مقاومت و رسانایی الکتریکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۴) +املا+مرتب+تمیز (۴،۶): + رده:الکترونیک
خط ۹:
 
== رسانایی الکترونی ==
برای پی بردن به دلیل رسانش می‌توان ساختمان مواد رسانا را مورد توجه قرار داد. از جمله مواد رسانای بسیار معروف فلزات هستند. ویژگی عمده [[فلزات]] از نظر خصوصیت الکتریکی این است که این مواد دارای الکترونهای آزاد هستند. این الکترونها را اصطلاحااصطلاحاً حاملین بار می‌گویند. هنگامی که اتمهای منزوی برای تشکیل جسم جامد فلزی با هم ترکیب می‌شوند، الکترونهای لایه خارجی اتم، مقید به اتمهای منفرد باقی نمی‌مانند، بلکه آزادانه در سرتاسر حجم جسم جامد حرکت می‌کنند.
 
زمانی که در جسمی جابجایی بار صورت می‌گیرد، می‌گویند از جسم جریان الکتریکی می‌گذرد. بنابراین اگر فلزی را در مسیر جریان الکتریکی قرار دهیم، این جریان توسط الکترونهای آزاد منتقل می‌شود و ازاینرو خاصیت رسانایی بیشتر متوجه حاملین بار و سرعت آنهاست. البته غیر از فلزات رساناهای دیگری نیز وجود دارند. از این جمله می‌توان به محلولهای آبی نمکها و اسیدها و بسیاری از اجسام رسانای دیگر اشاره کرد در این مواد رسانایی به شیوهٔ یونی انجام می‌گیرد.
خط ۱۶:
یک واکنش شیمیایی است که با عبور جریان برق از درون یک محلول به وقوع میپیوندند.
 
== ابر رسانا ،رسانا، نیمه رسانا ، نارسانا (عایق ) ==
تمام عناصر و اجسام مااز لحاظ عبور جریان برق به سه گروه رسانا نیمه رسانا و نارسانا یا عایقطبقه بندی می شوند. معمولامعمولاً در بین عناصر شناخته شده فلزات رسانی الکتریکی می باشند و غیر فلزات نا رسانا و در برخی مواقع نیمه رسانا می باشند اماعدد اتمی و چینش الکترون ها و پیوند های آنها نقش به سزایی در رسانای الکتریکی دارد بتا بر این این مورد استثنائاتی هم دارد.مثلانافلز بروم درگروه هفدهم میباشدو دوره چهارم جدول مندلیف قرار دارد برم نافلزی است که رسانای جریان برق میباشد. فلزات معمولانقطه جوش بالایی دارندهمچنین سطح برّاق ودرخشانی دارندوچکش خوارند وبا کشیدن خم میشوند. '''4.جریان برق را از خود عبور میدهند'''.ولی نافلزات نقطه مقابل فلزات هستند. شبه فلز یک عنوان برای طبقه‌بندی عناصر شیمایی است. که به عناصری اطلاق می‌گردد که خواصشان میان فلز و نافلز است.
تعریف معینی برای شبه فلزها وجود ندارد اما دو خاصیت زیر مشخصه آنها است:
1-شبه‌فلزها معمولاً به شکل اکسیدهای آمفوتر یافت می‌شوند.2- شبه‌فلزها معمولاً نیمه‌رسانا هستند
عناصری که در دسته شبه‌فلزها جای می‌گیرند: بور (B) سیلیسیوم (Si) ژرمانیوم (Ge)آرسنیک As)آنتیموان(Sb)تلوریوم (Te) پولونیوم (Po)
بعضی از آلوتروپ‌های دیگر عناصر نیز مانند شبه‌فلزها رفتار می‌کنند. همه این عناصر در بلوک پی قرار دارند
کربن دارايدارای آلوتروپها يایا دگرشکلهاييدگرشکلهایی است. الماس و گرافيتگرافیت از جمله دگرشکل هايهای کربن هستند. دربلور الماس هر اتم کربن به وسيلهوسیله يی چهار پيوندپیوند کووالانسيکووالانسی به چهار اتم کربن ديگردیگر متصل است، درنتيجهدرنتیجه چهار الکترون ظرفيتظرفیت آن درگيردرگیر پيوندپیوند ميمی باشند. الماس رساناييرسانایی برق يایا الکتريسيتهالکتریسیته ندارد، اما رساناييرسانایی گرماييگرمایی آن حدود پنج برابر فلز مس است.
گرافيتگرافیت آلوتروپ ديگردیگر کربن ماده ايای سياهسیاه و نرم بوده و ساختار لايهلایه ايای دارد. و اما در گرافيتگرافیت ، هر يکیک از اتم هايهای کربن در هر لايهلایه با سه اتم مجاور خود پيوندپیوند دارد. يعنيیعنی چهار الکترون پيونديپیوندی با سه اتم کربن ديگردیگر پيوندپیوند برقرار ميمی کنند، بنابراينبنابراین هر اتم کربن با يکيیکی از اتم هايهای کربنيکربنی که با آن پيوندپیوند دارد، پيونديپیوندی دوگانه برقرار ميمی کند. يکيیکی از ايناین پيوندهاپیوندها سست بوده و درنتيجهدرنتیجه يکيیکی از الکترونهايالکترونهای متعلق به هر کربن تقريباٌتقریباًٌ آزاد بوده و ميمی تواند در سراسر لايهلایه حرکت کند. ميمی دانيددانید حرکت يونیون يایا الکترون سبب رساناييرسانایی الکتريسيتهالکتریسیته ميمی شود. درنتيجهدرنتیجه گرافيتگرافیت در طول هر لايهلایه از لايهلایه هايهای خود رساناييرسانایی الکتريسيتهالکتریسیته داردالبته با پیش رفت علم نانوکاربرد کربن بسیار بیشتر شده . از این لحاظ اتم کربن به لحاظ انواع پیوندهایی که میتواند داشته باشد بی نظیر است همین موضوع باعث اهمیت فوق العاده کربن در علم نانو شده است.
 
