ویکی‌پدیا

آزتک‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
مدیران
۱۶۲٬۶۵۳ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
مدیران
۱۶۲٬۶۵۳ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵:
| nickname =
| motto =
| image_map = Aztec_Empire_c_۱۵۱۹Aztec_Empire_c_1519.png
| mapsize =
| map_alt =
| map_caption = امپراتوری آزتک هنگام حمله اسپانیایی‌ها{{سخ}}در حدود سال ۱۵۱۹
| image_map۱image_map1 =
| mapsize۱mapsize1 =
| map_alt۱map_alt1 =
| map_caption۱map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
خط ۳۵:
| subdivision_type =
| subdivision_name =
| subdivision_type۱subdivision_type1 = پایتخت
| subdivision_name۱subdivision_name1 = [[تنوشتیتلان]]
| subdivision_type۲subdivision_type2 =
| subdivision_name۲subdivision_name2 =
| subdivision_type۳subdivision_type3 =
| subdivision_name۳subdivision_name3 =
| established_title = تاسیس{{سخ}}انقراض
| established_date = [[۱۳۲۵ (میلادی)|۱۳۲۵]]{{سخ}}[[۱۳ اوت]] [[۱۵۲۱ (میلادی)|۱۵۲۱]]
خط ۵۲:
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes =
| area_total_km۲area_total_km2 = ۵۰۰٬۰۰۰۵۰۰,۰۰۰
| area_land_km۲area_land_km2 =
| area_water_km۲area_water_km2 =
| area_metro_km۲area_metro_km2 =
| area_urbun_km۲area_urbun_km2 =
| area_water_percent =
| area_note =
خط ۷۰:
| population_urbun =
| population_as_of =
| population_density_km۲population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_note =
| timezone۱timezone1 =
| utc_offset۱utc_offset1 =
| timezone۱_DSTtimezone1_DST =
| utc_offset۱_DSTutc_offset1_DST =
| postal_code_type =
| postal_code =
خط ۸۲:
| area_code =
| iso_code =
| blank_name_sec۱blank_name_sec1 = زبان
| blank_info_sec۱blank_info_sec1 = [[ناهواتل]]
| blank_name_sec۲blank_name_sec2 =
| blank_info_sec۲blank_info_sec2 =
| website = <!-- {{URL|example.com}} -->
| footnotes =
خط ۹۹:
== فرهنگ ==
 
اینان پرستشگاهها و برجها و خانه‌های بسیاری را با مصالح سنگی ساخته بودند . در رشته نجوم، حقوق و حکومت، پیشرفت کرده بودند . در بسیاری از هنرها و پیشه‌ها صاحب مهارت شده بودند . به موسیقی، رقص، نمایشنامه، و ادبیات علاقه‌مند بودند.
 
گذشته از اینها آزتک‌ها چندین [[باغ گیاه‌شناسی]] یا گیاه پروری داشتند که اروپائیها تا آن زمان با چنین چیزی آشنا نشده بودند. در سرزمین آزتک‌ها شبکه بزرگی برای آبیاری زمینهای کشاورزی ایجاد شده بود. صنعت بافندگی، شکل گرفته بود. در میان این مردم، تاسیساتی مانند تیمارستان با پزشکان و جراحان متخصص وجود داشت.
 
در سال ۱۵۱۹ میلادی یک ملوان اسپانیائی به نام [[ارنان کورتس|ارنان کورتس]] همراه با ارتشی کوچک، به آزتک‌ها حمله کرد . او پس از نبردهای سخت و خونین توانست قدرت و حکومت آزتک‌ها را سرنگون و نابود کند . آنگاه اسپانیائیها مکزیک را جزئی از سرزمین امپراتوری اسپانیا بشمار آوردند .
 
ولی امروزه نیز بسیاری از سرخ پوستان ساکن مکزیک به زبان آزتک سخن می‌گویند . مکزیک امروزی و مکزیکیهای معاصر از اینکه به آزتکها تعلق دارند بر خود می‌بالند . آنها توانسته‌اند بسیاری از شیوه‌های زندگی، آداب و رسوم آزتک‌ها را تا امروز حفظ کنند . برخی از واژه‌های آزتک نه فقط در میان مکزیکیها یافت می‌شوند بلکه به زبانهای بزرگ مانند زبان انگلیسی نیز راه یافته‌اند . از میان این واژه‌ها می‌توان به chocolate (= شکلات) ، tomato (= گوجه فرنگی) ، ocelot (= گربه پلنگی) ، coyote (= کایوت) ، avocado (= درخت آوکادو) و برخی واژه‌های دیگر اشاره کرد .
 
