یول: تفاوت میان نسخه‌ها

'''یول''' {{انگلیسی|Yule}} ، جشنی مذهبی است که در میان مردمان اروپای شمالی برگزار می‌شود و بعدها به جشنهای مذهبی میلاد [[مسیح]] ([[کریسمس]]) راه یافته و با آنها یکی شد. نخستین اشاره‌ها به یول در نامگذاری ماههای [[ژرمن|ژرمنهای]]های بومی آمده است. برخی ریشه های آن را تا دوره های خیلی دور تر از میلاد و حتی تا زمان خدایانی چون « [[اودین]] » و « [[ثور (اساطیر)|ثور]] » و خدای [[آنگلوساکسون]] [[پاگانیسم|پاگان]] « مدرانیخت » می کشانند.<ref>«یول»: جشن بزرگ زمستانی نروژیان، صفحه‌ی زبان مادری: http://morsmal.no/index.php/fa/startside-dari/661-dari-farsikategori/1396-2012-01-04-20-40-05T fhcfdkd 15 filk 1391</ref>

یول واژه‌ی انگلیسی مدرن است و بازمانده‌ی انگلیسی قدیم واژه‌های گئول {{انگلیسی|ġéol، ġéohol، ġéola ġéoli}},، است. گئول به معنای جشن دوازده روزه‌ی یول (بعدابعداً کریسمس) و گئولی به معنای ماه یول است. از همین واژه، ǽrra ġéola دوره‌ی پیش از جشن یول (دسامبر) و æftera ġéola دوره‌ی پس از جشن یول (ژانویه) بود. هر دو این واژه‌ها ظاهراظاهراً از زبان ژرمانیک مشتق شده‌اند و با [[زبان گوتیک|زبانهای گوتیک]] و [[زبان نروژی باستان]] خویشاوندی دارند. هرچند، شجره‌نامه‌ی ریشه‌شناسی واژه به طور کامل مشخص نیست، اما تلاشهای متعددی برای یافتن خویشاوندی [[هندواروپایی]] و خارج از گروه زبانهای ژرمانیک صورت گرفته است.

شواهدی از یول از آغاز تاریخ مردمان ژرمانیک وجود دارد. واژه یول از نظر تاریخی ارتباط مستقیم و ریشه های عمیقی در آیین های پاگانیستی اقوام ژرمن دارد که تا پیش از رواج مسیحیت در سرتاسر اروپای شمالی برگزار می شده است و طبق گفته مورخ بریتانیایی «هنری بورن» دردهه ١٧٢٠ این مراسم در قرن ششم و هفتم میلادی در میان پاگانیستهای انگلو ساکسون رواج داشته است..<ref>ایران باستان و جشن های انقلاب زمستانی در مغرب زمین، تازه نت: http://tazeh.net/news/print/2194</ref>

مدرانیخت نیز که مراسمی است با محوریتی زنانه و [[سینت بید]] نیز از آن به عنوان رخدادی که در میان انگلوساکسونهای [[پاگانیسم|پاگان]] در شب کریسمس برگزار می‌شده، نام برده است و آن را به عنوان نمادی برای باروری در دوره‌ی یول خوانده است.

مراسم یول عموماعموماً در اواسط زمستان برگزار می‌شود، گرچه تاریخ مشخص آن محل بحث است. این مراسم شامل جشن و نوشیدن و قربانی کردن بوده است. از نظر رودلف سیمک، جشنهای پاگانی یول رنگ مذهبی داشتند، گرچه به نظر او مشخص نیست که جشنهای ژرمانی یول همان کارکردی را که در [[عصر حجر]] و [[عصر برنز|برنز]] در اروپای غربی داشتند را بازی می‌کردند. در واقع، آیینهای مردگان و بزرگداشت نیاکان کارکرد مراسم قربانی کردن در جشنهای میانه‌ی زمستان بود. سنتهای چون یول‌لاگ (تنه‌ی درخت یول) و بز یول هنوز در گوشت هم کریسمس و آوازخوانی یول باقی مانده‌استباقی‌مانده‌است.