== [[ابر رسانا]] ==
. اَبَررسانایی پدیده‌ای است که در دماهای بسیار پایین برای برخی از مواد رخ می‌دهد. در حالت ابررسانایی مقاومت الکتریکی ماده صفر می‌شود و ماده خاصیت دیامغناطیس کامل پیدا می‌کند، یعنی میدان مغناطیسی را از درون خود طرد می‌کند. طرد میدان مغناطیسی تنها تفاوت اصلی ابررسانا با رسانای کامل است، زیرا در رسانای کامل انتظار می‌رود میدان مغناطیسی ثابت بماند، در حالی که در ابررسانا میدان مغناطیسی همواره صفر است.
مقاومت الکتریکی یک رسانای فلزی به تدریج با کاهش دما کم می‌شود. در رساناهای معمولی مثل مس و نقره، وجود ناخالصی و مشکلات دیگر این روند را کند می‌کند. به طوری که حتی در صفر مطلق هم نمونه‌های معمول مس همچنان مقاومت الکتریکی کمی دارند. در مقابل ابررساناها موادی هستند که اگر دمایشان از یک دمای بحرانی کمتر شود، ناگهان مقاومت الکتریکی خود را از دست می‌دهند. جریانی از الکتریسیته در یک حلقهٔ ابررسانا می‌تواند برای مدت نامحدودی بدون وجود مولد جریان وجود داشته باشد. مانند پدیدهٔ فرومغناطیس و خطوط طیفی اتم‌ها، ابررسانایی نیز پدیده‌ای کوانتومی است۔، ھر چند ىكیک تئورىتئوری جهانشمول برای اَبَررسانایی وجود ندارد. و نمی‌توان آن را با فیزیک کلاسیک به مانند یک رسانای مطلوب توصیف کرد.
پدیدهٔ ابررسانایی برای طیف وسیعی از مواد مانند قلع و آلومینیوم وجود دارد. همچنین برخی آلیاژها و نیمه‌رساناها نیز ابررسانا هستند، ولی فلزاتی مثل طلا و نقره این پدیده را از خود نشان نمی‌دهند، همچنین پدیدهٔ ابررسانایی در فلزات فرومغناطیس هم روی نمی‌دهد. در سال ۱۹۸۶ ابررسانایی دمای بالا کشف شد. دمای بحرانی این ابررساناها بیش از ۹۰ کلوین است. نظریه‌های کنونی ابررسانایی نمی‌توانند ابررسانایی دمای بالا را، که به ابررسانایی نوع ۲ (Type II) معروف است، توضیح دهند. از نظر عملی ابرساناهای دمای بالا کاربردهای بسیار بیشتری دارند، زیرا در دماهایی ابررسانا می‌شوند که راحت‌تر قابل ایجاد هستند. پژوهش برای یافتن موادی که دمای بحرانی آن‌ها باز هم بیشتر باشد، و همچنین برای یافتن نظریه‌ای برای توضیح ابررسانایی دمای بالا همچنان ادامه دارد.
 
