار چامسکی و درک چامسکی به عنوان یک یهودی، یک زبان‌شناس، یک فیلسوف، یک مورخ، یک [[خرمگس اجتماعی]]، یک الگو و یک آنارشیست بپردازیم.» {{harvcol|Barsky|2007|p=107}}}}{{efn|«از زمان زبان‌شناسی دکارتی او (۱۹۶۶) واضح است که چامسکی یک مورخ روشنفکر فوق‌العاده است – در مورد کتاب سال ۱۹۶۶ او، که اولین تهاجم او به این حوزه بود، یک مورخ فلسفه است. نوشته‌های بعدی (به عنوان مثال، سال ۵۰۱) پوشش را به تاریخ جهان گسترش داد. سخنرانی‌هایی که اخیراً ذکر شد و نوشته‌های دیگر، تحولات تاریخ علم بسیار مهم و گاه به درستی مورد قدردانی قرار نگرفته و اغلب به اشتباه درک شده‌اند.» {{harvcol|Otero|2003|p=۴۱۶}}}} منتقد اجتماعی و فعال سیاسی آمریکایی است. او که گاه «پدر زبان‌شناسی مدرن» نامیده می‌شود، یکی از چهره‌های اصلی در [[فلسفه تحلیلی]] و یکی از بنیان‌گذاران حوزهٔ علوم شناختی است. او برندهٔ جایزهٔ استاد زبان‌شناسی در [[دانشگاه آریزونا]] و استاد بازنشسته در [[مؤسسه فناوری ماساچوست]] (MIT) است. او نویسنده [[کتاب‌شناسی نوآم چامسکی|بیش از ۱۵۰ کتاب]] در موضوعات مختلف مانند زبان‌شناسی، جنگ، سیاست و رسانه‌های جمعی است. از نظر ایدئولوژیک، او با [[آنارکو-سندیکالیسم]] و [[سوسیالیسم لیبرترین]] همسو می‌شود.
 
چامسکی که از مهاجران یهودی در فیلادلفیا متولد شد، علاقه اولیه خود را به [[آنارشیسم]] از کتاب‌فروشی‌های جایگزین در شهر نیویورک پیدا کرد. او در [[دانشگاه پنسیلوانیا]] تحصیل کرد. چامسکی در دوران [[تحصیلات تکمیلی]] خود در انجمن یاران هاروارد، نظریه [[دستور گشتاری|گرامر گشتاری]] را توسعه داد و به همین دلیل در سال ۱۹۵۵ دکترای خود را به دست آورد. در آن سال او تدریس در [[مؤسسه فناوری ماساچوست]] را آغاز کرد و در سال ۱۹۵۷ با اثر برجسته‌اش «[[ساخت‌های نحوی|ساختارهای نحوی]]» که نقش عمده‌ای در بازسازی مطالعه زبان داشت، به‌عنوان چهره‌ای مهم در زبان‌شناسی ظاهر شد. چامسکی از سال ۱۹۵۸ تا ۱۹۵۹ عضو [[بنیاد ملی علوم]] در [[مؤسسه مطالعات پیشرفته]] بود. او نظریه [[دستور جهانی|گرامر جهانی]]، نظریه [[دستور زایشی|گرامر مولد]]، [[وراثت چامسکی|سلسله مراتب چامسکی]] و [[برنامه کمینه‌گرا|برنامه حداقلی]] را خلق کرد یا به‌طور مشترک خلق کرد. چامسکی همچنین نقشی اساسی در افول [[رفتارگرایی]] زبانی ایفا کرد و به ویژه از کار [[بی‌اف اسکینر]] انتقاد کرد.