آپوپتوز: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ماني صفحهٔ مرگ برنامه‌ریزی‌شده یاخته را به خزان یاخته‌ای منتقل کرد: فرهنگستان |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{Infobox Anatomy |
Name =
Latin = |
GraySubject = |
خط ۱۷:
}}
[[پرونده:Apoptosis.png|thumb]]
سازوکار مرگ برنامه‌ریزی‌شدۀ یاخته‌های هوهسته‌ای که در پی سازوکارهای درون‌یاخته‌ای و به‌ویژه قطعه‌قطعه شدن ژنگان رخ می‌دهد را خزان یاخته‌ای (apoptosis) یا مرگ برنامه‌ریزی‌شدۀ یاخته (programmed cell death) می‌گویند.
'''آپوپتوز''' یا '''آپوپتوزیس''' به معنای افتادن برگ است ولی در [[زیست‌شناسی یاخته]] به معنای '''مرگ برنامه‌ریزی‌شدهٔ یاخته''' است که روندی فیزیولوژیک و زیستی برای نمو فعّال و طبیعی و همچنین حفظ [[هموستازی]] می‌باشد. در مواردی که زنده ماندن یک [[یاخته]]، موجودیّت موجود زنده را به خطر بیاندازد، یاخته با مرگ برنامه ریزی شده، خودکشی می‌کند. زمانی که سلول تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی و یا حتی درونی همانند اشعه‌های یونیزه کننده، داروهای سیتوتوکسیک (در درمان سرطان‌ها) [[هایپرترمیا]]، [[هورمون|هورمون‌های]] گلوکو کوررتیکوئیدی و .. قرار می‌گیرد درونمایهٔ آن از جمله DNA، دستخوش تغییراتی می‌شوند که در صورت ادامهٔ حیات آن منجر به ناهنجاری‌هایی شدیدی از جمله [[سرطان|سرطانی]] شدن سلول می‌شوند. عوامل دیگری نظیر برخی [[باکتری|باکتری‌های]] بیماریزای داخل سلولی مانند [[سالمونلا]]، [[شیگلا]]، [[لیستریا]]، [[لژیونلا]] و … نیز در هنگام عفونت‌زایی خود با تغییر، در برخی مسیرهای متابولیکی و بیوشیمیایی داخل سلولی می‌توانند، در هدایت سلول به سمت این نوع خاص از مرگ موثر باشند. ▼
▲
مرگ برنامه ریزی شدهٔ سلولی، از طریق مسیرهای مختلفی، برانگیخته می‌شود، برخی از این مسیرها در اثر اتّصال لیگاندهایی به گیرنده‌های سطح سلول، و برخی دیگر از این مسیرها در اثر فقدان برخی [[فاکتور رشد|فاکتورهای رشد]]، راه اندازی می‌شوند. آسیب‌های شدید به مادّهٔ ژنتیکی سلول نیز، می‌تواند مسیرهای مختلفی، که منجر به اپوپتوز می‌شوند، را راه اندازی کند.
== دگرگونی‌های سلولی در هنگام
در هنگام
== منابع ==
| |||