تنوچتیتلان: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:TenochtitlanModel.JPG|بندانگشتی|چپ|330px|<center>مدل تنوشتیتلان "Tenochtitlan"، در موزه ملی مردم شناسی در [[مکزیک]] .</center>]]

'''تنوشتیتلان''' (به [[زبان اسپانیایی|اسپانیایی]]: ''Tenochtitlán'')، (به [[زبان نهواتل]]: Meshíhco Tenochtitlan) برگردان به فارسی : "Mexihtl" برگرفته از نام یکی از خدا های [[آزتک‌ها|آزتک]] = (Huitzilopochtli) هویتزیلپوچتلی، / "co" مکانی / "tetl" = سنگ / nochtli = گلابی خاردار کاکتوس (میوه کاکتوس) / Tlan = محل <ref>{{یادکرد|نویسنده =Rico Galindo Rosario |کتاب =Historia de México | ناشر =Santillana / Sep-2008 - isbn=970-2-9223-08|صفحه =۶۴/ Terminologías |تاریخ =}}</ref>، شهری است که در سال ۱۳۲۵ میلادی (۷۰۳ خورشیدی) بنیاد شده، و در قرن ۱۵ میلادی پایتخت امپراتوری [[مشیکا]] ([[آزتک‌ها|آزتک]]) بود<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.historiang.com/articulo.jsp?id=1606479 |عنوان =Tenochtitlán, la capital azteca | ناشر =''www.historiang.com'' |تاریخ = |تاریخ بازدید = 8-04-2011}}</ref> و نام [[مکزیکوسیتی]] در زمان [[آزتک‌ها]] بود، پیش از اینکه اسپانیای ها در سال ۱۵۲۱ میلادی این شهر را با شکست آزتک ها در دست خود بگیرند و ویران کنند. آزتک‌ها قومی از [[سرخ‌پوست|سرخ‌پوستان]] بومی [[قاره‌های آمریکا|آمریکا]] ([[مکزیک]]) هستند.

بروید و ببینید کاکتوس وحشی را: و در آنجا خواهید دید ساکت عقاب را که بر رویی آن قد علم کرده است. آنجا غذا می خورد ، آنجا پرهایش را شانه می کند، و با آن قلب شما خوشحال خواهد شد: آنجا قلب کوپیل <ref name="کوپیل">[کوپیل برادر زاده [[اویتسیلوپوچتلی]] بود. در افسانه ای آماده است که اویتسیلوپوچتلی مجبور به کشتن برادر زاده اشزاده‌اش "کوپیل" میشود، قلب او را از سینه در می آورد و به دریاچه ای پرتاب می کند. اما از آنجا که کوپیل برادر زاده او بود تصمیم گرفت به او افتخار و یک کاکتوس در آنجا بکارد، و با این کار آن مکان یک مکان مقدس برای [[آزتک ها]] شد.], </ref> "Copil" است که شما در آبهایی که می پیچند و می پیچند پرتابش کردید!، آنجا آمده و افتاده، و در میان سنگ ها، در غارها که میان نی ها و جگن ها هستند، از قلب کوپیل<ref name="کوپیل"/> "Copil" یک کاکتوس وحشی جوانه زده، آنجا خواهیم بود و آنجا پادشاهی خواهیم کرد! آنجا صبر خواهیم کرد و همه نوع از مردم را پیدا خواهیم کرد. سینه های ما، سر های ما، پیکان های ما، سپرهای ما، آنجاست که نشانشان خواهیم داد: آنجاست که همه آنان که در اطراف ما هستند فتح میکنیم! اینجا خواهد بود، پایدار شهر ما تنوشتیتلان! آنجایی که عقاب فریاد می کشد، بالهایاش را باز می کند؛ آنجا که او غذا می خورد و آنجا که ماهی ها پرواز میکنند، آنجا که مارها عرصه می کنند و سوت می زنند! این مکزیک تنوشتیتلان خواهد بود، و بسیار چیزهای دیگری اتفاق خواهند افتاد.<ref> برگردان به فارسی از:De Alvarado Tezozómoc, ''Crónica Mexicáyotl'', en Garibay K., 1974.</ref>

فرهنگ پر رونق و توسعه در این شهر به راه افتاد و تمدن [[آزتک ها]] بر قبیله های دیگر در سراسر [[مکزیک]] تسلط پیدا کردند. جزیره ای کوچکی که تنوشتیتلان در آن بنیاد شده بود هر روز بزرگ تر و بزرگ تر می شد تا اینکه، تبدیل به بزرگترین و قدرتمند ترین شهر در [[آمریکای میانه]] شد. مسیرهای تجاری که کالاها را از [[خلیج مکزیک]] به این مکان می آوردند، همچنین از [[اقیانوس آرام]] و حتا به نظر میرسد از [[امپراتوری اینکا]] بر پا شده بودند.<ref>Blainey, G. A Very Short History of the World, 2007</ref>

[[کنکیستادور]] اسپانیایی، [[ارنان کورتس]] در تاریخ ۸ نوامبر ۱۵۱۹ میلادی (۱۶ آبان ۸۹۸ خورشیدی)، وارد تنوشتیتلان شد. در آن زمان اعتقاد بر این بوده است که این شهر یکی از بزرگترین در جهان بوده، در مقایسه با اروپا، تنها [[پاریس]]، [[ونیز]] و [[قسطنطنیه]] بزرگتر از تنوشتیتلان بودند. در نامه ای به پادشاه اسپانیا، کورتس نوشته است که تنوشتیتلان به اندازهٔ [[سبیا (شهر)|سبیا]] و یا [[کوردوبا (اسپانیا)|کوردوبا]] بزرگ بود است.<ref>{{یادکرد|نویسنده = Douglas John K. Butterworth Chance|کتاب =Latin American urbanization | ناشر = CUP Archive |صفحه =۲ / isbn=9780521281751 / url=http://books.google.com/books?id=8wA4AAAAIAAJ&pg=PA2 |تاریخ =۱۹۸۱}}</ref>

پس از اینکه این شهر به دست [[ارنان کورتس|کورتس]] افتاد کم کم دست به کارگردانی نابودی سیستماتیک و صاف کردن این شهر دست زد،<ref>"The Colonial Spanish-American City: Urban Life in the Age of Atlantic Capitalism", [[Jay Kinsbruner]], University of Texas Press, 2005, p20,ISBN 0-292-70668-5</ref> سپس بازسازی آن با وجود مخالفت با یک منطقه مرکزی که برای استفاده اسپانیایی ها تعیین شده بود.