سانحه سقوط بالگرد در ورزقان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سانحه سقوط بالگرد در ورزقان''' اشاره به سقوط بالگرد [[بل ۲۱۲]]<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.radiofarda.com/a/32955479.html |عنوان=آنچه از هلی‌کوپتر سقوط‌کردهٔ ابراهیم رئیسی و سابقهٔ آن می‌دانیم | ناشر =رادیوفردا |تاریخ =۱ خرداد ۱۴۰۳ |تاریخ بازبینی=۳ خرداد ۱۴۰۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://parsi.euronews.com/2024/05/20/iranian-helicopter-fleet-relicts-of-shah-era-and-all-about-ebrahim-raisi-fallen-helicopter |عنوان= «پرواز با هلی‌کوپترهای شاه»؛ بالگرد حامل ابراهیم رئیسی تا چه حد مناسب پرواز بود؟ | ناشر =یورونیوز |تاریخ =۲۰ مه ۲۰۲۴ |تاریخ بازبینی=۲۳ مه ۲۰۲۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.iranintl.com/202405206625 |عنوان=ابراهیم رئیسی سوار چه هلی‌کوپتری بود؟ | ناشر =ایران اینترنشنال |تاریخ =۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ |تاریخ بازبینی=۳ خرداد ۱۴۰۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/درباره-هلیکوپتر-آمریکایی-ابراهیم-رئیسی-چه-میدانیم/a-69143183 |عنوان=دربارهٔ هلیکوپتر آمریکایی ابراهیم رئیسی چه می‌دانیم؟ | ناشر =دویچه وله |تاریخ =۱ خرداد ۱۴۰۳ |تاریخ بازبینی=۳ خرداد ۱۴۰۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.khabaronline.ir/live/1908765/ |عنوان=بالگرد بل ۲۱۲ که رئیس‌جمهور امروز سوار آن بود، چه ویژگی‌هایی دارد؟ | ناشر =خبرآنلاین |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۳ خرداد ۱۴۰۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.mehrnews.com/news/6112552 |عنوان= «بل ۲۱۲» بالگرد حامل رئیس‌جمهور و اعضای هیئت همراه وی بود | ناشر =خبرگزاری مهر |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۳ خرداد ۱۴۰۳}}</ref> حامل [[سید ابراهیم رئیسی]] رئیس‌جمهور وقت [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] است که در زمان طی مسیر خود از [[سد خداآفرین]] تا [[تبریز]] در [[۳۰ اردیبهشت]] [[۱۴۰۳ (خورشیدی)|۱۴۰۳]] در نزدیکی روستای [[اوزی (ورزقان)|اوزی ورزقان]] در شمال [[استان آذربایجان شرقی]] رخ داد.

 

 

رئیسی برای افتتاح [[سد خداآفرین]] و [[سد قیز قلعه‌سی]] (قلعه دختر) به [[استان آذربایجان شرقی]] سفر کرده بود که در مسیر بازگشت، بالگرد حامل او دچار سانحه شد.<ref>{{Cite web|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/helicopter-iranian-presidents-convoy-accident-says-strate-tv-2024-05-19/|title=Helicopter carrying Iran's President Raisi crashes, search under way|lang=en|author=Reuters.com}}</ref><ref name=":00">{{cite web |url=https://apnews.com/article/iran-helicopter-raisi-b483ba75e4339cfb0fe00c7349d023b8|title=Helicopter carrying Iran’s president suffers a ‘hard landing,’ state TV says without further details |publisher={{lang|en|[[Associated Press]]}} |date=19 May 2024}}.</ref><ref>{{cite web|url=https://en.mehrnews.com/news/215356/Qiz-Qalasi-Dam-symbol-of-cooperation-between-Tehran-Baku|title=Qiz-Qalasi Dam symbol of cooperation between Tehran, Baku|date=19 May 2024|publisher=Mehr News Agency}}</ref>

