سنگ‌نگاشته (جانور): تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۴) +املا (۷.۰): + رده:بی‌مهرگان پیش از تاریخ |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات آرایه زیستی
| name = گراپتولیت
| fossil_range = {{Geological range|510|350}}
| image = DiplograptusCaneySprings.jpg
| image_width = 260px
خط ۲۰:
}}
'''گراپتولیت''' (Graptolite) یا '''سنگ‌نویس''' جانوری بود دریایی که از روی سنگواره‌های باقی‌مانده شناخته شده و فسیل‌های آن بیشتر مربوط به بازه [[کامبرین]] زبرین تا [[کربونیفر]] زیرین است. رده‌ای که گراپتولیت‌ها به آن تعلق دارند '''سنگ‌نویسیان''' <sup>Graptolithina</sup> نام دارد.
نام گراپتولیت از یونانی آمده و به معنای «
گراپتولیت‌ها از فسیل‌های بسیار با اهمیت در چینه‌شناسی سامانه‌های [[اردوویسین]] و [[سیلورین]] می‌باشند. فسیل گراپتولیت‌ها به صورت بقایای کربنی پهن و فشرده،
از میان گراپتولیت‌ها گونه Dictyonema flabelliforme مشخصه اردوویسین زیرین است. اعضای سرده Didymograptus از گراپتولیت‌ها مشخصه اردوویسین میانی هستند.
==
[[پرونده:TetragraptusfruticosusBendigonian.jpg|چپ|انگشتی|260px|Pendeograptus fruticosus]]
به هر کلنی گراپتولیت‌ها '''میله‌تَن''' <sup>rhabdosome</sup> گفته می‌شود. میله‌تن‌ها تعداد مختلفی شاخه دارند که به این شاخه‌ها '''پایک''' <sup>stipes</sup> گفته می‌شود. پایک‌ها از یک قسمت اولیه [[فنجان|فنجان‌مانند]] کوچک مخروطی که '''خنجرک''' <sup>sicula</sup> نام دارد مشتق شده و رشد می‌کنند. بخشی از خنجرک که در آغاز تشکیل موجود ایجاد شده است و به صورت یک واحد مخروطی ترشح می‌گردد '''پیش‌خنجرک''' <sup>Prosicula</sup> نام دارد.
پایک‌های مشتق از خنجرک یا آزادند و یا توسط رابط‌های کوتاه به هم متصل می‌باشند. در امتداد هر پایک، افراد سازنده [[کلنی]] که به آنها حُجره <sup>theca</sup> گفته می‌شود به صورت فنجان‌های کوچک مشاهده می‌شوند. حجره‌ها بر روی یکدیگر پوشش داشته و در درون هر کدامشان یک فرد کلنی که '''زیاوار''' <sup>zooid</sup> نامیده می‌شود زیست دارد.
با توجه به اندازه، شکل، موقعیت قرار گرفتن و کاری که حجره‌ها انجام می‌دهد، آنها را به سه نوع تقسیم می‌کنند:
هر ردیف از حجره‌ها به وسیله لوله‌های بسیار ریز و ظریفی به نام '''میلچه''' <sup>virgula</sup> به همدیگر محکم بسته می‌شوند. میلچه طویل‌شدگی رشته‌مانند توخالی ناحیهٔ رأس پیش‌خنجرک است. واژه میلچه در مواقعی بکار می‌رود که این ساختار بوسیلهٔ بخش‌های دیگر پوشیده باشد مانند میله‌تن‌های قائم. در مواقعی که این ساختار آشکار باشد (مانند تمامی گراپتولیت‌ها به جز میله‌تن‌های قائم) به جای میلچه از واژه '''نخچه''' <sup>nema</sup> استفاده می‌شود.
جنس اسکلت گراپتولیت از [[کیتین]] است و از دو لایه بیرونی و درونی تشکیل شده است. بافت لایهٔ درونی بافت '''فوزلار''' <sup>fusellar</sup> نامیده می‌شود که از بلوک‌های مجزایی از مواد ساخته شده است. بافت لایه بیرونی بافت '''قشری''' <sup>cortical</sup> نام دارد. مجموع بافت‌های
==
*جعفریان، م. وزیری مقدم، ح. طاهری، ع ۱۳۸۵. بی مهرگان سنگواره (ماکروفسیل) جلد۱دانشگاه اصفهان، ۳۴۶ص.
*خسروتهرانی، خسرو.۱۳۷۴. فسیل شناسی بی مهرگان (ماکروفسیل‌ها)، موسسه فرهنگی عابدزاده، ۳۹۶ ص.
*Mitchell, C. E.; Melchin, M. J.; Cameron, C. B.; Maletz, J. R. (2012). "Phylogenetic analysis reveals that Rhabdopleura is an extant graptolite"
{{پانویس}}
[[رده:بی‌مهرگان پیش از تاریخ]]
| |||