بدین ترتیب، با آنکه قدرت و حکومت امپراتوری آزتک‌های باستان در چهارصد و اندی سال پیش از این نابود شد، تاثیرشان در جنبه‌های گوناگون زندگی فرهنگی ملت مکزیک همچنان زنده‌است .
 
== آدم خواری ==
 
سران آزتک اشتهای سیری نا پذیری برای آدم خواری داشته‌اندداشته اند. بر خلاف مایاها که قربانیان انسانی گاه به گاه و صرفا تحت مراسم آیینی داشته‌اند،داشته اند، آزتک‌ها به بر پا کردن «"جشن خون»" و سلاخی آییتی دسته جمعی و آدم خواری سیاه و گسترده شهره بوده اند<ref>[http://www.latinamericanstudies.org/aztecs/montellano.htm آیا ادم خواری آزتک‌ها یک نیاز اکولوژیک بوده است؟]</ref>. مشاهده کشته شدن، و سلاخی آیینی صدها و بلکه هزاران نفر در یک شب، و تکرار مدام آن در سال، رعب و وحشتی فراگیر در سایر قبایل همسایه بر انگیخته بود. استاد دانشگاه هاروارد، دیوید اس. لندز در کتاب خود «"ثروت و فقر ملل»" می‌نویسدمی نویسد که یکی از دلایل عمده‌ایعمده ای که آزتک‌ها با ابعاد گسترده خون خواری و آدم خواری از مردم خویش، سالها حکومت کردند، ایجاد جو وحشت بوده‌استبوده است.
 
اشتهای آزتک‌ها برای گوشت انسان آنچنان گسترش یافته، و تعداد مردم آن سرزمین به تعدادی کم شده بوده‌استبوده است که سران آزتک را برای مذاکره جهت گرفتن «"قربانی انسانی»" به سراغ سایر قبایل می‌فرستادمی فرستاد. در این مذاکرت پشت پرده، سران بی کفایت قبایل همسایه «"جنگ‌های تشریفاتی»" در ابعاد کوچک ترتیب می‌داده‌اندمی داده اند و مردم نگون بخت و از همه جا بی خبر خود را به «"کام»" دشمن سرازیر می‌کردندمی کردند. در نتیجه شکست از پیش تعیین شده دسته‌های همسایه، قربانی‌های جشن خون بعدی برای آزنک‌ها به دست می‌آمدمی آمد.بیشتر این آدم خواری‌هاخواری ها در بالای کاخ‌هاکاخ ها انجام میشود. {{مدرک}}
 
== نگارخانه ==
 
<gallery>
پرونده:Aztec۵figure۹Aztec5figure9.jpg|نقاشی از [[دفترنامه مندوزا]]<ref name=autogenerated۱autogenerated1>A painting from Codex Mendoza showing elder Aztecs being given intoxicants</ref>
پرونده:Aztec۵figure۹Aztec5figure9.jpg|نقاشی از دفترنامه مندوزا<ref name=autogenerated۱autogenerated1/>
Image:Jaguar_warrior.jpg|<ref>Jaguar warrior, from the Codex Magliabechiano</ref>
Image:Lake_Texcoco_c_۱۵۱۹Lake_Texcoco_c_1519.png|دره مکزیکو در زمان حمله اسپانیایی‌هااسپانیایی ها<ref>The Valley of Mexico at the time of the Spanish Conquest</ref>
 
</gallery>
خط ۱۳۰:
== منابع ==
{{چپ‌چین}}
[http://www.plu.edu/~arnoldwp/motivation-cannibalism/home.html آدم خواری آزتک‌هاآزتک ها]
* Berdan, Frances F. (۲۰۰۵) ''The Aztecs of Central Mexico: An Imperial Society''. ۲nd ed. Thomson-Wadsworth, Belmont, CA.
* Berdan, Frances F., Richard E. Blanton, Elizabeth H. Boone, Mary G. Hodge, Michael E. Smith and Emily Umberger (۱۹۹۶) ''Aztec Imperial Strategies''. Dumbarton Oaks, Washington, DC.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/آزتک‌ها»