[[یانتس لنارچیچ]]، کمیسر اتحادیه اروپا در امور بشردوستانه و مدیریت بحران اعلام کرد: «با توجه به حادثه بالگرد حامل رئیس‌جمهور و وزیر خارجه ایران و بنا به درخواست تهران به کمک، ما در حال فعال کردن خدمات نقشه‌برداری واکنش سریع ماهواره‌ای [[برنامه کوپرنیک|کوپرنیک]] {{به انگلیسی|Copernicus EMS}} اتحادیه اروپا هستیم.»<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=کمیسر اتحادیه‌اروپا در امور بشردوستانه و مدیریت بحران: فعال شدن نقشه‌برداری ماهواره‌ای اروپا برای تشخیص محل سقوط بالگرد|نشانی=https://www.mehrnews.com/x34XPj|بازبینی=|اثر=|تاریخ=۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳|ناشر=خبرگزاری مهر|نشانی بایگانی=|تاریخ بایگانی=|کد زبان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=اتحادیه اروپا یک سامانه را برای یافتن رئیسی فعال کرد|نشانی=https://www.hamshahrionline.ir/x9gs7|بازبینی=|اثر=|تاریخ=۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳|ناشر=همشهری آنلاین|نشانی بایگانی=|تاریخ بایگانی=|کد زبان=}}</ref><ref name=":0"/><ref>{{Internetquelle|url=https://www.zentralplus.ch/news/eu-unterstuetzt-iran-bei-der-suche-2651001/|titel=EU unterstützt Iran bei der Suche|werk=zentralplus.ch|hrsg=[[Zentralplus]]|datum=2024-05-20|abruf=2024-05-20}}</ref>

 

# [[سید ابراهیم رئیسی]]، [[رئیس‌جمهور ایران|رئیس‌جمهور]]<ref name=":4"/>

# [[سید محمدعلی آل هاشم]]، [[نماینده ولی فقیه|نماینده ولی‌فقیه]] و [[امام جمعه|امام جمعه تبریز]]<ref name=":4"/>

 

