استقرا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: تغییر ردهٔ تغییرمسیرداده‌شدهٔ شناخت‌شناسی به معرفت‌شناسی
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{معرفت‌شناسی}}+نشانی+املا+مرتب+تمیز (۸.۰۱)
خط ۱:
'''استقرا''' {{انگلیسی|Induction}} یا '''استدلال استقرائی''' {{انگلیسی|Inductive reasoning}} روشی است که در آن [[ذهن]] از [[قضیه|قضایای]] جزئی به نتیجهٔ کلّی می‌رسد. درصورتی‌که مقدمه‌ها درست باشند، نتیجهٔ به‌دست‌آمده از [[استقرای ریاضی]] قطعاقطعاً درست است، اما نتیجهٔ به‌دست‌آمده از استقرای فلسفی یا تجربی ممکن است درست نباشد.
 
== گونه‌های استقرا ==
=== استقراء تام ===
استقراء تام یعنی افراد موردنظر محصور و معدود باشند و هر یک جداگانه مورد بررسی قرار بگیرند و پس از آن حکم کلّی صادر شود. مانند این‌که یک [[اخترشناس]] تک‌تک [[سیاره|سیاره‌های]]‌های [[سامانه خورشیدی|منظومهٔ خورشیدی]] را [[رصد]] می‌کند و می‌یابد که هریک از آن‌ها مداری [[بیضی|بیضوی]] دارند؛ آن‌گاه حکم می‌کند که همهٔ سیّارات [[منظومه خورشیدی]] مدار بیضوی دارند؛ و یا در یک روستا، پزشک تک‌تک افراد را مورد آزمایش قرار می‌دهد و آن‌گاه حکم می‌کند که همهٔ افراد این روستا مبتلا به انگل روده‌اند.
 
=== استقراء ناقص ===
خط ۹:
 
== راه‌های نقد استقرا ==
[[استدلال|استدلالی]]ی که نتیجه‌اش از راه تعمیم احکام امور جزئی به‌دست آمده باشد را می‌توان از سه راه [[نقد]] کرد:
# نشان‌دادن این‌که برخی از مقدماتی که در تعمیم به آن‌ها استناد شده، نادرست هستند.
# نشان‌دادن این‌که شواهد تعمیم استقرائی، نمونه‌های کافی یا متعارفی نیستند.
خط ۲۱:
* [[تمثیل(منطق)]]
 
== منبعمنابع ==
{{پانویس}}
* {{یادکرد|فصل= |کتاب=منطق صوری |نویسنده=محمد خوانساری |ترجمه= |ناشر=آگاه |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |صفحه= |سال=۱۳۸۶ |شابک=۹۷۸-۹۶۴-۴۱۶-۰۱۵-۸ }}
 
== پیوند به بیرون ==
* [http://www.daneshnameh.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%A7%D9%85اقسام+%D8%AD%D8%AC%D8%AAحجت+%DB%8C%D8%A7یا+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%84استدلال&PHPSESSID=d1144e993689bacc2bb80d754d1b606e&SSOReturnPage=Check&Rand=0 اقسام حجت یا استدلال]، [[دانشنامه رشد]]
 
{{منطق}}
{{معرفت‌شناسی}}
 
[[رده:آمار استنباطی]]
[[رده:استدلال]]
سطر ۳۴ ⟵ ۳۵:
[[رده:استقراء]]
[[رده:حل مسئله]]
[[رده:شناخت‌شناسی علم]]
[[رده:معرفت‌شناسی]]
[[رده:منطق]]
[[رده:شناخت‌شناسی علم]]