== رسانا ==
اجسامی که می‌توانند جریان الکتریسیته را بدون اتلاف زیاد (با مقاومت الکتریکی کم) از خود عبور دهند، رسانای الکتریسته خوانده می‌شوند.
== [[نیمه رسانا]] ==
نیم‌رسانا یا نیمه‌هادی عنصر یا ماده‌ای است که در حالت عادی عایق باشد ولی با افزودن مقداری ناخالصی قابلیّت هدایت الکتریکی پیدا می‌کند. (منظور از ناخالصی عنصر یا عناصر دیگری است غیر از عنصر اصلی یا پایه؛ بر فرض مثال، اگر عنصر پایه سلیسیوم باشد ناخالصی می‌تواند آلومنیوم یا فسفر باشد.) نیمه‌‌رسانا‌هانیمه‌رساناها در لایه ظرفیت خود چهار الکترون دارند. میزان مقاومت الکتریکی نیمه‌رساناها بین رساناها و نارساناها می‌باشد. از نیمه رساناها برای ساخت قطعاتی مانند دیود، ترانزیستور، تریستور، آی سی و ... استفاده می‌شود. ظهور نیمه رساناها در علم الکترونیک انقلاب عظیمی را در این علم ایجاد کرده که اختراع رایانه یکی از دستاوردهای این انقلاب است.نیمه‌رساناها به دو نوع قسمت‌بندی می‌شوند.
انواع نیمه رسانا
[[نیمه‌رسانای ذاتی]]
[[نیمه‌رسانای غیر‌داتیغیرداتی]]
 
در نیمه‌رسانای ذاتی تعداد حفره و الکترون برابر است، در صورتی که در نیمه‌رسانای غیر ذاتی چنین نیست. نیمه رسانای غیر ذاتی با آلاییدن نیمه‌رسانای چهار ظرفیتی با یک عنصر سه یا پنج ظرفیتی پدید می‌آید. نیمه‌رساناهای غیر ذاتی به دو دسته تقسیم می‌شوند.
خط ۴۴:
نوع ان N یا Negative یا گیرنده الکترون آزاد (پذیرنده) که در آن تعداد الکترون‌ها بیشتر است.
 
== عایق ==
اجسامی که نمی‌توانند جریان الکتریسیته را بدون اتلاف زیاد (با مقاومت الکتریکی کم) از خود عبور دهند، رسانای الکتریسته خوانده می‌شوند.
 
خط ۵۱:
 
== منابع ==
{{پانویس}}
[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AC%D8%B3%D9%85+%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7 دانشنامه رشد].
 
[[رده:واژگان الکترونیک]
 
[[رده:الکتروشیمی]]
[[رده:الکترونیک]]
[[رده:پدیده‌های الکتریکی]]
[[رده:علم مواد]]
[[رده:کمیت‌های فیزیکی]]
[[رده:واژگان الکترونیک]