== واکنش‌ها به سانحه ==

واکنش ایرانیان به این سانحه به‌ویژه در فضای مجازی به دو صورت بود، گروهی از ایرانیان پس از این حادثه به شادی پرداختند و گروهی دیگر به عزاداری مشغول شدند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکنش حکومت به نمایش شادمانی مردم در پی مرگ رئیسی؛ از تهدید نهاد رسمی تا خط و نشان حامیان حکومت در فضای مجازی|نشانی=https://ir.voanews.com/a/iran-people-celebrating-raisi-death/7620409.html|وبگاه=صدای آمریکا|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-22|کد زبان=fa}}</ref> حامیان حکومت در شبکه‌های اجتماعی با «[[شهید]]» نامیدن ابراهیم رئیسی از «مردمی بودن» او سخن گفتند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکنش‌ها به سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران؛ چرا عده‌ای از کشته شدن ابراهیم رئیسی خوشحال هستند؟|نشانی=https://parsi.euronews.com/2024/05/20/the-death-of-the-president-of-iran-and-the-reaction-of-the-opposition|وبگاه=euronews|تاریخ=2024-05-20|بازبینی=2024-05-22|کد زبان=fa}}</ref> برای اولین‌بار در تاریخ جمهوری اسلامی، حکومت مراسم تولد [[علی بن موسی الرضا]] در [[مشهد]] را لغو کرد<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.entekhab.ir/fa/news/784403 |عنوان=برای اولین بار در تاریخ مراسم خطبه‌خوانی لغو شد / لغو همه برنامه‌های شب میلاد در حرم امام رضا (ع) | ناشر =انتخاب |تاریخ =۳۰ اردیبهشت |تاریخ بازبینی=۶ خرداد ۱۴۰۳}}</ref> و از مردم دعوت کرد تا در اماکن مذهبی برای سلامتی [[سید ابراهیم رئیسی]] و همراهانش دعا کنند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.mehrnews.com/news/6112573 |عنوان=دعوت مرکزمدیریت حوزه ازمردم انقلابی جهت دعابرای سلامتی رئیس‌جمهور | ناشر =خبرگزاری مهر |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۶ خرداد ۱۴۰۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=یک ایران دل نگران خادمان/ همه دست به دعا شدند|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/6112486/یک-ایران-دل-نگران-خادمان-همه-دست-به-دعا-شدند|وبگاه=خبرگزاری مهر {{!}} اخبار ایران و جهان {{!}} Mehr News Agency|تاریخ=2024-05-19|بازبینی=2024-05-24|کد زبان=fa}}</ref> مخالفان جمهوری اسلامی و آسیب‌دیدگان [[اعتراضات ۱۴۰۱ ایران|اعتراضات ۱۴۰۱]]، با خرسندی از این حادثه یاد کرده و تصاویری از خوشحالی و سرور خود منتشر کرده‌اند.<ref name=":7">{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=https://www.bbc.com/persian/articles/cneez34jym7o|عنوان=واکنش‌ها به مرگ ابراهیم رئیسی همزمان با اعلام ۵ روز عزای عمومی در ایران}}</ref> به گفته خبرگزاری [[دویچه وله]]، بسیاری از بازیگران سینما، تئاتر و تلویزیون در داخل ایران در واکنش به خبر مرگ او به دلیل شرایط امنیتی حاکم بر کشور سکوت اختیار کردند. اما برخی هنرمندان خارج از کشور با توجه به نداشتن ملاحظات امنیتی عکس‌العمل‌های آزادتری در ابراز عقاید خود داشتند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مرگ رئیسی؛ تعطیل سراسری چهارشنبه و لغو امتحانات دانش‌آموزان – DW – ۱۴۰۳/۲/۳۱|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/مرگ-رئیسی-تعطیل-سراسری-در-روز-چهارشنبه-و-لغو-امتحانات-دانشآموزان/live-69129489|وبگاه=dw.com|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa}}</ref> مجله فرانسوی [[شارلی ابدو]] هم دربارهٔ مرگ ابراهیم رئیسی و نقض حقوق بشر در ایران چند طرح منتشر کرد که در یکی از آن‌ها، چهره یک زن خندان بدون پوشش [[حجاب اجباری در ایران|حجاب]] به چشم می‌خورد که در نزدیکی یک مسجد ایستاده و یک جفت گوشواره به شکل بالگرد از گوش‌هایش آویزان است. در طرح دیگری که بعداً توسط حساب توییتری همین نشریه به زبان فارسی هم منتشر شد،<ref>{{یادکرد وب|عنوان="خدا واقعی است"! به درخواست مردم، در اینجا آخرین "صفحه اول" ما به فارسی ترجمه شده است!|نشانی=https://x.com/Charlie_Hebdo_/status/1793318631947870380|وبگاه=X (formerly Twitter)|بازبینی=2024-05-29|کد زبان=fa|تاریخ بازبینی=}}</ref> یک بالگرد در حال سقوط تصویر شده که دستی بزرگ از آسمان آن را له کرده. این متن در دل طرح نوشته شده: «خدا وجود داره: او ما را از شر ملاها رها میکنه.»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکنش‌های طنز به مرگ رئیسی؛ از آنگوزمان و پرپکانی «سید الاغ پیغمبر» تا آزادی از «شر آخوند» به دست خدا|نشانی=https://ir.voanews.com/a/cpmic-reactions-raisi-death-iran/7621340.html|وبگاه=صدای آمریکا|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-29|کد زبان=fa}}</ref>

 

* {{پرچمک|عربستان}} وزارت خارجه [[عربستان سعودی|عربستان]] با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «با نگرانی فراوان اخبار منتشرشده از سوی رسانه‌ها در خصوص بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران را دنبال می‌کنیم.»<ref name=":6"/>

