'''برنامهریزی شهری''' یا '''امایش سرزمین''' تنظیم رابطه بین انسان فضا وفعالیتهای انسان در فضا به منظور بهره برداری منطقی ازجمع امکانات در جهت بهبود وضعیت مادی ومعنوی اجتماع بر اساس ارزشهای اعتقادی سوابق فرهنگی یاابزار علم وتجربه در طول زمان است.
'''آمایش سرزمین'''، شامل شهرسازی و توسعه، برنامه ریزی و سازمان دادن به نحوه اشتغال فضا، تعیین محل سکنای انسانها، محل فعالیت و تجهیزات و کنشهای بین عوامل گوناگون نظام اجتماعی- اقتصادی است. این رشته [[برنامهریزی کلان]] نیروهای اقتصادی، طبیعی و انسانی را مدنظر دارد.
'''برنامهریزی شهری'''، به دنبال مشکلات نشأتگرفته از [[انقلاب صنعتی]] مطرح شد؛<ref>فرانسوا شوای، شهرسازی از تخیلات تا واقعیات، ترجمهٔ محسن حبیبی، انتشارات دانشگاه تهران.</ref> هرچند پیشینهٔ [[برنامهریزی]] برای [[شهر]]، به گذشتههای بسیار دورتر و شکلگیری نخستین تمدنهای [[بشر]]ی در [[میانرودان]]، [[مصر]] و [[هند]] برمیگردد. در ابتدا، حل مشکلات صنعتیشدن (همچون کمبود [[مسکن]]، بهداشت محیط و...) در مداخلات [[کالبد]]ی دیده میشد. اما، از اواسط دههٔ ۱۹۶۰ میلادی و با بروز ناکارآمدی اینگونه مداخلات، برنامهریزی شهری، به سوی مسایل اقتصادی و اجتماعی روی آورد و مباحثی چون [[عدالت]]، [[دموکراسی]] و [[مشارکت]] [[مردم]] در فرآیند برنامهریزی شهری مطرح گشت. ابزارهای کالبدی برنامهریزی شهری، عبارتاند از: شبکهٔ معابر، کاربری اراضی، تراکم، محدودهها، حریمها و....[منبع]
در حال حاضر بسیاری از بیانیههای [[سازمان ملل متحد]] و دستورالعمل انجمنها و سازمانهای غیردولتی دخیل در امور برنامهریزی شهریT با استفاده از تعریف واژهٔ «رشد هوشمند» به دنبال ارتقای محیط زندگی از طریق گسترش حرکت افراد پیاده هستند.<ref>انجمن شهرسازان آمریکا، ۲۰۱۰.</ref> کاهش آلودگی هوا، افزایش بلندمرتبهسازی، نزدیکی و در دسترسبودن خدمات شهری، عدم نیاز به توسعهٔ سطحی زیرساختها و خدمات شهری، عدم تخریب فضاهای سبز و کمربندهای سبز در اطراف شهرها، از مزایای حرکت به سوی رشد هوشمند و در نهایت دستیابی به شهر کامل است.<ref>سعادتیان، امید؛ ۲۰۱۱؛ کیفیسازی مسکن اقشار کمدرآمد؛ بازار مسکن و آنالیزهای مربوطه.</ref>
== اهداف برنامهریزی شهری ==
از این رو متمرکز کردن منابع، ایجاد فرصتهای مناسب برای [[شهر]]های متوسط، کمک به شهرهای کوچک و مناطق روستایی و تدوین سیاستهای توسعه منطقهای، از جمله سایر موضوعات مورد بحث در این رشته میباشد.
هدف از آموزش این رشته، تربیت متخصصانی است که ضمن کسب اطلاعات فنی، روحیه پویایی را نیز در خود گسترش دهند. به همین دلیل این دوره نه تنها به آموزش دانش فنی میپردازد بلکه به فراگیری علوم اجتماعی نیز تکیه دارد تا توسعه اقتصادی و منطقهای به عنصری پایدار به نام توسعه انسانی، بدل شود. به عبارت دیگر این رشته به مطالعه عوامل مختلف که در آمایش سرزمین نقش دارند، میپردازد. این عوامل عبارتاند از: