فیلم مستند: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Sama01 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
R0stam (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
خط ۱:
[[پرونده:Nanook of the north.jpg|بندانگشتی|چپ|200px|[[نانوک شمالی]]، از نخستین فیلم‌های مستند.]]
'''فیلم مستند''' که شاخه‌ای بزرگ از صنعت تصاویر متحرک را شامل می‌شود، به منظور [[مستندسازی]] جنبه‌هایی از واقعیت ساخته می‌شود. در ابتدا فیلم مستند، یک [[فیلم سینمایی]] بود که بر روی [[فیلم]] ([[نگاتیو]]) - که تنها وسیله‌یوسیلهٔ موجود در آن زمان بود - ضبط و پخش می‌شد اما امروزه شامل [[ویدئو]] و آثار تولیدی دیجیتالی می‌شود که می‌توان آن‌ها را مخصوص پخش ویدئویی به عنوان [[برنامه تلویزیونی|برنامه‌ای تلویزیونی]] و یا برای نمایش در [[سینما]] ساخت. فیلم مستند را به عنوان «یک تکنیک فیلم‌سازی، یک سنت سینمایی و شیوه‌ای از تقابل با مخاطب» که دائماً در حال تحول است و هیچ مرزی نمی‌شناسد تعریف کرده‌اند..<ref>Nichols, Bill. 'Foreword', in Barry Keith Grant and Jeannette Sloniowski (eds.) Documenting The Documentary: Close Readings of Documentary Film and Video. Detroit: [[Wayne State University Press]], 1997</ref>
 
== تعریف فیلم مستند ==
واژه انگلیسی «Documentary» به معنی «مستند» اولین بار در نقدی که بر فیلم [[رابرت فلاهرتی]] به اسم [[موآنا]] ([[۱۹۲۶ (میلادی)|۱۹۲۶]]) مورخ [[۸ فوریه]] ۱۹۲۶ ([[۱۹ بهمن]] [[۱۳۰۴]]) در روزنامه [[نیویورک سان]] منتشر شده بود به کار رفت. این مطلب توسط [[جان گری‌یرسون]] مستندساز اسکاتلندی و با نام مستعار (Moviegoer = سینمارو) نگارش یافته بود.
 
قاعده‌یقاعدهٔ کلی گِری‌یرسون در مورد فیلم مستند این بود که از پتانسیل نمایش زندگی در سینما می‌توان در قالب یک هنر جدید بهره‌برداری کرد. هنری که در آن بازیگر «اصلی» و صحنه‌یصحنهٔ «اصلی» نسبت به برابرهای خیالی‌شان، در شرح دنیای جدید راهنماهای بهتری محسوب می‌شوند و موادی که «این چنین در حالت خام گرفته شوند» واقعی‌تر از موادی خواهند بود که با بازی ساخته می‌شوند. از این بابت، دیدگاه وی را می‌توان با نظر ورتوف که داستان‌های نمایشی را با اطلاق لقب «زواید بورژوایی» تحقیر می‌کرد مقایسه کرد هر چند که دیدگاه او ظرافت بیشتری دارد. تعریف گِری‌یرسون از فیلم مستند «مواجهه‌یمواجههٔ خلاقانه با مسلَمات» است که طرفدارانی هم دارد. این تعریف پرسش‌هایی در مورد مستندهایی که حاوی بازآفرینی و نمایش هستند را بر می‌انگیزد.
 
[[ژیگا ورتوف]] در مقالات خود از نمایش «زندگی همان‌طور که هست» (تصویربردای پنهانی از زندگی) و «گرفتن زندگی در حالت ناگهانی» (تحریک یا غافلگیر کردن توسط دوربین) بحث می‌کرد.
 
