گزینش جنسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: حذف میان‌ویکی موجود در ویکی‌داده: ۳۴ میان‌ویکی
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۴) +املا (۴،۶): + رده:انتخاب جنسی
خط ۵:
در غالب گونه‌های جانوری جنس نر توان تولید فرزندان بیشتری از جنس ماده را دارد. یکی از دلایل مهم آن این است که اسپرم بسیار کوچک است و هزینه زیست شناختی پائینی دارد حال آنکه سلول تخم بزرگ است و تولید آن پرهزینه می‌باشد. در جانورانی که لقاح داخلی دارند (مانند بسیاری از مهره دارانی که در خشکی زندگی می‌کنند) بخشی ([[پرندگان]] و [[خزندگان]]) یا تمامی ([[پستانداران]]) مراحل رشد جنینی در بدن جنس ماده رخ می‌دهد و در بیشتر موارد جنس ماده به شکلی نابرابر با جنس نر، هزینه گزاف مراقبت از فرزندان را به دوش می‌کشد. بر خلاف جنس نر که تنها با افزایش تعداد نزدیکی توان افزایش موفقیت تولید مثلی را داراست، جنس ماده به دلایل فوق فاقد چنین توانی است و از این رو برای افزایش موفقیت تولید مثلی خود دست به انتخاب جفت می‌زند. انتخاب جنسی می‌تواند در سطح سلول جنسی یا [[اسپرم]] و یا در سطح فردی رخ دهد.
 
=== انتخاب جنسی در سطح اسپرم ===
در بسیاری از گونه‌های جانوری تعداد اسپرم تولید شده بوسیله جنس نر بسیار بیشتر از سلول تخم ایجاد شده توسط جنس ماده است. از این رو رقابت بسیار شدیدی در میان اسپرم‌ها برای رسیدن به تخم وجود دارد. اسپرم‌ها باید از سد سیستم ایمنی جنس ماده و محیط اسیدی [[واژن]] بگریزند و توان بالایی برای شنا کردن و صعود از دهانه رحم و رحم را داشته باشند. این فرایند خود منجر به حذف [[اسپرم|اسپرمهای]] نا سازوار و انتخاب سازوارترین اسپرم‌ها می‌گردد.
=== انتخاب جنسی در سطح فردی ===
[[پرونده:Red deer stag 2009 denmark.jpg|درفصل جفت گیری، گوزن نر از شاخ خود برای مبارزه با سایر گوزن‌های نر بهره می‌گیرد |220px|چپ|thumbnail]]
جانوران ماده بر اساس ویژگی‌های جنس نر و از روی شاخص‌های سازواری (صفتی که نشانگر قدرت و سلامتی جاندار است) به گزینش جفت می‌پردازند. شاخص سازواری باید پرهزینه باشد و هر اندازه چنین شاخصی از نظر زیست شناختی پرهزینه تر باشد نشانگر بهتری برای سلامتی محسوب می‌گردد. از بهترین شاخص‌های سازواری می‌توان به شاخص‌هایی اشاره کرد که نشانگر عاری بودن جاندار از بیماری‌ها هستند. به عنوان نمونه می‌توان از فرمانروایی بر قلمروی بزرگ، زینت‌های بدنی (پرهای رنگین پرندگان) و تقارن بدنی (بیماری و سلامتی پائین می‌تواند منجر به عدم تقارن سمت چپ و راست بدن جاندار شود) نام برد. انتخاب طبیعی می‌تواند سبب متوقف شدن انتخاب جنسی گردد ولی این اتفاق بسیار دیرهنگام و تنها پس از ایجاد زینت‌های بسیار پرهزینه و هنگامی که چنین هزینه هائی تداخل واضحی با سازواری جاندار برای بقا بازی کنند رخ می‌دهد. هنگامی که یک شاخص سازواری در نتیجه انتخاب جنسی پدیدار گردد می‌تواند به عنوان مکانیسمی برای جداسازی و تقسیم جمعیت به دو گروه به کار رود که چنین فرآیندیفرایندی خود می‌تواند سبب [[گونه زائی]] گردد. صفاتی که توسط انتخاب جنسی ایجاد می‌گردند می‌توانند سبب افزایش رقابت درون جنسی گردند. دودیسی اندازه که در بسیاری از گونه‌های جانوری دیده می‌شود سبب می‌شود که جانوران نر از بزرگی جثه خود برای جنگ با دیگر جانوران نر گونه بهره گیرند. جنس نر گاه از آن چه به عنوان شاخص سازواری بوجود آمده (همانند شاخ) به عنوان اسلحه استفاده می‌کند.
 
==== انتخاب جنسی در انسان ====
خط ۱۶:
== انتخاب جنسی در گیاهان ==
 
همانند جانوران، گیاه نر یا اندام نر یک گیاه توان تولید تعداد بسیار زیادی اسپرم یا گرده را دارد و گیاه ماده یا اندام ماده گیاه تنها تعدادی محدود سلول تخم تولید می‌کند و فرایند تولید دانه و میوه نیز برای گیاه ماده روندی بسیار پرهزینه است. از این روست که گیاهان جنس نر برای بارور کردن سلول‌های تخم به رقابت می‌پردازند. برای مثال می‌توان به رقابت نرها برای باز شدنبازشدن زودهنگام شکوفه‌ها به منظور بارور سازی هر چه بیشتر سلول‌های تخم اشاره نمود. از سوی دیگر می‌توان مشاهده کرد که گیاهان نر گلهای بزرگتر و رنگین تری از گیاهان ماده دارند که دلیل آن می‌تواند رقابت گیاهان نر برای جذب پرندگان و حشرات گرده افشان باشد که خود نمادی از رقابت درون جنسی گیاهان نر محسوب می‌گردد. در بسیاری از گیاهان پس از گرده افشانی، گرده باید مسافتی طولانی را در طول یک لوله که گاه صدها برابر اندازه اولیه خود گرده است رشد نماید تا به سلول تخم برسد و آن را بارور سازد. برخی از گیاه شناسان دلیل وجود چنین لوله‌ای را قطع دسترسی گرده‌های ناسالم و نازا در رسیدن به سلول تخم و گزینش بهترین گرده‌ها توسط گیاه ماده در اثر پدیده انتخاب جنسی می دانند.
 
== منابع ==
خط ۲۶:
{{فرگشت}}
 
[[رده:انتخاب جنسی]]
[[رده:باروری]]
[[رده:تمایلات جنسی]]