* {{پرچمک|ارمنستان}} وزارت امور خارجه [[ارمنستان]] با صدور بیانیه ای اعلام کرد: از اخبار واصله از ایران در مورد سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور این کشور شوکه شده است. در این بیانیه آمده بود که ارمنستان آماده تقدیم تمام کمک‌های لازم در این زمینه است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ابراز نگرانی رهبران دنیا برای دکتر رئیسی|نشانی=https://irannewspaper.ir/8467/1/91978|وبگاه=irannewspaper.ir|بازبینی=2024-05-30}}</ref>

[[پرونده:The commemoration and gathering of people in Valiasr square the day after the helicopter crash and the death of the president.jpg|بندانگشتی|تجمع مردمی در میدان ولیعصر تهران<ref name="thd">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.iranintl.com/202405195727 |عنوان=عده‌ای از ایرانی‌ها با آتش‌بازی و شادنوشی مرگ احتمالی رئیسی را جشن گرفتند | ناشر =ایران اینترنشنال |تاریخ =۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ |تاریخ بازبینی=۶ خرداد ۱۴۰۳}}</ref>]]

این حادثه بین کاربران فارسی‌زبان در شبکه‌های اجتماعی واکنش‌های طنزآمیزی گسترده‌ای به دنبال داشت.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکنش‌های طنز به مرگ رئیسی؛ از آنگوزمان و پرپکانی «سید الاغ پیغمبر» تا آزادی از «شر آخوند» به دست خدا|نشانی=https://ir.voanews.com/a/cpmic-reactions-raisi-death-iran/7621340.html|وبگاه=صدای آمریکا|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-22|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=شوخ‌طبعی، وقت‌شناسی جمعی و تبدیل تراژدی حکومتی به کمدی|نشانی=https://www.iranintl.com/202405205852|وبگاه=ایران اینترنشنال|تاریخ=2024-05-22|بازبینی=2024-05-22|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور «شهید» یا «ظالمی» که راه به منزل نبرد|نشانی=https://www.bbc.com/persian/articles/crgg46j9148o|وبگاه=BBC News فارسی|تاریخ=2024-05-20|بازبینی=2024-05-22|کد زبان=fa}}</ref> مقام‌های قضایی، امنیتی و [[پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فراجا|پلیس فتا]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=پلیس فتا کاربران فضای مجازی را تهدید کرد پس از مرگ رئیسی احساسات را تحریک نکنند|نشانی=https://www.iranintl.com/202405205591|وبگاه=ایران اینترنشنال|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa}}</ref> روزنامه‌نگاران و کاربران فضای مجازی را به‌علت واکنش به مرگ رئیسی و سقوط بالگرد با عنوان اقدام به «توهین» یا «مخدوش ساختن امنیت روانی جامعه و تشویش اذهان عمومی» تهدید به برخورد شدید کردند.<ref name=":10">{{یادکرد وب|عنوان=تهدید روزنامه‌نگاران و کاربران فضای مجازی پس از مرگ رئیسی|نشانی=https://www.iranintl.com/202405200526|وبگاه=ایران اینترنشنال|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکنش حکومت به نمایش شادمانی مردم در پی مرگ رئیسی؛ از تهدید نهاد رسمی تا خط و نشان حامیان حکومت در فضای مجازی|نشانی=https://ir.voanews.com/a/iran-people-celebrating-raisi-death/7620409.html|وبگاه=صدای آمریکا|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa}}</ref> [[محمد موحدی آزاد]]، دادستان کل کشور، طی بخشنامه‌ای کاربران رسانه‌های اجتماعی را تهدید به «برخورد سریع، مؤثر و بازدارنده» کرد.<ref name=":10"/> برخی هنرمندان، ورزشکاران و فعالان از تماس نهادهای امنیتی همچون وزارت اطلاعات خبر دادند و اعلام کردند که از آنها خواسته شده توییت‌ها یا پست‌های خود را حذف کرده و طی روزهای پیش رو مطلبی منتشر نکنند.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=ایران‌وایر|نشانی=https://iranwire.com/fa/news-1/129678-بازداشت-یک-شهروند-در-ملکان-به-دلیل-اظهارنظر-درباره-مرگ-رییسی/|عنوان=بازداشت یک شهروند در ملکان به دلیل اظهارنظر دربارهٔ مرگ رییسی}}</ref> رضا ببرنژاد، برادر دادخواه مهدی ببرنژاد از کشته‌شدگان [[خیزش ۱۴۰۱ ایران|خیزش زن، زندگی، آزادی]] به‌علت انتشار ویدیوی رقص برادرش توسط اطلاعات سپاه در قوچان بازداشت شد.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=واکنش خانواده‌های دادخواه به مرگ رئیسی؛ برادر رضا ببرنژاد بازداشت شد|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/families-people-killed-iran-protest-reaction-raisi-death/32957136.html|کوشش=رادیو فردا|تاریخ=2024-05-21|تاریخ بازبینی=2024-05-21|زبان=fa|نام=|نام خانوادگی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|وبگاه=ایران وایر|نشانی=https://iranwire.com/fa/features/129726-فشار-نهادهای-امنیتی-به-کاربران-شبکههای-مجازی-توهین-نکنید-پست-تسلیت-بگذارید/|عنوان=فشار نهادهای امنیتی به کاربران شبکه‌های مجازی؛ توهین نکنید، پست تسلیت بگذارید}}</ref> شقایق محمدی، همسر حسین مرادمند، بازیکن فوتبال [[باشگاه فوتبال استقلال تهران|تیم استقلال]] به‌دلیل انتشار بخشی از شعر [[حافظ]] با عنوان «ظالم نَبَرد راه به منزل» توسط وزارت اطلاعات احضار شد.<ref name=":10"/> اکبر یوسفی شهروند ملکانی به‌علت انتشار یک استوری با عنوان «امیدوارم جنگل آسیبی ندیده باشد» بازداشت و پس از یک روز با قرار وثیقه آزاد شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اکبر یوسفی در ملکان بازداشت شد|نشانی=https://www.hra-news.org/2024/hranews/a-48640/|وبگاه=خبرگزاری هرانا|تاریخ=2024-05-20|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa-IR|نام خانوادگی=}}</ref> یک متصدی رستوران در قم به دلیل انتشار مطالبی دربارهٔ مرگ رئیسی بازداشت و رستورانش نیز پلمپ شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://iranwire.com/fa/news-1/129838 |عنوان=دستگیری متصدی یک رستوران در قم به دلیل «توهین» به کشته‌شدگان بالگرد | ناشر =ایران وایر |تاریخ =۴ خرداد ۱۴۰۳ |تاریخ بازبینی=۸ خرداد ۱۴۰۳}}</ref>

 

پلیس فتا برای ۸۰ سایت به اتهام توهین به سقوط بالگرد رئیسی به‌دلیل انتشار مصادیق توهین‌آمیز و شایعه دربارهٔ سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور و همراهانش پرونده تشکیل داد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=پلیس فتا برای مدیران ده‌ها سایت با عنوان «توهین» به سقوط بالگرد رئیسی پرونده تشکیل داد|نشانی=https://www.iranintl.com/202405213631|وبگاه=ایران اینترنشنال|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=تشکیل پرونده پلیس فتا برای ۸۰ سایت به اتهام توهین به سقوط بالگرد رئیسی|نشانی=https://www.sharghdaily.com/بخش-جامعه-220/931626-تشکیل-پرونده-پلیس-فتا-برای-سایت-به-اتهام-توهین-به-سقوط-بالگرد-رئیسی|وبگاه=شرق|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa}}</ref>

 

== جستارهای وابسته ==