[[پار لورنتز]] فیلم مستند را «فیلمی واقعی با خصوصیات نمایشی» تعریف کرده است.<ref>[http://parelorentzcenter.net/fdr_film.php Pare Lorentz Film Library - FDR and Film]</ref> دیگران بر این باورند که داشتن نظریه و یک پیام خاص در کنار واقعیاتی که فیلم مستند به نمایش می‌گذارد آن را از سایر گونه‌های فیلم‌های غیرداستانی متمایز می‌سازد.<ref>{{Cite document
خط ۲۱:
| postscript = <!--None-->
}}</ref>
 
== تاریخچه ==
=== پیش از ۱۹۰۰ ===
سطر ۲۶ ⟵ ۲۷:
 
=== ۱۹۲۰-۱۹۰۰ ===
در این دوره فیلم‌های [[سفرنامه‌ای]] بسیار رایج بودند که به فیلم‌های صحنه‌ای مشهور بودند.
یکی از اولین فیلم‌هایی که از مفهوم صحنه‌ای بودن خارج شد« [[در سرزمین شکارچیان سر]]» نام داشت که محصول سال [[۱۹۱۴]] و در آن [[بدویت]] و [[بیگانه‌پردازی]] در زندگی [[بومیان آمریکا]] به تصویر کشیده شده بود.
در همین دوره، فیلم‌های مستند [[فرانک هارلی]] درباره [[سفر وی به قطب جنوب]] در سال [[۱۹۱۹]] تولید شد. در این فیلم داستان سفر ناموفق به قطب جنوب توسط [[ارنست شالکتون]] (در سال‌های [[۱۹۱۴]] تا [[۱۹۱۶]]) به تصویر کشیده شده بود.
 
سطر ۳۳ ⟵ ۳۴:
در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ عموما فیلم مستند به عنوان اسلحه‌ای علیه [[استعمار نو|نواستعمارگری]] و نظام [[سرمایه‌داری]] تلقی می‌شد. این امر مخصوصا در مورد [[آمریکای لاتین]] صادق بود، اما جامعه در حال دگرگونی [[کبک]] کانادا را نیز در بر می‌گرفت. فیلم مستند La Hora de los hornos (ساعت تنورها، از ۱۹۶۸) به کارگردانی [[اوکاتویو گتینو]] و [[فرناندو ای سولاناس]]، نسلی از فیلم سازران را تماما تحت تأثیر خود قرار داد.
 
== سبک هاسبک‌ها ==
=== سبک رومانتیک ===
با معرفی فیلم « [[نانوک شمالی]]» ساخته [[رابرت فلاهرتی]] در سال [[۱۹۲۲]]، فیلم مستند [[رمانتیسم|سبک هنری رمانتیک]] را تجربه کرد؛ فلاهِرتی تعدادی فیلم عاشقانه تهیه کرد که در اغلب آنها زندگی، افراد در صد سال قبل را نشان می‌داد (برای نمونه در «نانوک شمالی» افراد برای تیراندازی به یک شیرماهی از فاصله نزدیک مجبور بودند از نیزه استفاده کنند که بسیار خطرناک بود).
فلاهِرتی در صحنه سازی خود از فناوری فهیم سازی آن زمان استفاده می‌کرد و برای مثال یک [[کلبه اسکیمویی]] بدون سقف ساخت.
دومین فیلم مستند فلاهِرتی« [[ماونا]]» نام داشت که در سال ۱۹۲۶ ساخته شد. اولین بار اصطلاح «مستند» در مورد چنین فیلم‌هایی در مراحل بررسی فیلمنامه‌های این فیلم استفاده شد که فیلمنامه نویس آن [[جان گریسون]] که با لقب سینمارو («The Moviegoer») در [[نیویورک سان]] کار می‌کرد در ۸ فوریه [[۱۹۲۶]] آن را نوشت.
 
=== سبک نیوزریل ===
نیوزریل یا اخبار جاری روز یکی از روشها فیلم نامه نویسی مستند است که معمولاً بازخوانی وقایعی است که قبلاً اتفاق افتاده‌است و در آن تلاشی برای بررسی موضوع در طی فرآیند وجود ندارد. برای مثال، در اغلب صحنه‌های جنگ مربوط به [[قرن بیستم]] فیلم‌بردار پس از وقوع حادثه به صحنه می‌رسید و صحنه‌ها را بازسازی کرده و فیلمبرداری می‌نمود. سریال «چرا می‌جنگیم» ساخته فرانک کاپرا یک سریال نیوزریل بود که در [[ایالات متحده]] تهیه شد و هدف از ساخت آن متقاعد کردن افکار عمومی آمریکا برای پذیرش عواقب جنگ احتمالی بود.
در کانادا برد فیلم ملی کانادا که توسط جان گریرسون تأسیس شد تا اهداف تبلیغاتی دولت را دنبال کند. همچنین نیوزریل‌هایی تهیه شدند که دولت کانادا با استفاده از آنها در برابر جنگ روانی آلمان نازی مقاومت می‌کرد. این نیوزریل توسط رابرت گوبلز تهیه می‌شدند.
 
سطر ۵۰ ⟵ ۵۱:
 
=== فیلم‌های تلفیقی ===
پیدایش فیلم‌های تلفیقی پدیده تازه‌ای در صنعت فیلم مستند نبود و اولین بار در سال ۱۹۷۲ این نوع از فیلم در فیلم «سقوط سلسله رومانوف» به کارگردانی اسفیرشاب به دنیای سینما عرضه داشتند. از نمونه‌های جدیدتر می‌توان به فیلم «نقطه منظم» (۱۹۶۴) به کارگردانی ''امیل آنتونیو'' درباره شنیده‌های مک کارتی و «کافه اتمی» که خارج از قالب سینمایی به کار رفته در بقیه فیلم‌های آمریکایی که با تشعشات هسته‌ای سرو کار دارند ساخته شده‌است (مثلاً به سربازان گفته می‌شد که در صورتی که چشم‌ها و دهان خود را ببندند تشعشعات اتمی بر آنها بی‌تأثیر هستند). در همین حین فیلم «آخرین سیگار» شهادت مدیران شرکت‌های [[تنباکو]] در کنگره آمریکا و تبلیغات مربوط به مزیت‌های استفاده از سیگار که در آرشیوها قرار دارد را در کنار یکدیگر قرار می‌دهد.
 
=== فیلم‌های مستند مدرن ===
تحلیل گران بر این باورند که این نوع از فیلم‌ها در سینماها با استقبال زیادی روبرو شده که از میان فیلم‌های مطرح مستند مدرن می‌توان به
[[فارنهایت ۱۱/۹]] و [[رژه پنگوئن‌ها]] اشاره کرد. این نوع از فیلم در مقایسه با فیلم‌های دراما به بودجه بسیار کمتری نیاز دارد. به همین علت شرکت‌های فیلم سازی به این نوع از فیلم توجه زیادی دارند و از آن سود سرشاری را نصیب خود می‌کنند. فارنهایت ۱۱/۹ با فروش سینمایی معادل بیش از ۲۲۸ میلیون دلار و فروش بیش از ۳ میلیون DVD رکورد جدیدی را بر جای گذاشت. <ref>[http://www.slate.com/id/2117923/] Slate, «Paranoia for Fun and Profit: How Disney and Michael Moore cleaned up on Fahrenheit ۹/۱۱». May 3, 2005.</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
سطر ۶۰ ⟵ ۶۱:
 
== پانویس ==
[http://en.wikipedia.org/wiki/Documentary_film ویکی‌پدیای انگلیسی]
{{پانویس}}
{{چپ‌چین}}
سطر ۶۶ ⟵ ۶۷:
{{پایان چپ‌چین}}
{{درگاه|سینما}}
{{سینما-خرد}}
 
[[رده:فیلم‌های مستند|*]]